Kötülüğün Sıradanlığı ve Sosyal Medya: Twitter’da Suriyeli Mülteciler Örneği

Yıl 2020, Sayı: 66, 200 - 219, 26.10.2020

Ayşe Aldemir

Öz

Yeni iletişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler ve hayatın bütün alanlarına hâkim olan dijitalleşme, toplumsal ve bireysel anlamda pek çok dönüşümün bir arada yaşanmasını beraberinde getirmiştir. Bu dönüşüm, zaman- mekân algısında değişim, kimlik, gerçeklik gibi konuları kapsamakla birlikte, insani bir eylem olarak kötülüğün var olma biçimlerini ve etki alanlarını da içine almaktadır. Kötülük, günümüzde dijital ortamın sahip olduğu özellikler dolayısıyla çok daha kolay bir biçimde, daha geniş bir kitleye, etkili bir biçimde ulaşabilmektedir. Kötülüğü anlama sorunsalına kendini adamış bir teorisyen ve yurtsuzluğu deneyimlemiş birisi olarak Hannah Arendt’in düşüncelerinin, sosyal medyada var olan kötülüğü anlamada yol gösterici olacağı düşünülmüştür. Hannah Arendt, milyonlarca Yahudi’nin ölüme gönderilmesinden sorumlu subay Karl Adolf Eichmann’ın Kudüs’te yargılanması sürecinde, “kötülüğün sıradanlığı” kavramını geliştirmiştir. Arendt’in düşüncesizlik ve yargı yetisinin kaybıyla ilişkilendirdiği “kötülüğün sıradanlığı” kavramı bağlamında, sosyal medyada kötülüğü sorgulamaya açmak, bu çalışmanın temel amacıdır. Sosyal medyaya yönelik eleştirel bir yaklaşımı esas alan çalışmada kötülük, nefret söylemi, ötekileştirme ve otoriteryen kişilik çerçevesinde, Twitter’da Suriyeli mülteciler örneği üzerinden, eleştirel söylem analizi yöntemiyle ortaya konulmaya çalışılmıştır. İncelenen söylem analizlerinden hareketle, sosyal medyada kötülük deneyimlerinin, Arendt’in kavramlarıyla sıradan, basit ve yüzeysel olduğu; sosyal medyanın kötülüğün yayılımına elverişli bir ortam sağladığı, kötülüğü yaygınlaştırarak giderek normalleştirdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kötülüğün Sıradanlığı, Hannah Arent, Twitter,, Düşünme Yoksunluğu,, Suriyeli Mülteciler

The Banality of Evil and Social Medıa: The Case of Syrian Refugees on Twitter

Öz

Developments in communication technologies and digitalization dominating all areas of life brought the co-existence of transformations in social and individual sense. This involves change in time-space, identity and reality perception, existence of evil as a human action, and its influence areas. Due to digital environment’s qualities, evil can reach a wider mass effectively and easily. The thoughts of Hannah Arendt, a theoretician dedicated to the problem of understanding evil, were considered guiding in understanding evil on social media. This study aims to bring evil on social media to question in terms of the “banality of evil” associated with absence of thinking and loss of judgement capacity. Questions "Is it possible to associate discourse types like hate speech towards Syrian refugees on social media with the banality of evil?" and "Is it effective in evil’s circulation regarding social media features?" were asked. With a critical approach, evil was presented within hate speech, marginalization and authoritarian personality using critical discourse analysis with Syrian refugee Twitter examples. Based on discourse analysis, it can be stated experiences of evil on social media are ordinary, simple and superficial in Arendt’s terms; social media provides a convenient environment to spread and normalize evil by popularizing it.

Anahtar Kelimeler

The Banality of Evil,, Hannah Arendt,, Twitter,, Absence of Thinking,, Syrian Refugees

Kaynakça

• Arendt, H. (2012). Kötülüğün Sıradanlığı Adolf Eichmann Kudüs’te (Ö. Çelik, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Arendt, H. (1971). Thinking and Moral Considerations: A Lecture, Social Research, 38:3, p. 417-446.
• Arendt, H. (1981). The Life of The Mind Thinking (Ed). Mary McCarthy, ABD: Harvest Book.
• Arendt, H. (2013). İnsanlık Durumu, (B.S. Şener, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arendt, H. (2018). Sorumluluk ve Yargı (M. Serin, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Arendt, H. (2017). Biz Mülteciler (E. Üngür, Çev.). https://www.gazeteduvar.com.tr/dunya-forum/2017/04/29/biz-multeciler/ adresinden erişildi.
• Basın Açıklaması. https://www.icisleri.gov.tr/basin-aciklamasi05072017 adresinden erişildi
• Başaran, E. (2011). Özgürlükler Twit’le Gelmez:Siber-Ütopyacılığa Karşı Siber-realizm. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ezgi-basaran/ozgurlukler-twitle-gelmez-1041390/
• Bauman, Z. (2014). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup. (P. Siral, Çev.). İstanbul: Habitus Kitap. Benhabib, S. (2006) “Arendt’s Eichmann in Jerusalem”, The Cambridge Companion to Hannah Arendt, (ed. Dana Villa), Cambridge Companions Online: Cambridge University Press, s. 65-85.
• Berktay, F. (2012). Dünyayı Bugünde Sevmek Hannah Arendt'in Politika Anlayışı, İstanbul: Metis Yayınları.
• Bernstein, R.J. (2010). Radikal Kötülük: Bir Felsefi Sorgulama, (N. Erdoğan ve F. Deniztekin Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Binark, M. (2007). Yeni Medya Çalışmalarında Yeni Sorular ve Yöntem Sorunu, Yeni Medya Çalışmaları, (Der. Mutlu Binark), Ankara: Dipnot Yayınları.
• Binark, M. ve Çomu, T. (2012). Sosyal Medyanın Nefret Söylemi için Kullanılması İfade Özgürlüğü Değildir!, http:yenimedya.wordpress.com/2012/01/20/sosyal-medyanin-nefret-soylemi-icin- kullanilmasi-ifade-ozgurlugu-degildir (05.11.2019).
• Castles, S. ve Miller, Mark J. (2008). Göçler Cağı, Modern Dünyada Uluslararası Göç̧ Hareketleri (İ. Akbulut& B. Bal, Trans.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Curran, J. (2012) Reinterpreting the Internet. Curran, J, Fenton, N. ve Freedman, D. (der.) içinde. Misunderstanding the Internet. New York: Routledge, 3-34.
• Çelik, K. (2014). Kötülüğün Felsefesi: Felsefi Tecrübede Kötülük Sorunu ve Kötülüğü Haklılaştırma Olarak Teodise, The Journal of Academic Social Science, 2(6), 155-182.
• Çiçek, M.Talha (2012) Erken Cumhuriyet Dönemi Ders Kitapları Çerçevesinde Türk Ulus Kimliği İnşası ve Arap İhaneti, Divan Disiplinlerarası Çalışmaları Dergisi, 17(32), 169-188.
• Dirini, İ. (2010) Okur Yorumlarıyla Yeniden Üretilen Nefret Söylemi, Yeni Medyada Nefret Söylemi, Tuğrul Çomu (der.) içinde İstanbul, Turkey: Kalkedon Yayınları, 55-93.
• Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyasi Araştırmalar Merkezi, Ankara
• Erdoğan’a Neden Reis Deniyor? https://www.ensonhaber.com/Politika/104808/erdogana-neden-reis-deniyor.html adresinden erişildi.
• Güleņç K. (2015). Frankfurt Okulu: Eleştiri, Toplum ve Bilim. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Han, Byung-Chul (2017). Şiddetin Topolojisi, (D. Zaptçıoğlu Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Social Marketing Report Turkey https://www.socialbakers.com/resources/reports/turkey/2019/july/ adresinden erişildi.
• Kayseri’de Cinayet İşleyen 3 Suriyeli, 3 Adliyede, http://www.hurriyet.com.tr/kayseride-cinayet-isleyen-3-suriyeli-3-adliye-40367866 adresinden erişildi
• Kristeva, J.(2012). Kadın Dehası Hannah Arendt, Birinci Cilt (Z. M. Oğur, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık
• Kuş, O. (2016). Dijital Nefret Söylemini Anlamak: Suriyeli Mülteci Krizi Örnek Olayı Bağlamında BBC World Service Facebook Sayfasına Gelen Yorumların Metin Madenciliği Tekniği ile Analizi” İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2016/II, 97-121.
• Lovink, G.(2017). Sosyal Medyanın Dipsiz Kuyusu (D. Esen, Çev.). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• McLuhan,M. (1964). The Medium is the Message. https://web.mit.edu/allanmc/www/mcluhan.mediummessage.pdf adresinden erişildi
• Morozov, E. (2011) The Net Delusion, NewYork: PublicAffairs.
• O’Reilly T. ve Milstein, S. (2012). The Twitter Book, USA: O’Reilly Media.
• Orhan, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Tesev işbirliği, Ankara: Ocak 2015, Rapor No:195
• Özdemir, İ.(2009). Okur Yorumlarında Otoriter Eğilimler: Diyarbakır Olaylarına İlişkin Haber Yorumları Üzerine Bir İnceleme, Kültür ve İletişim Dergisi, 12(1), 65-93.
• Özdemir, Fatih ve Öner-Özkan, Bengi (2016). Türkiye’de Sosyal Medya Kullanıcılarının Suriyeli Mültecilere İlişkin Sosyal Temsilleri. Nesne Psikolojisi Dergisi, 4 (8), 227-245.
• Pettman, D. (2017). Sonsuz Dikkat Dağınıklığı (Y. Çetin, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Richardson, J.E. (2007). Analysing Newspapers: An Approach from Critical Discourse Analysis, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Simmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür (T. Birkan, Çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Tayyip Nasıl Reis Oldu? https://www.sabah.com.tr/aktuel/2014/03/17/tayyip-nasil-reis-oldu adresinden erişildi
• Toker, N. (2006). Hannah Arendt’te Politik Sorumluluk ve Yurttaş Sorumluluğu. https://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/1004/hannah-arendt-te-politik-sorumluluk-ve-yurttas-sorumlulugu#.XXJbyi3BJQI adresinden erişildi.
• Türkoğlu, Oğuzhan (2011). “Mülteciler ve ulusal/uluslararası güvenlik” Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30(2), 101-118.
• van Dijk, T. (2003). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım (B. Çoban Z. Özarslan, Çev.). İstanbul: Su Yayınları.
• Yanık, Akan (2017). Sosyal Medyada Yükselen Nefret Söyleminin Temelleri, Global Media Journal TR Edition 8(15), 64-383.
• Young-Bruehl, E. (2012). Hannah Arendt Dünya Aşkıyla (A. Selman, Çev). İstanbul: İletişim Yayınları.
• 7 Bin Suriyeli’ye Vatandaşlık Geliyor. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/7-bin-suriyeliye-vatandaslik-geliyor-40514176 adresinden erişildi