Makroekonomik Endeksler Arasındaki İlişki: Kırılgan Beşli Ülkeleri Uygulaması

Yıl 2024, Sayı: 82, 1 - 10, 24.10.2024

Seval Çetinoğlu , Yasemin Deniz Koç , Sibel Çapraz

https://doi.org/10.51290/dpusbe.1433489

Öz

AAraştırma, 2007-2021 döneminde Kırılgan Beşli ülkelerindeki makroekonomik endeksler arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada tüketici güven endeksi, ekonomik güven endeksi, VIX korku endeksi ve ekonomik hoşnutsuzluk endeksleri değişken olarak kullanılmış ve dört farklı panel veri modelinde dört bağımlı değişken bağımsız değişken için analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Analiz sonucunda TGE bağımlı değişken iken sadece EGE değişkeninden etkilendiği tespit edilmiştir. Aynı zamanda bağımlı değişken olup diğer değişkenlerle ilişkisi olmadığı; VIX bağımlı değişken iken İHE değişkeninden olumsuz etkilendiği tespit edilmiştir. İHE bağımlı değişken iken, EGE ve VIX değişkenlerindeki değişimden olumsuz etkilenmiştir. Bulgular, uluslararası yatırımcılar ve politika yapıcılar için eşsiz bir değere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

VIX korku endeksi, Tüketici güven endeksi, Ekonomik güven endeksi, İktisadi hoşnutsuzluk endeksi, Panel veri regresyon

Relationship Between Macroeconomic Indices: Fragile Five Countries Application

Öz

The research aims to investigate the relationship between macroeconomic indices in the Fragile Five countries in 2007-2021. In the study, the consumer confidence index, economic confidence index, VIX fear index, and economic discontent indices were used as variables, and four dependent variables were analyzed and interpreted for the independent variable in four different panel data models. As a result of the analysis, it was found that while TGE was the dependent variable, it was only affected by the EGE variable. At the same time, it was the dependent variable and had no relationship with other variables; while VIX was the dependent variable, it was adversely affected by the HRE variable. While IHE was the dependent variable, it was adversely affected by the change in the EGE and VIX variables. The findings have a unique value for international investors and policymakers.

Anahtar Kelimeler

Consumer confidence index, Economic confidence index, Economic discontent index, VIX fear index, Panel data regression

Kaynakça

• Akarım, Y.D. (2014). Yatırımcı duyarlılığı, piyasa likiditesi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye uygulaması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42(10), 269-278.
• Akdağ, S. (2019). VIX Korku endeksinin finansal göstergeler üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 22(1), 235-256
• Arısoy İ. (2012). Türkiye ekonomisinde iktisadi güven endeksleri ve seçilmiş makro değişkenler arasındaki ilişkilerin VAR analizi. Maliye Dergisi, 162, 304-315.
• Barışık, D. ve Dursun, E. (2021). Altın, borsa, döviz piyasalarının ekonomik güven endeksine etki sınaması: Türkiye örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(22), 253-280.
• Baştürk, M.F. (2019). Tüketici güven endeksi ile hisse senedi piyasası arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Maliye Dergisi, 177, 145-159.
• Bayraktaroğlu, K. ve Kaya, B. (2021). Brıcs-T ülkelerinde borsa endeksi ile piyasa oynaklık-Korku endeksi arasındaki ilişkinin panel veri analizi ile test edilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(77)i 313-328.
• Chen, S-S. (2011). Lack of consumer confidence and ctock returns. Journal of Empirical Finance, 18, 225-236
• Demir, F. (2021). Ekonomik güven endeksi ve finansal yatırım araçları reel getirileri arasındaki zamanla değişen nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(31), 734-751.
• Görmüş, Ş. ve Güneş, S. (2010).Consumer confidence, stock prices and exchange rates: The Case of Turkey. Applied Econometrics and International Development, 10(2), 103-114.
• Gujarati, D. (2016). Örneklerle ekonometri. (N. Bolatoğlu. Çev.). Ankara: BB101 Yayınları, 406. Ankara.
• Güngör, S. (2019). Ekonomik güven endeksi ve finansal yatırım araçları getirileri arasındaki nedensellik ilişkisi: 2007-2017 Döneminde ABD doları ve altın getirileri örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 1(17). 22-39.
• İbicioğlu, M., Kapusuzoğlu, A. ve Karan, B.M. (2013).Türkiye’de tüketici güven endeksi ile döviz kuru arasındaki ilişkinin amprik analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 5(1). 5-16.
• İltaş, Y. ve Güzel, F. (2021).Borsa endeksi ve belirsizlik göstergeleri arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(3), 411-424
• Jansen, W.J. ve Nahuıs, J.N. (2002). The Stock market and consumer confidence: european evidence, monetary and economic policy department. Central Bank of the Netherlands, July.
• Lee, S., Cheong, K. ve Hwan Sub.S.(2007). International comparison of economic performance ındex: The Case of the USA, Japan and Korea. The American Economist, 51(1), 63-74.
• Matsusaka, J. ve Sbordone, A. (1995).Consumer confidence and economic fluctuations. Economic Inquiry, 33(2), 296-318.
• Münyas, T. (2022). VIX korku endeksi̇ ve geli̇şmekte olan ülke borsalari üzeri̇ne ampi̇ri̇k bi̇r anali̇z. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 1-19.
• Nowzohour, L. & L. Stracca (2017). More than a Feeling: Confidence, Uncertainty and Macroeconomic Fluctuations. ECB Working Paper No. 2100. More than a feeling: confidence, uncertainty and macroeconomic fluctuations (europa.eu)
• Okun, A.M. (1970). The Political economy of prosperity. Washington D.C.: The Brookings Institution.
• Önem, H.B. (2022). Tüketici güven endeksi ve bazı bıst endeksleri arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 12-22.
• Qiu, Y. (2020). Forecasting the Consumer Confidence Index with tree-based MIDAS Regressions. Economic Modelling, 91, 247-256.
• Sadeghzadeh, K. (2018). Borsanın psikolojik faktörlere duyarlılığı: oynaklık endeksi (VIX) ve Tüketici Güven Endeksi (TGE) ile BIST 100 endeksi arasındaki ilişkiler. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 238-253.
• Sarwar, G. (2012). Is VIX an Investor Fear Gauge in BRIC Equity Markets. Journal of Multinational Financial Management, 22(3),55-65.
• Shayaa, S., Sulaiman, A., Wai, S.P., Ashraf, M., Jaafar,I.N. & Zakaria, B.S. (2018). Consumer confidence index predict behavioral intention to purchase. The European Proceedings of Social & Behavioural Sciences, Consumer Confidence Index Predict Behavioral Intention To Purchase | European Proceedings
• Süsay, A. ve Ünal, E.A. (2020). Seçilmiş güven endeksleri, VIX ve CDS primlerinin büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 83-97.
• Tekin, E. ve Zeren, F. (2022). Ekonomik güven endeksi ile ihracat miktar endeksi ve ithalat miktar endeksi arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 6(2), 235-250.
• Tunalı, H. ve Akdağ, N. (2023). İktisadi hoşnutsuzluğun gelir dağılımı üzerindeki etkisi: seçili kırılgan ekonomiler örneği. Press Academia Procedia, 16(1), 174-178.
• Ülgen, G. ve Özer, O.M. (2020). İktisadi hoşnutsuzluk endeksi ile cari açık arasındaki ilişkinin ampirik analizi: Türkiye örneği. Akademik İncelemeler Dergisi, 15(1), 83-112
• Ünsal, E. (2009). Makro iktisat. Ankara: İmaj Yayıncılık,
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2012). Panel veri ekonometrisi, 2. Bs. İstanbul: Beta Yayınevi.