BELGESEL SİNEMADA KÜLTÜREL BELLEK VE MEKÂN İLİŞKİSİ: BABALAR VE OĞULLARI BELGESELİ (2012)

Yıl 2022, Sayı: 3, 10 - 20, 30.03.2022

Mehmet Güzel Kayacan

Öz

Bu çalışma, belgesel sinema ve izleyici ilişkisinin incelenmesi için örnek teşkil edebilecek “Sivas” filminin alt yapısını oluşturan “Babalar ve Oğulları” belgeseli özelinde gerçekleştirilmiştir. “Babalar ve Oğulları” Kaan Müjdeci’nin 2012 yılında çektiği kısa metrajlı bir belgeseldir. Bu belgesel, Anadolu’nun belirli bölgelerinde gündelik yaşamın bir parçası haline gelen “köpek dövüştürme” kültürüne dikkat çekmektedir. “Babalar ve Oğulları” belgeselinde ritüeller ve kültürün aktarılması gibi etmenlerle birlikte kültürel bellek ve mekân ilişkisi irdelenmektedir. Ritüeller ve alışkanlıklar yeni bağların geliştirilmesine aracılık etmektedir. Bu kültür aracılığıyla bireyle bir topluluğa, gruba aidiyet duyarlar ve sosyalleşirler. Belgesel sinemanın gerçek ile ilişkisi nedeniyle izleyicinin izlediği zamana ve mekâna bağlı olarak gerçeklik yeniden üretilebilmektedir. Makalede, belgesel sinema, kültürel bellek ve mekân ilişkisi literatür taraması yöntemine başvurularak incelenmiştir. Belgesel, içerik analizi yöntemiyle incelenmiş ve kültürel bellek ve mekân ilişkisi irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Bellek, Belgesel Sinema, Mekân, Duyumsama, Duygulanış

Kaynakça

• Agocuk, P. & Çiftçi, D, (2020). “Kültürel Bellek Mekân Olarak Belgesel Sinema Kayıp Otobüs (2007) Örneği”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Sayı 2, s.1179-1199.
• Akın, B, (2018) “Kültürel Bellek ve Müzik”, Konservatuvar Dergisi, Sayı 13, s.101-117.
• Arıtan, A. (1998). “Renklerin Dünyası”, İstanbul: Arıtan Yayınevi.
• Aytekin, H. (2018). “Belgesel Sinemacı bir Parrhesiastes Olabilir mi? ‘Hakikati Söylemek’ Üzerinden Türkiye’de Belgesel Sinema Tarihine Bir Bakış”, SineFilozofi Dergisi. Sayı 5 s.45-66.
• Causse, J.G. (2019). “Renklerin Şaşırtıcı Gücü”,(Çev. Utku, Hasan Can), İstanbul: Pegasus Yayıncılık.
• Marks, L. U. (2000). The Skin of The Film- Intercultural Cinema, Embodiment, and the Senses, London: Duke University Press.
• Mungan, E. (2020). “Geştalt Kuramı: Bir “Nazariye”nin mazisi, akameti ve akıbeti”, Nesne Psikoloji Dergisi, Sayı 18, s.585-618.
• Mungan, E. (2021). “Geştalt Kuramı’nın az bilinen çalışmaları: Bellek”, Nesne Psikoloji Dergisi, Sayı 19, s.47-175.
• Onaran, A.Ş. (1999). “Sinemaya Giriş”, 1. Basım İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Ökmen, K., Satıcı, B., (2021). Renk Ve Işiğin Kullanici Üzerindeki Psikolojik Etkileri Üzerine Örnek Mekan Incelemesi . Journal of Technology and Applied Sciences 4(1), 33-46.
• Reinhard, C., & Olson. C. (2016). Making Sense of Cinema – Empirical into Film Spectators and Spectatorship, First Published, New York: Bloombury Academic.
• Rotha, P. (2000). Belgesel Sinema, çev. İbrahim Şener, İstanbul: 1.Basım İzdüşüm Yayınları.
• Saunders, D. (2014). Belgesel, çev. Ali Nejat Kanıyaş, 1. Basım, İstanbul: Kolektif Kitap.
• Soysal Eşitti, A. (2021) Necati Cumalı’nın Makedonya 1900 Adlı Eserinde Kültürel Bellek İnşası, Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi, Necati Cumalı Özel Sayısı, s.109-135.