MÜMTAZ YENER RESİMLERİNDEKİ TOPLUMSAL GERÇEKÇİ İZLER

Yıl 2023, Sayı: 6, 49 - 62, 15.09.2023

Büşra Nur Karacan Gülsevim Can Gürbüz

Öz

Çağdaş sanat ortamının oluşma sürecinde Türk Resim Sanatı Batı sanatı etkisiyle ve özgün anlatımlarla şekillenmiştir. Geleneksel bakış açısı ve temaların dönüştüğü çağdaşlaşma sürecinde ortaya çıkan bir anlayış da Toplumsal Gerçekçilik olmuştur. Çalışmada, öncelikle sanatçıların yaşadıkları toplumun olay ve olgularını duyarlılıkla betimlemesine dayanan bir yaklaşım olan Toplumsal Gerçekçilik, akabinde bu bağlamda değerlendirilebilecek sanatçı Mümtaz Yener ele alınmıştır. Sanatçı uzun sanat yaşamı boyunca özgün ve duyarlı çizgisini korumuş, temaları farklı göstergeler üzerinden oluştursa bile, toplumsallık kavramına temas etmiştir. Bu durum, sanatçının Çağdaş Türk Resim Sanatı’nda Toplumsal Gerçekçilik bağlamında ele alınabilecek önemli sanatçılardan biri olduğunu göstermektedir. Çalışmada, genel olarak ilgili yaklaşımı benimseyen sanatçıları, özelde de Mümtaz Yener’i anlamak ve inceleyebilmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gerçekçilik, Toplumsal Gerçekçilik, Mümtaz Yener, Resim Sanatı

Kaynakça

• Adanır, O. (2017). İşitsel Ve Görsel Anlam Üretimi, Eylül Sanat, İstanbul.
• Berksoy, F. (1998). 20.Yüzyıl Batı Ve Türk Resminde Toplumsal Gerçekçilik, İstanbul: Bakışlar Matbaacılık.
• Çiçek, V.(2010), “19.Yüzyıl Sonrası Resim Sanatında ve Türk Resminde Toplumsal Gerçekçilik Eğilimler”, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.
• Çiftiçioğlu, İ.,&Kantürk, T. (Eds.). (1998). Türk Plastik Sanatları. İstanbul: Bilim Sanat Galerisi.
• Gündüz, Y. K. (2021). Toplumsal Gerçekçilik ve Çağdaş Türk Resmi Perspektifinde Öyküleyici Yorumlarıyla Neş’e Erdok. Art-e Sanat Dergisi, 14(28), 1028-1051.
• Şahin Öztürk, A. (2019). Çağdaş Türk Resminde Toplumsal Gerçekçilik Bağlamında Kentsel Atıkların Plastik Değer Oluşumları, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Tan, M. (2011). Toplumsal Gerçekçiliğin Türk Resim Sanatına Etkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Yener, N. G. (2013). Mümtaz Yener; Yaşamı ve Sanatı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı Doktora Tezi, Çanakkale.
• İnternet Kaynakları http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=710&t=true - Erişim Tarihi: 20.05.2023
• Mümtaz Yener Retrospektifi. https://sanat.ykykultur.com.tr/sergiler/mumtaz-yener-retrospektif - Erişim Tarihi: 20.05.2023
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. https://sozluk.gov.tr – Erişim Tarihi: 04.05.2023
• Türker Üner’in Almanya’ya işçi göçü konulu haberi. https://www.haberturk.com/turkiye-den-almanya-ya-ilk-isci-gocu-ne-zaman-basladi-almanya-isci-gocu-nedenleri-ve-sonuclari-hteg-3523175 - Erişim Tarihi: 15.05.2023
• Görsel Kaynaklar Görsel 1: Nuri İyem, Almanya Mektubu. http://www.nuriiyem.com/eser/s1137-038/ - Erişim Tarihi: 15.05.2023.
• Görsel 2: Neşe Erdok, Ayakkabı Boyacısı.
• http://www.neseerdok.com.tr/resimler.asp?g_id=13 - Erişim Tarihi: 30.05.2023.
• Görsel 3: Mümtaz Yener, Okuyan Makineciler. N. Göksun Yener (2013). Mümtaz Yener; Yaşamı ve Sanatı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı Doktora Tezi, Çanakkale.
• Görsel 4 ve 5: Mümtaz Yener, İşçi Desenleri. N. Göksun Yener (2013). Mümtaz Yener; Yaşamı ve Sanatı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı Doktora Tezi, Çanakkale.
• Görsel 6: Mümtaz Yener, İşçi. N. Göksun Yener (2013). Mümtaz Yener; Yaşamı ve Sanatı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anabilim Dalı Doktora Tezi, Çanakkale.
• Görsel 7: Mümtaz Yener, Balıkçı. Abidin Katipoğlu (2022). Türk Resim Sanatında Toplumsal Gerçekçilik ve Portre İlişkisi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Görsel 8: Mümtaz Yener, Eminönü’nde Emekçiler. Abidin Katipoğlu (2022). Türk Resim Sanatında Toplumsal Gerçekçilik ve Portre İlişkisi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.