DİPLOMATİK MÜZAKERE SÜREÇLERİNDE İSTİHBARATA KARŞI KOYMANIN STRATEJİK ÖNEMİ VE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2024, , 104 - 157, 29.06.2024

Kadir Murat Altıntaş , Murat Dikkaş

https://doi.org/10.58685/dsd.1497684

Öz

Diplomasi, savaş ile önlenemeyen anlaşmazlıkların veya topyekûn uluslararası ilişkilerin barışçıl metot ve usullerle, yani “Diplomatik Müzakereler” yoluyla çözülmesi sanatı dır. Diplomasisi ve istihbaratı diğerlerine göre daha güçlü olan devletler diplomatik müzakereleri kendi menfaatleri doğrultusunda yönetmişler ve uluslararası ilişkilerde de başat rol üslenmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, diplomatik müzakere süreçlerinde istihbarata karşı koyma genel prensiplerinin stratejik önemini vurgulamak ve müzakere sürecine iştirak edecek olan yetkililerin, diplomatik müzakere öncesi ve esnasında, temel istihbarata karşı koyma bilincinin tahkim edilmesi anlamında, müzakere sürecini doğrudan etkileyen çevresel etkenler arasında ön sıralarda yer alan çeşitli istihbarat üretim yöntemlerinin (İnsan istihbaratı, Biyografik istihbarat, Tıbbi istihbarat, Siber istihbarat, Kültür istihbaratı ve Atık istihbarat) tematik analizini yapmaktır. Bu tema, uluslararası kaynaklar da dahil olmak üzere alanyazında yeterince değinilmemiş durumdadır.

Anahtar Kelimeler

DİPLOMASİ, DİPLOMATİK MÜZAKERE, İSTİHBARATA KARŞI KOYMA, İSTİHBARAT ÜRETİM YÖNTEMLERİ

THE STRATEGIC IMPORTANCE AND COMPARATIVE ANALYSIS OF COUNTER-INTELLIGENCE IN DIPLOMATIC NEGOTIATIONS PROCESSES .

Öz

Diplomacy is the art of resolving disputes that cannot be prevented by war or total international relations through peaceful methods and procedures, that is, through “Diplomatic Negotiations”. Throughout history, states with strong diplomacy have managed diplomatic negotiations in line with their own interests and played a leading role in international relations. The aim of this study is to emphasize the strategic importance of the general principles of counter-intelligence in diplomatic negotiation processes, which have not been sufficiently mentioned in the literature, including international sources, and to ensure that the officials who will participate in the negotiation process directly implement the negotiation process in the sense of strengthening the awareness of counter-intelligence before and during diplomatic negotiations. To make a thematical analysis of various intelligence production methods (Human intelligence, Biographical intelligence, Medical intelligence, Cyber intelligence, Cultural intelligence and Waste intelligence) that are at the forefront among the environmental factors affecting the environment.

Anahtar Kelimeler

DIPLOMACY, DIPLOMATIC NEGOTIATION, COUNTER INTELLIGENCE, INTELLIGENCE PRODUCTION METHODS

Kaynakça

• Altıntaş, K. M. 2021. “İstihbarata Karşı Koyma Prensipleri Bakımından Atık İstihbaratının Stratejik Önemi ve Karşılaştırmalı Analizi.” Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi 5 (2): 879-914.
• Altıntaş, K. M. ve Asal S. 2023. Ekonomik İstihbarat Kapsamında Endüstriyel Espiyonaj: Ticari Tüzel Kişilikler Açısından Endüstriyel Casusluğun Stratejik Önemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akşam Gazetesi. 2014. “Alman İstihbaratı O Ülkeleri Dinleyecek,” Erişim: 21.02.2024. https://www.aksam.com.tr/dunya/alman-istihbarati-o-ulkeleri-dinleyecek/haber-285312.
• Aşçı, B. 2013. “Savaş ve Rekabetin Değişimi.” 21. yüzyıl Türkiye Enstitüsü Dergisi 52: 37-43.
• Bayraktar, B. 2012. “Bir Barış Süreci Örneği Olarak Oslo.” Doktora Tezi, T.C. Marmara Üniversitesi.
• Berridge, G. R. and James, A. A. 2003. Dictionary of Diplomacy. Hampshire: Palgrave.
• Berridge, G. R. 2005. Diplomacy Theory and Practice. (Chippenham and Eastbourne: Palgrave/MacMillan.
• Bless, H. S. and Sithole, S. L. 2013. Fundamentals of Social Research Methods: An African Perspective. Juta and Company.
• Brown, S. 2001. “Diplomacy.” Erişim Tarihi: 07.12.2022. https://www.sciencedirect.com/topics/socialsciences/diplomacy
• Clark, Robert. 2013. Intellgence Analysis: A Target-Centric Approach. Calforna: CQPress.
• Dearth, Douglas H. 1995. “National Intelligence: Profession and Process.” In Strategic Intelligence: Theory and Application, eds. Douglas H. Dearth and R. Thomas Goodden. Washington DC: Joint Military Intelligence Training Center.
• Dikkaş, M. 2000. İstihbarat ve İstihbarata karşı Koyma Ders Notları. Ankara: T. C. Milli Savunma Üniversitesi Kara Harp Okulu.
• Doğan, N. ve Kapcı, H. Z. 2023. “Rauf Orbay’ın Londra Büyükelçiliği Döneminde Türk-İngiliz İlişkileri.” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi XXIII (47) (Güz): 791-819.
• Erdoğan, Recep Tayyip. “Türkiye; Ekonomik, Askerî, Diplomatik ve İstihbari Alandaki Başarılarıyla Adından Söz Ettirmekte.” Erişim Tarihi: 19.04.2024. https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/150715/-turkiye-ekonomik-asker-diplomatik-ve-istihbari-alandaki-basarilariyla-adindan-soz-ettirmekte-
• Erkuş, A. ve A. Tabak. 2008. “İş Yaşamında Müzakereler: Kamu Ve Özel Sektör Çalışanlarıyla İlgili Karşılaştırmalı Bir Araştırma.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (20): 397-418.
• Fidan, H. 1999. “Intelligence and Foreign Policy: A Comparison Of British, American and Turkish Intelligence Systems.” Yüksek Lisans Tezi. Bilkent Üniversitesi.
• Foo M. D., Elfenbein H. A., Tan, H. H. and Aik V. C. 2004. “Emotional Intelligence and Negotiation: The Tension Between Creating and Claiming Value.” International Journal of Conflict Management 15(4).
• Gezer, B. ve Aksu F. 2024. “Dış Politika Krizlerinde İstihbaratın Rolü: Sancak Krizi Örneği.” Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16(1): 26-46.
• Godson, R. 2004. Dirty Tricksor Trump Cards: U.S. Covert Action & Counter Intelligence. New Jersey: Transaction Publishing.
• Ikle, Fred Charles. 1964. How Nations Negotiate. New York: Harper & Row Publishers.
• Karaağaç, Y. 2018. Geçmişten Geleceğe İstihbarat. İstanbul: İskenderiye Kitap.
• Karrass, C.L. 1992. Negotiating Game. Horper Collins Publishers.
• Keleştemur, S. A. 2018. “Siber İstihbaratın Kamu Güvenliği için Rolü ve Önemi.” Yüsek Lisans Tezi. Gedik Üniversitesi.
• Kennedy, G. 1987. Pocket Negotiator. Oxford, New York and London: The Economist Publications.
• Kissinger, H. 2016. Dünya Düzeni, Çeviri, Sinem Sultan Gül. İstanbul: Boyner Yayınları.
• Lewicki, J. R., D. M. Saunders and J. M. Minton. 2001. Essentials of Negotiation. McGraw-Hill Company.
• Lewicki, J. R., D. M. Saunders, Barry B. and J. M. Minton. 2004. Essentials of Negotiation. McGraw-Hill Company.
• Lowenthal, Mark. 2009. Intellgence: From Secrets to Policy. Washngton: CQPress.
• Mcfate, M. 2009. “The Military Utility of Understanding Adversary Culture.” In Cultural Intelligence For Winning The Peace, ed. Juliana Geran Pilon. Washington: The Institute of World Politics Press.
• McGlinchey S. 2017. “Diplomacy E-International Relations.” Erişim Tarihi: 07.12.2022. https://www.eir.info/2017/01/08/diplomacy
• Meray Seha L. 1975. Devletler Hukukuna Giriş İkinci Cilt (Yeniden Gözden Geçirilmiş 4. Basım). Ankara: SBF Yayınları.
• Milliyet Gazetesi. 2023. “Rusya için casusluk yapan FBI ajanı Robert Hanssen nasıl yakalandı?” Erişim Tarihi: 11.11.2023. https://www.milliyet.com.tr/dunya/rusya-icin-casusluk-yapan-fbi-ajani-robert-hanssen-nasil-yakalandi-6959739
• Minibas-Poussard, J. 2001. Müzakere Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Mintz, Alex, and De Rouen, Karl. 2010. Understanding Foreign Policy Decision Making. New York: Cambridge Universtİy Press.
• Nordbo, S. M. 2010. “Cultural Impacts in International Negotiation-Negotiating with Norwegians” ADR Bulletin 12(2) http://epublications.bond.edu.au/ adr/vol12/iss2/2 Erişim: 19.04.2024.
• NTV Haber Ajansı. “ABD’nin Merkel’i İzlediği Ortaya Çıktı.” Erişim Tarihi: 27.04.2023.
• https://www.ntv.com.tr/dunya/abdnin-merkeli-izledigi-ortaya-cikti,epC5cxwKTkOkFxOLHJRV_Q Ogilvie, J.R. and Carsky, M.L. 2002. “Building Emotional Intelligence in Negotiations.” International Journal of Conflict Management 13(4).
• Özdağ, Ü. 2014. İstihbarat Teorisi. Ankara: Kripto Kitap.
• Randall, H. S. 2010. “The Way Ahead: Reclaiming the Pashtun Tribes through Joint Tribal Engagement in Applications in Operational Culture.” In Aplications in Operational Cultural: Perspectives from the Field, eds. Paula Holmes-Eber, Patrice M. Scanlon, Andrea L. Hamlen. Quantico, VA: Marine Corps University Press.
• Sharp, P. 2009. Diplomatic Theory of International Relation. Cambridge: Cambridge University Press.
• Sonyel, S. R. 1974. “Lozan’da Türk Diplomasisi (Eylül 1922-Ağustos 1923).” Belleten Türk Tarih Kurumu Dergisi 38(149): 41-116.
• The National Counter Intelligence Institue. 2006. “Fundamental Elements of the Counter Intelligence Discipline Volume 1.” Erişim Tarihi: 13.11.2023. https://fas.org/irp/ops/ci/elements.pdf
• Thompson, L. 2001. The Mind and Heart of The Negotiator. NJ: Prentice-Hall.
• Urhal, Ö. 2008. Kamu Güvenliği Açısından İstihbarat ve Örgütlü Suçlar. Ankara: Adalet Yayınları.
• Ünyılmaz, H. 2016. “Uluslararası Toplumlarda Uyuşmazlıkların Diplomasi Yoluyla Çözümü.” Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi.