Europeanism and Ukrainian Policies in Polish Politics

Yıl 2020, Sayı: 2, 121 - 140, 29.12.2020

Ferit Alizade

Öz

The Europeanist policies of Poland date back to the 1569 Lublin Union
and the 1918 Prometheism doctrine. Based on the state tradition, Poland has
developed his own Europeanist policies in a unique way for centuries. If consider
the period of 1930s, it is possible to see that the tendency towards Europeanism,
which is maintained in parallel with the policies of containment of Russia by
Poland, is in trend again with the policy of Intermarium. With the strengthening of
the workers' movement and sovereignty in the 1980s, the Europeanist tendency has
gained a new dimension and has resulted in the goal of membership in the European
Union. Poland joined the European Union in the framework of the 5th enlargement
in 2004 as a result of its integration policies with the European Union launched in
1989. The work of Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski, Donald Tusk and
Radosław Sikorski for the European regional integration process is considerably
important and effective. With the membership of the European Union, Poland has
actively undertaken integration policies in Eastern Europe and has suggested the
Eastern Partnership strategy within the scope of the European Neighborhood
Policy. Poland supports the Europeanist line in Ukrainian foreign policy, but works
steadily to intensify contacts with Ukraine and continue bilateral negotiations. If
analyze through the Orange Revolution and the Euromaidan movement, democratic
Ukraine, which will prefer the Europeanist orientation, is seen as a guarantor
country for the security of the Polish state. On this basis, Poland is an important
ally in the relations with the West for both the Ukrainian state and the Ukrainian
society.

Anahtar Kelimeler

European Union, Poland, Ukraine, Europeanism

Polonya Siyasetinde Avrupacılık ve Ukrayna Politikaları

Öz

Polonya’nın Avrupacılık politikaları, 1569 Lublin Birliği ve 1918 Prometheism
doktrinine kadar uzanmaktadır. Devlet geleneğinden yola çıkarak Polonya,
yüzyıllardır kendine özgü bir şekilde Avrupacılık politikalarını geliştirmiştir.
1930’lar dönemini ele aldığımız zaman, Polonya için Rusya’yı çevreleme
politikalarına paralel sürdürülen Avrupacılık eğiliminin Intermarium siyasetiyle
tekrar revaçta olduğunu görmek mümkündür. 1980’ler işçi hareketinin güçlenmesi
ve egemenliğin sağlanmasıyla birlikte, Avrupacılık eğilimi yeni bir boyut kazanmış
ve Avrupa Birliği’ne üyelik hedefiyle sonuçlanmıştır. Polonya, 1989’da başlatılan
Avrupa Birliği ile bütünleşme politikalarının sonucu olarak, 2004’te 5. Genişleme
çerçevesinde Avrupa Birliği’ne katılmıştır. Avrupa bölgesel bütünleşme süreci
açısından Polonya siyaseti adına Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski, Donald
Tusk ve Radosław Sikorski’nin çalışmaları azımsanmayacak derecede önemli ve
etkilidir. Avrupa Birliği’ne üyelik kazanmasıyla birlikte, Polonya aktif bir şekilde
Doğu Avrupa’da bütünleşme politikalarını üstlenmiş ve Avrupa Komşuluk
Politikası kapsamında Doğu Ortaklığı stratejisini ileri sürmüştür. Polonya, Ukrayna
dış politikasında amaç olarak Avrupacılık çizgisini desteklemekle birlikte, Ukrayna
ile temasları yoğunlaştırmak ve ikili görüşmeleri sürdürmek için istikrarlı bir
biçimde çalışmaktadır. Ukrayna kamuoyundaki hâkim görüşe göre, Polonya ve
Litvanya, Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ndeki temsilcileri veya bir başka deyişle
‘avukatları’ olarak kabul edilmektedir. Turuncu Devrim ve Euromaidan hareketi
üzerinden bir değerlendirme yapılırsa, Avrupacılık vektörünü tercih edecek
demokratik Ukrayna, Polonya devletinin güvenliği açısından garantör bir ülke
olarak görülmektedir. Buna karşılık Polonya, gerek Ukrayna devleti gerek Ukrayna
toplumu için Batı ile ilişkilerinde önemli bir müttefiktir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Polonya, Ukrayna, Prometheism, Avrupacılık, European Union, Poland, Ukraine, Europeanism

Kaynakça

• 1932-33 yıllarında Ukrayna’da Holodomor, Ukrayna’nın Ankara Büyükelçiliği, Erişim: 15.05.2019, https://turkey.mfa.gov.ua/tr/embassy/3625-holodomor
• Akay, Hale. 2005. “Yeni İşlevselcilik”, Avrupa Birliği Ansiklopedisi, 2. Cilt, derleyen Desmond Dinan. Çeviri, Hale Akayç İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Atasoy, Emin, Jan A. Wendt, Abdullah Soykan ve Jaras G. Berdenov. 2017. “Coğrafya Perspektifinden Polonya Cumhuriyeti.” İçinde Sosyal Bilimler Işığında Polonya Cumhuriyeti, derleyen Atasoy, Emin ve Jan A. Wendt, 3-39. Çeviri, Erkan Yılmaz, İstanbul: Beta.
• Attina, Fulvio. 2005. “İşlevselcilik”, Avrupa Birliği Ansiklopedisi, 2. Cilt, Dinan, Desmond (ed.), Çeviri: Hale Akay, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Barker, Colin. 2017. “Polonya 1980-1981: Kendi Kendini Sınırlayan Devrim” İçinde Devrim Provaları: Fransa 1968, Şili 1972, Portekiz 1974, İran 1979, Polonya 1981, derleyen Colin Barker. Çeviri: Umut Haskan, İrem Yılmaz, 228-295, İstanbul: Yordam Kitap.
• ,Barwiński, Marek, Wendt, Jan A. ve Aliaskarov, Duman. 2017. “Polonya’daki Azınlıklar Açısından Polonya’nın Ukrayna, Belarus ve Litvanya ile Uluslararası İlişkileri.” İçinde Sosyal Bilimler Işığında Polonya Cumhuriyeti, derleyen Emin Atasoy ve Jan A. Wendt. Çeviri: Erkan Yılmaz, 523-545, İstanbul: Beta.
• Bayır, Özgün Erler. 2013. Polonya Dış Politikasında Atlantikçilik-Avrupacılık İkilemi, İstanbul: Derin Yayınları.
• Bayır, Özgün Erler. 2014. “Doğu Avrupa Ortamında Polonya’nın Dış Politikası.” İçinde Dış Politika: Karşılaştırmalı Bir Bakış, derleyen Faruk Sönmezoğlu ve Özgün Erler Bayır, 293- 339, İstanbul: Der Yayınları.
• Bayram, Mehmet Hanifi. 2013. Avrupa Birliği Hukuku Dersleri, Ankara: Seçkin.
• Berend, Ivan T. 2015. 20. Yüzyıl Avrupa İktisat Tarihi, Çeviri: Serpil Çağlayan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Brief History of Poland: 1939-1989, Institute of National Remembrance, Erişim: 26.05.2019, http://ipn.gov.pl/en/brief-history-of-poland/1,Brief-history.html
• Bruski, Jan Jacek. 2016. Between Prometheism and Realpolitik: Poland and Soviet Ukraine, 1921-1926, Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Burant, Stephen R. 1993. “International Relations in a Regional Context, Poland and its Eastern Neighbours: Lithuania, Belarus, Ukraine”, Europe-Asia Studies, 45 (3): 395-418.
• Chekalenko, Lyudmyla. 2011. Zovnishnya Polityka Ukrayiny, Kyiv: Kondor.
• Cienciala, Anna M., Lebedeva, Natalia S. and Materski, Wojciech. 2008. Katyn: A Crime Without Punishment, London: Yale University Press. DSJOUrnAL, Cilt 1 | Sayı 2 | Aralık | 2020 | E-ISSN: 2717-7866
• Cziomer, Erhard. 2008. “Pozycja Polski w Międzynarodowych Stosunkach Politycznych.” İçinde Międzynarodowe Stosunki Polityczne, derleyen Erhard Cziomer, 405-417, Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
• Dakhno, Ivan. 2007. Pravo Yevropeysʹkoho Soyuzu: Anhlo-Ukrayinsʹko-Rosiysʹkyy Hlosariy, Kyiv: Tsentr Uchbovoyi Literatury.
• Davies, Norman. 2011. Avrupa Tarihi. Çeviri: Elif Topçugil, Kudret Emiroğlu, Suat Kaya, Burcu Çığman, Ankara: İmge Kitabevi.
• Denysyuk, Mariya, Trofymovych, Volodymyr ta Kalyayev, Anatoliy. 2008. “UkrayinsʹkoPolʹsʹkyy Konflikt v Roky Druhoyi Svitovoyi Viyny u Spohadakh”, Naukovi Zapysky: Seriya “Istorychni Nauky”, Vyp. 12, 247-263.
• Duda, Renata. 2017. “Poland’s Way to the European Union.” İçinde The EU Effect: Perspectives on the EU from the Central and South-Eastern Europe, Aziz Tuncer ve Hakan Demir, 123-151, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Griffiths, Martin, Roach, Steven C. ve Solomon, M. Scott. 2011. Uluslararası İlişkilerde Temel Düşünürler ve Teoriler, Çeviri: CESRAN, Ankara: Nobel.
• Haas, Ernst B. 2004. The Uniting of Europe: Political, Social and Economic Forces, 1950- 1957, Notre Dame, Indiana: University of Notre Dame Press.
• Harvey, David. 2015. Neoliberalizmin Kısa Tarihi, Çeviri: Aylin Onacak, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Jaskulski, Adam. 2017. “Poland in the European Union Foreign Policy (2004-2014): Troublemaker or Facilitator.” İçinde The EU Effect: Perspectives on the EU from the Central and South-Eastern Europe, derleyen Aziz Tuncer ve Hakan Demir, 151-171, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Kegley, Charles William ve Shannon Lindsey Blanton. 2015. Dünya Siyaseti: Yönelim ve Dönüşüm, Çeviri: Helin Alagöz Gessler, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları.
• Kloby, Jerry. 2005. Küreselleşmenin Sefaleti: Eşitsizlik, Güç ve Kalkınma, Çeviri: Orhan Düz, Ankara: Güncel Yayıncılık.
• Kowalik, Tadeusz. 2013. Dayanışmadan İhanete: Polonya’da Kapitalizmin Restorasyonu, Çeviri: Barış Baysal, Ankara: NotaBene Yayınları.
• Latosińska, Agnieszka. 2016. “Ukraina w Polityce Zagranicznej Polski (2004-2014).” İçinde Polityka Zagraniczna Polski: 25 Lat Doświadczeń, derleyen Pietrasiak, Małgorzata, Stelmach, Michał i Żakowski, Karol, 113-133, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Lytvyn, Volodymyr. 2005. Istoriya Ukrayiny u 3-kh Tomakh: Novitniy Chas (1914-2004), 3. Tom, Kyiv: Vydavnychyy Dim Alʹternatyvy.
• Magone, José M. 2005. “Polonya”, Avrupa Birliği Ansiklopedisi, 2. Cilt, Dinan, Desmond (ed.), Çeviri: Hale Akay, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Mathieu, Jean-Luc. 2006. Avrupa Birliği, Çeviri: İsmail Yerguz, Ankara: Dost Kitabevi.
• Mazower, Mark. 2015. Karanlık Kıta: Avrupa’nın 20. Yüzyılı, Çeviri: Mehmet Moralı, İstanbul: Alfa.
• McCormick, John. 2015. Avrupa Birliği Siyaseti, Çeviri: Doğancan Özsel, Ankara: Adres Yayınları.
• Michoński, Arkadiusz. 2010. “Polonya’da AB’ye Katılım Politikasının Yönetimi: Ulusal Eşgüdüm Merkezi ve AB Temsilciliği’nin Rolü.” İçinde Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinin Örgütlenmesi: Türkiye, Macaristan ve Polonya, derleyen Şener, Hasan Engin ve Esen, Erol. 221-249, Çeviri: Hasan Engin Şener. Ankara: Phoenix.
• Molo, Beata. 2015. “Nowy Wymiar Polityki Wschodniej”, İçinde Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Polski: Po 1989 Roku, derleyen Cziomer, Erhard, 141-155, Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
• Nowak, Jacek. 2014. “Homeland as Property: Symbolic Ownership and the Local Heritage of the Past in Lemkowyna and the Ukraine.” İçinde Property in East Central Europe: Notions, Institutions and Practices of Landownership in the Twentieth Century, derleyen Siegrist, Hannes and Müller, Dietmar, 193-212, Oxford: Berghahn Books.
• Petersen, Alexandros. 2011. The World Island: Eurasian Geopolitics and the Fate of the West, Oxford: ABC-CLIO.
• Piesakowski, Tomasz. 1999. Akcja Niepodległościowa na Terenie Międzynarodowym: 1945-1990, London: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie.
• “Politychni Vidnosyny mizh Ukrayinoyu ta Polʹshcheyu, Posolʹstvo Ukrayiny v Respublitsi Polʹshcha.” Erişim: 24.04.2019, https://poland.mfa.gov.ua/spivrobitnictvo/228-politichnividnosini-mizh-ukrajinoju-ta-polyshheju “Pro kilʹkistʹ ta sklad naselennya Ukrayiny za pidsumkamy vseukrayinsʹkoho perepysu naselennya 2001 roku.” Derzhavnyy Komitet Statystyky Ukrayiny, Erişim: 24.05.2019, http://2001.ukrcensus.gov.ua/results/general/nationality/
• Radzyk, Ryshard. 2010. “Polʹshcha y Ukrayina: Kulʹturna Obumovlenistʹ Ekonomichnykh i Politychnykh Zmin”, Mizhnarodnyy Naukovyy Forum: Sotsiolohiya, Psykholohiya, Pedahohika, Menedzhment, Vyp. 3, 89-99.
• Roskin, Michael G. ve Berry, Nicholas O. 2014. Uluslararası İlişkiler: Uİ’nin Yeni Dünyası, Çeviri: Özlem Şimşek, Ankara: Adres Yayınları.
• Rykała, Andrzej. 2017. “Polonya’daki Ulusal, Etnik ve Dini Azınlıkların Oluşumları ile Tarihsel ve Coğrafi-Politik Koşulları.” İçinde Sosyal Bilimler Işığında Polonya Cumhuriyeti, derleyen Atasoy, Emin ve Wendt, Jan A. 69-93. Çeviri: Erkan Yılmaz, İstanbul: Beta.
• Sancar, Mithat. 2016. Geçmişle Hesaplaşma: Unutma Kültüründen Hatırlama Kültürüne, İstanbul: İletişim.
• Schulze, Hagen. 2005. Avrupa’da Ulus ve Devlet, Çeviri: Timuçin Binder, İstanbul: Literatür.
• Senych, Mariya. 2010. “Pohlyady Yezhy Gyedroytsya Na Polʹsʹko-Ukrayinsʹke Prymyrennya”, Problemy Slov’yanoznavstva, Vyp. 59, 236-242.
• Sokolov, Boris V. 2008. Sto Velikikh Politikov, Moskva: Veche.
• Soutou, Georges-Henri. 2014. Avrupa Birliği Tarihi: 1815’ten Günümüze. Çeviri: Eylem Alp, İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Tsygan, Viktor Kshishtof i Skal'ski, Yatsek. 2005. Pol'sha: Bor'ba za Svobodu i Nezavisimost' 1939-1945, Perevod: Mariya Yendrys-Pavlitska, Varshava: Barva i Bron'.
• Tsygankov, Pavel, Drobot, Galina, Lebedeva, Marina, Miteva, Viktoriya, Sliva, Aleksey i Khlopov, Oleg. 2008. Mezhdunarodnyye Otnosheniya: Teorii, Konflikty, Dvizheniya, Organizatsii, Moskva: Al'fa-M.
• Van Middelaar, Luuk. 2014. Avrupa: Bir Geçiş Süreci. Çeviri: Bilal Çölgeçen, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Veselý, Luboš. 2016. “An Indictment Rather Than A Biography”, New Eastern Europe, 5 (23), Translated by Olga Słowik, 140-146.
• Viotti, Paul R. ve Kauppi, Mark V. 2016. Uluslararası İlişkiler Teorisi, Çeviri: Metin Aksoy, Ankara: Nobel.