Türkiye'deki Sosyal Hizmet Bölümlerinde Uygulama Derslerinin İncelenmesi: Bir Doküman Analizi

Yıl 2024, , 1 - 7, 29.03.2024

Çağla Taşci , Ezgi Sezer Ferda Karadağ

https://doi.org/10.5281/zenodo.10894333

Öz

Sosyal hizmet eğitimi öğrencileri sosyal hizmet sektöründe çalışmaya hazırlamayı amaçlamaktadır. Öğrenciler sosyal hizmet uzmanları olarak mezun olduktan sonra bireylerle, ailelerle, gruplarla ve toplumla çalışan meslek elemanları olmaktadır. Bu nedenle Türkiye’de iktisadi, idari bilimler fakültelerinde ve sağlık bilimleri fakültelerinde eğitim vermek üzere birçok sosyal hizmet bölümü bulunmaktadır. Uygulama eğitimi ise sosyal hizmet mesleğinin doğası gereği son derece önemlidir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki sosyal hizmet eğitiminde uygulanmanın yeri ve bölümün ders programlarında müfredat olarak nasıl bir yol izlendiğinin ortaya konmasıdır. Bu amaçla çalışma kapsamında ilk olarak sosyal hizmetin tarihsel gelişimi ve meslek olarak tanınması konusu ele alınmıştır. Türkiye’de üniversitelerde farklı fakültelerde bulunan lisans düzeyindeki sosyal hizmet bölümlerinin müfredat programlarının incelemesi yapılarak, Sosyal Hizmet Uygulaması derslerinin verilip verilmediği, dersin verildiği dönemler, dersin AKTS değerleri, dersin haftalık kaç gün/saat uygulama içeriğine sahip olduğu gibi bilgiler değerlendirilmiştir.
Yöntem: Araştırmaya dahil edilecek üniversiteleri belirleyebilmek için Olasılıklı Örnekleme Yöntemlerinden Basit Rastgele Örnekleme Tekniği kullanılmıştır. Araştırmaya dahil edilecek üniversiteleri belirlerken, Sosyal Hizmet eğitimi veren tüm üniversiteler ÖSYM Giriş Puanlarına göre sıralanmış ve 73 farklı üniversite kuraya dahil edilmiştir. Ardından bilgisayar ortamında yapay zekaya (Chat GBT) 1 ila 73 arasında 10 farklı sayı vermesi komutu girilmiş, yapay zekanın verdiği sayılara karşılık gelen üniversiteler araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırma verilerinin analizi ise nitel analiz yöntemlerinden biri olan Doküman Analizi yoluyla gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara göre Sosyal Hizmet Uygulaması derslerin isimleri, AKTS değerleri, uygulama yapılan gün sayısı ve uygulama içerikleri fakültelere göre ciddi farklılıklar gözetmektedir.
Sonuç: Sonuç olarak, Sosyal Hizmet Uygulaması derslerinde üniversitelerin müfredatları arasında bir uzlaşma olmadığı, Sosyal Hizmet Uygulaması derslerinin yürütülmesinde uygulanan bir standart bulunamadığı saptanmıştır. Bu da sosyal hizmet eğitiminde standartlaşmayı engelleyen bir faktördür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hizmet Eğitimi, Uygulama, Staj, Müfredat Karşılaştırma

Examination of Practice Courses in Social Work Departments in Türkiye: A Document Analysis

Öz

Kaynakça

• Alpert, F., Heaney, J.G., & Kuhn, K. A. L. (2009). Internships in marketing: Goals, structures and assessment- Student, company and academic perspectives. Australasian Marketing Journal, 17(1), 36-45.
• Aydemir, İ., & Yiğit, T. (2017). The social work education in Turkey. International Journal of Social Work and Human Services Practice, 5(3), 133-145.
• Bangura, M. (2023). Social work education: Reevaluating undergraduate quality assurance in the social work unit. British Journal of Teacher Education and Pedagogy, 2(1), 1-11.
• Başer, D. & Kırlıoğlu, M. (2019). Sosyal hizmet öğrencilerinin alan uygulamasına yönelik beklentileri ve deneyimleri: Nitel bir araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(2), 390-416.
• Columbia University School of Social Work. (2023). Social Work Practicum Manual 2023-2024.
• Council on Social Work Education (2022). Council of Social Work Education. Educational Policy and Accreditation Standards.
• Council on Social Work Education. (2024). Sosyal Hizmet Eğitimi Konseyi. Erişim T: 8 Ocak 2024. https://www.cswe.org/about-cswe/
• Çelik, G. (2011). Sosyal hizmet eğitiminde alan uygulaması. Sosyal Hizmet Sempozyumu, 50.
• Çifci, E. G. (2009). Social work profession and social work education in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2063-2065.
• Dhemba, J. (2012). Fieldwork in social work education and training: issues and challenges in the case of Eastern and Southern Africa. Social Work ve Society, 10(1).
• Drolet, J., Chilanga, E., Fischer, L.J., Kaushik, V., Khatiwada, K., McConnell, S., McKee, E., Nicholas, D., Salim, S., Sussman, T. & Walsh, C. (2023). The most significant challenges in social work field education: Perceptions of field educators and students in Canada. The Field Educator, 13 (2).
• EPAS. (2022). Educational Policy and Accreditation Standards for Baccalaureate and Master's Social Work Programs. https://www.cswe.org/getmedia/bb5d8afe-7680-42dc-a332-a6e6103f4998/2022-EPAS.pdf
• Erbay, E., Adıgüzel, İ. B., & Akçay, S. (2013). Sosyal hizmet öğrencilerinin sosyal hizmet uygulaması dersleri kapsamında uygulama yürütecekleri kurumları tercih etme süreçleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 95-108.
• Hutchings, A., & Taylor, I. (2007). Defining the profession? Exploring an international definition of social work in the China context. International Journal of Social Welfare, 16(4), 382-390.
• IFSW. (2014). Global Definition of Social Work. International Federation of Social Workers. Erişim T:12.10.2023 https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/
• IFSW. (2020). Global Standards for Social Work Education and Training. Erişim T: 22.12.2023 https://www.ifsw.org/global-standards-for-social-work-education-and-training/
• Kalaycı, S. (2021). The history of social work education in Turkey. OPUS International Journal of Society Researches, 18(41), 3714-3728.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 14. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Klein, M., & Weiss, F. (2011). Is forcing them worth the effort? Benefits of mandatory internships for graduates from diverse family backgrounds at labour market entry. Studies in Higher Education, 36(8), 969-987.
• Koşan, A. (2015). Mesleki eğitimde “uygulama ve stajların” önemine dair. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 200-210.
• Lam, C. M., Wong, H., & Leung, T. T. F. (2007). An unfinished reflexive journey: Social work students’ reflection on their placement experiences. British Journal of Social Work, 37(1), 91-105.
• Riesen, T., Trainor, A. A., Traxler, R. E., Padia, L. B., & Remund, C. (2022). Understanding internships for transition-age students with disabilities. Teaching Exceptional Children, 54(4), 286-294.
• Stuart, P. H. (2013). Social work profession: History. In Encyclopedia of Social Work.
• To, W. M., & Lung, J. W. (2020). Factors influencing internship satisfaction among Chinese students. Education + Training, 62(5), 543-558.
• University of Washington School of Social Work. (2023). 2023-2024 Welcome Packet.
• Zastrow, C. (2010). Introduction to Social Work and Social Welfare. Brooks, Cole.