Kızılcasu (Kastamonu) Orman Planlama Birimi’nin Floristik Kompozisyonu, Hayat Formu ve Korotip Özellikleri

Yıl 2022, , 416 - 433, 31.01.2022

Mustafa Karaköse

https://doi.org/10.29130/dubited.926823

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma 2008-2009 yılları arasında Kızılcasu Orman Planlama Birimi’nin florasını tespit etmek amacı ile yapılmıştır. Çalışma alanı Kastamonu ili A4 karesinde ve Avrupa-Sibirya floristik bölgesi içerisinde yer almaktadır. Çalışma sonucunda 64 familyaya ait 233 vasküler bitki taksonu tespit edilmiştir. Tespit edilen bitki taksonlarından 3’ü Pteridophyta bölümüne, 230’u ise Magnoliophyta bölümüne aittir. Magnoliophyta bölümüne ait bitki taksonlarından 5 (%2,1)’i Pinidae alt-sınıfına, 225 (%96,6)’i ise Magnoliidae alt-sınıfı içerisinde kalmaktadır. Çalışma alanında 8’i endemik ve 2’si nadir bitki taksonu tespit edilmiş olup, endemizm oranı ise %3,4 olarak hesaplanmıştır. Takson zenginliği dikkate alındığında en zengin familya Asteraceae (26 bitki taksonu)’dir. Bu familyayı sırası ile Rosaceae, Lamiaceae ve Fabaceae takip etmektedir. Çalışma alanında saptanan 233 taksonun 126’sının (%54,1) fitocoğrafik bölgesi belirlenebilmiştir. Bu taksonlardan 82’si (%35,2) Avrupa-Sibirya, 26 (%11,2)’sı Öksin, 6 (%2,6)’sı Akdeniz, 6 (%2,6)’sı İran-Turan, 3 (%1,3)’ü Hirkan-Öksin, 2 (%0,9)’si Doğu Akdeniz ve 1 (%0,4)’i ise Öksin (Dağ) elementidir. Kızılcasu’da Hemicryptophyte karakterde 115 (%50) taksonların dominantlığı bulunmaktadır. Bu hayat formunu 59 (%25,3) taksonla Phanerophyte ve 24 (%10,3) taksonla da Cryptophyte karaktere sahip taksonlar takip etmektedir. Bu çalışma sonucunda nadir bir takson olan Leonurus cardiaca L. için yeni bir yayılış alanı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bitkisel Biyoçeşitlilik, Endemik, Flora, Türkiye

Teşekkür

Bu çalışma Uluslararası Ekoloji 2018 Sempozyumu’nda “sözlü-özet” bildiri şeklinde sunulmuştur. Çalışma kapsamında yardımlarından dolayı Trabzon orman amenajman heyetine ve Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğüne teşekkür ederim.

Floristic Composition, Life Form and Chorotype Features of Kızılcasu (Kastamonu) Forest Planning Unit

Öz

This study was carried out between 2008-2009 in order to determine the flora of Kızılcasu Forest Planning Unit. The study area is located in the A4 square of Kastamonu province and within the Euro-Siberian floristic region. As a result of the study, 233 vascular plant taxa belonging to 64 families were determined. 3 of the plant taxa identified belong to the Pteridophyta section and 230 to the Magnoliophyta section. Of the plant taxa belonging to the Magnoliophyta section, 5 (2.1%) are within the Pinidae sub-class and 225 (96.6%) are within the Magnoliidae sub-class. 8 of them are endemic and 2 of them are rare plant taxa in the study area, and the rate of endemism has been calculated as 3.4%. Considering the richness of taxa, the richest family is Asteraceae (26 plant taxa). This family is followed by Rosaceae, Lamiaceae and Fabaceae, respectively. The phytogeographic regions of 126 taxa represented in the study area are as follows: Euro-Siberian 112 (48.1%), Mediterranean 8 (3.4%), and Irano-Turanian 6 (2.6%). Hemicryptophytes are dominant in Kızılcasu with 115 (50%) taxa. This life form is followed by Phanerophytes with 59 (25.3%) taxa and Cryptophytes with 24 (10.3%) taxa. As a result of this study, a new distribution area for Leonurus cardiaca L., which is a rare taxon, has been determined.

Anahtar Kelimeler

Plant Biodiversity, Endemic, Flora, Turkey

Kaynakça

• [1] N. Özhatay, Ş. Kültür, and B. Gürdal, “Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VI,” Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University, vol. 43, no. 1, pp. 33−83, 2013.
• [2] N. Özhatay, Ş. Kültür, and B. Gürdal, “Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VII,” Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University, vol. 45, no. 1, pp. 61−86, 2015.
• [3] N. Özhatay, Ş. Kültür, and B. Gürdal, “Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey VIII,” Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University, vol. 47, no. 1, pp. 31−47, 2017.
• [4] N. Özhatay, Ş. Kültür, and B. Gürdal, “Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey IX,” Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University, vol. 49, no. 2, pp. 105−120, 2019.
• [5] A. Güner, S. Aslan, T. Ekim, M. Vural, ve M. T. Babaç, Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler), İstanbul, Türkiye: ANG Vakfı, 2012, ss. 1290.
• [6] M. Karaköse, “Numerical classification and ordination of Esenli (Giresun) forest vegetation,” Biologia, vol. 74, no. 11, pp. 1441−1453, 2019.
• [7] S. Terzioğlu, E. Bilgili, ve M. Karaköse, Türkiye Ormanları (Forests of Turkey), Ankara, Türkiye: Orman Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü Dış ilişkiler, Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı, 2012, ss. 98.
• [8] H. Mayer ve H. Aksoy, Türkiye Ormanları (Wälder der Türkei), Bolu, Türkiye: Batı Öksin Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 1998, ss. 291.
• [9] F. Yaltırık ve A. Efe, Otsu Bitkiler Sistematiği, II. Baskı, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, 1996, ss. 512.
• [10] Y. Akman, Türkiye Orman Vejetasyonu, Ankara, Türkiye: Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, 1995, ss. 450.
• [11] P. H. Davis, P. C. Harper, and I. C. Hedge, Plant life of south-west Asia, Edinburgh, England: Royal Botanic Garden, Arboretum Row, 1971, pp. 335.
• [12] Y. Akman, İklim ve Biyoiklim: Biyoiklim metodları ve Türkiye iklimleri, Ankara, Türkiye: Palme Yayınları, 2011, ss. 345.
• [13] P. Quézel, M. Barbero, and Y. Akman, “Contribution à l’étude de la végétation forestière d’Anatolie septentrionale”, Phytocoenologia, vol. 8, no. 3-4, pp. 365−519, 1980.
• [14] N. Özhatay, A. Byfield, ve S. Atay, Türkiye’nin önemli bitki alanlari [Important plant areas in Turkey], İstanbul, Türkiye: WWF Türkiye, 2003, ss. 88.
• [15] M. Karaköse and S. Terzioğlu, “Flora and botanic tourism potential of Yaralıgöz (Kastamonu) Education and Observation Forest,” Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol. 19, no. 1, pp. 116–136, 2019.
• [16] G. Tuttu, A. Gökhan, ve Ş. Yıldırımlı, “Tosya (Kastamonu) İlçesinin Endemik ve Nadir Bitkileri,” Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, c. 4, s. 1, ss. 48−52, 2019.
• [17] M. D. Özen, M. U. Özbek, and M. Vural, “Flora of Armutluçayır Kastamonu/Turkey,” Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, vol. 6, no. 1, pp. 22−31, 2013.
• [18] O. Ketenoğlu ve K. Güney, “Batı Küre Dağları (Kastamonu-İnebolu-Cide) Florasına Katkılar,” Ot Sistematik Botanik Dergisi, c. 4, s. 2, ss. 39−60, 1997.
• [19] M. Özbek ve M. Vural, “Kurtgirmez dağı ve Çatak kanyonu (Kastamonu) florası,” Ot Sistematik Botanik Dergisi, c. 17, s. 1, ss. 75−112, 2010.
• [20] P. H. Davis, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh, England: Edinburgh University Press, 1965−1985.
• [21] K. A. Baylan ve B. Ustaoğlu, “Emberger biyoiklim sınıflandırmasına göre Türkiye’de Akdeniz biyoiklim katlarının ve alt tiplerinin dağılışı,” Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, c. 3, s. 3, ss. 158−174, 2020.
• [22] P. H. Davis, K. Tan, and R. R. Mill, Flora of Turkey and the East Aegean Islands and Supplement I, Edinburgh, England: Edinburgh University Press, 1988, pp. 590.
• [23] A. Güner, N. Özhatay, T. Ekim, and K. H. C. Başer, Flora of Turkey and the East Aegean Islands and Supplement II, Edinburgh, England: Edinburgh University Press, 2000, pp. 656.
• [24] PPG I, “A community‐derived classification for extant lycophytes and ferns,” Journal of Systematics and Evolution, vol. 54, no. 6, pp. 563−603, 2016.
• [25] M. J. Christenhusz, J. L. Reveal, A. Farjon, M. F. Gardner, R. R. Mill, and M. W. Chase, “A new classification and linear sequence of extant gymnosperms,” Phytotaxa, vol. 19, no. 1, pp. 55−70, 2011.
• [26] M. W. Chase, M. Christenhusz, M. Fay, J. Byng, W. S. Judd, D. Soltis, D. Mabberley, A. Sennikov, P. S. Soltis, and P. F. Stevens, “An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV,” Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 181, no. 1, pp. 1−20, 2016.
• [27] C. Raunkiaer, The life forms of plants and statictical plant geography, Oxford, England: Clarendon Press, 1934, pp. 147.
• [28] K. Browicz, “Chorology of the Euxinian and Hyrcanian element in the woody flora of Asia,” Plant Systematics and Evolution, vol. 162, no. 1, pp. 305−314, 1989.
• [29] M. Zohary, Geobotanical Foundations of the Middle East, Stutgart, Germany: Gustav Fischer Verlag, 1973, pp. 765.
• [30] S. A. Cain, “Life-forms and phytoclimate,” Bot. Rev., vol. 16, no. 1, pp. 1−32, 1950.
• [31] S. P. Uzun ve S. Terzioğlu, “Sisdağı (Şalpazarı/Trabzon) ve Yöresinin Florası,” Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, c. 7, s. 3, ss. 1523−1573, 2019.
• [32] M. Karaköse, R. Polat, M. O. Rahman, and U. Çakılcıoğlu, “Traditional honey production and bee flora of Espiye, Turkey,” Bangladesh Journal of Plant Taxonomy, c. 25, s. 1, ss. 79−91, 2018.
• [33] E. Y. Babacan, E. Vitek, and U. Çakılcıoğlu, “Contributions to the flora of Tunceli (Turkey),” International Journal of Nature and Life Sciences, vol. 1, no. 2, pp. 39−66, 2017.
• [34] M. Karaköse ve S. Terzioğlu, “Finike (Antalya) Orman Planlama Biriminin vasküler bitki florası,” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, c. 23, s. 5, ss. 1144−1162, 2020.
• [35] M. Gange and A. Ebadi, “Flora, life form and geographical distribution of plants in meyantangan mountain refuge, East Dena Protected Area, Kohkiloye and Boyerahmad Province, Iran,” Journal of Applied Environmental and Biological Sciences, vol. 5, no. 9, pp. 45−52, 2015.
• [36] O. W. Archibold, Ecology of world vegetation, London, England: Springer Science & Business Media, 1995, pp. 510.
• [37] B. Tunçkol ve N. Aksoy, “Küre Dağları Milli Parkı’nın florası (Bartın bölümü),” Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, c. 14, s. 2, ss. 80−113, 2018.
• [38] E. Milani, S. Saeidi Mehrvarz, and H. Gholizadeh, “Floristic, life form and chorological studies of the Abshar protected area, Shirgah, Mazandaran Province, north of Iran,” Caspian Journal of Environmental Sciences, vol. 15, no. 2, pp. 165−180, 2017.
• [39] M. Barbero, G. Bonin, R. Loisel, and P. Quézel, “Changes and disturbances of forest ecosystems caused by human activities in the western part of the Mediterranean basin,” Vegetatio, vol. 87, no. 2, pp. 151−173, 1990.
• [40] A. Naqinezhad, H. Zare-Maivan, and H. Gholizadeh, “A floristic survey of the Hyrcanian forests in Northern Iran, using two lowland-mountain transects,” Journal of Forestry Research, vol. 26, no. 1, pp. 187−199, 2015.