Uluslararası Örgütler Tarafından Yapılan Bireysel Temel Hak İhlalleri Durumunda Başvurulabilecek Hukuksal Önlemlere İlişkin Bir Değerlendirme

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 30-31, 45 - 60, 19.04.2015

Ezeli Azarkan

Öz

Son yirmi yılda uluslararası toplumda meydana gelen değişikliklerden biri de uluslararası örgütlerin hem sayı hem de faaliyetlerindeki hızlı artıştır. Uluslararası örgütler devletler arasında kurumsallaşmış işbirliği için vazgeçilmez araçlardır. Devletlerin egemenliğine bağlı geleneksel faaliyetleri, giderek artan bir şekilde, uluslararası örgütler tarafından yerine getirilmektedir. Uluslararası örgütlerin giderek artan faaliyetleri, devletler arasında güçlü bir işbirliğine de neden olmaktadır. Diğer yandan, bu gelişme, baraberinde giderek artan riskleri de getirmektedir. Uluslararası örgütler faaliyetlerini büyük ölçüde ulusal sınırlar içinde yürütmelerinden dolayı, doğal olarak bireylerin haklarına zarar vermeleri olasıdır. Bu nedenle, uluslararası örgütlerce ihlal edilen bazı insan hakları ve bu ihlallerin nedenleri konusunda, uluslararası toplumda farklı arayışlar mevcuttur. Uluslararası toplumdaki bu arayışların temel konusu uluslararası örgütlerin hukuki sorumluluklarının nasıl sağlanabileceğine ilişkindir. Makalemiz, devletlerin yürüttükleri bazı faaliyetlerin uluslararası örgütler tarafından yerine getirilmeye başlanmasıyla birlikte ne gibi hukuki güvencelerin sağlaması gerektiği ve icra edilen faaliyetler için ne gibi etkili sorumluluk mekanizmaları oluşturması gerektiğine ilişkindir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Örgütler, Devlet, Birey, İnsan Hakları, Sorumluluk

AN EVALUATION RELATING TO LEGAL MEASURES THAT CAN BE APPLIED ON AN INDIVIDUAL BASIS RIGHTS VIOLATIONS BY INTERNATIONAL ORGANIZATIONS

Öz

One of some changes which have taken place in the international community in the last twenty years is the rapid growth of international organization, both in number and in the scope of their operation. International organizations are indispensable instruments for institutionalized cooperation among states and There is a general trends to increase the transfer of power to them. Many of this powers were previously considered to be traditional powers of sovereign states. The increased activity of international organizations make strong intragation among states, however, it also generates growing risks to others. The numerous operations carried out by international organizations in the terirories of the vast majority of states may lead, naturally, to an infringements of the rights of individuals. Some of the potential individual human rights abuses by international organizations and reasons why the legal responsibility of international organizations should be emphasized in the international community are discussed. What is necessary are legal safeguards ensuring that whenever state tasks are transferred to nonstate actors, the power to exercise governance activities is made conditional on the existence of an effective mechanism of responsibility.

Anahtar Kelimeler

International Organizations, State, Individual, Human Rights, Responsibility

Kaynakça

• ALSTON Philip, “ Beymond “THEM” and “US” Puting Treaty Body Reform into Perspective”, The Future of UN Human Rights Monitoring, (Ed: Philip Alston and James Crawford), Cambridge University Press, Cambridge, 2000.
• AMERASINGHE C. F., “The Law of the International Civil Service”, International Administrative Tribunals, Vol. 2, Oxford University Press, Oxford, 1994.
• AZARKAN Ezeli, Nuremberg’ten La Haye’ye: Uluslararası Ceza Mahkemeleri, Beta Yayınları, İstanbul, 2003. BOWETT Derek W., United Nations Forces: A Legal Study, Praeger, New York, 1964.
• CLAPHAM Andrew, Human Rights in the Private Sphere, Oxford University Press, Oxford, 1993.
• FRANCK Thomas M., “The `Powers of Appreciation: Who Is the Ultimate Guardian of UN Legality?”, American Journal of International Law, Vol: 86, 1992.
• GEVREN Walter, The European Union: a Polity of States and Peoples, Stanford University Press, 2005.
• HARTLEY T. C., The Foundations of European Community Law, Oxford University Press, Oxford, 1998.
• HIRSCH Moshe, The Responsibility of International Organizations Toward Third Parties: Some Basic Principles, Martinus Nijhoff, Dordrecht, 1995.
• HOLDER William E, Hafner, Gerhard, Wellens Karel, “Can International Organizations be Bontrolled? Accountability and responsibility”, American Society of International Law, Proceedings of the Annual Meeting, ss. 231-246, 2003.
• KELSEN Hans, The Law of the United Nations: A Critical Analysis of its Fundamental Problems, London Institute of World Affairs, London, 1950.
• MERON Theodor, Human Rights and Humanitarian Norms as Customary Law, Clarendon Press, Oxford, 1989.
• MORGENSTERN Felice, Legal Problems of International Organizations, Grotius Publications, Cambridge, 1986.
• MERTUS Julie, The United Nations and Human Rights: A Guide For A New Era, Routledge, 2005.
• REINISCH August, International Organizations Before National Courts, Cambridge University Press, Cambridge, 2000.
• REINISCH August, “Securing the Accountability of International Organizations”, Global Governance,7(. 2 ), ss. 131-142, 2000.
• SANDOZ Yves, “The Application of Humanitarian Law by the Armed Forces of the United Nations Organization”, International Review of the Red Cross, ss. 274-284, 1978.
• SCHERMERS Henry G. and BLOKKER Niels M., International Institutional Law, Martinus Nijhoff, The Hague, 1995.
• SHIHATA İbrahim F. I., The World Bank Inspection Panel, Second Edition, Oxford University Press, Oxford, 1994.
• SUR Melda, Uluslararası Hukukun Esasları, 2. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2006.
• VIRALLY Michel, “Unilateral Acts of International Organizations”, International Law: Achievements and Prospects, (Ed: M. Bedjaoui), UNESCO and Martinus Nijhoff, Paris, 1991.
• WAGNER Wolfgang, “Guarding the guards. The European Convention and the Communitization of Police Co-operation”, Journal of European Public Policy, 13: 8, ss. 1230–1246, December 2006.
• WOODS Ngaire, “Holding Intergovermental Institutions to Account”, Ethics and International Affairs, 17(1), ss. 69-80, 2003.