Turkey’s Performance in the Knowledge Economy (The Period of 2004-2014)

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 34, 99 - 139, 02.10.2016

Çiğdem Kavak Çeken

Öz

The aim of this study is evaluating the ten-year performance of Turkey
for the period of 2004-2014 based on knowledge economy indicators. For this
purpose, some indicators such as R & D activities, employment, number of
patent applications and registrations, the number of scientific publications,
the ICT sector and global competitiveness index has been analyzed. These data,
when compared with developed countries show that Turkey’s performance in the
knowledge economy is lower.

Anahtar Kelimeler

Knowledge Economy, R&D, Patent, ICT, Innovation

Türkiye’nin Bilgi Ekonomisi Performansı (2004-2014 Dönemi)

Öz

Bu çalışma, bilgi ekonomisi göstergelerinden
yola çıkarak Türkiye’nin 2004-2014 dönemindeki on yıllık performansını
değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla Ar-Ge faaliyetleri, istihdam,
patent başvuru ve tescil sayıları, bilimsel yayın sayıları ve BİT sektörü,
küresel rekabet endeksi gibi göstergeler incelenmiştir. Bu veriler, gelişmiş
ülkelerle kıyaslandığında Türkiye’nin bilgi ekonomisi performansının düşük
kaldığını ortaya koymaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Bilgi Ekonomisi, Ar-Ge, Patent, BİT, İnovasyon

Kaynakça

• ADAÇAY, F. R: “Bilgi Ekonomisine İlişkin Temel Göstergeler Açısından Avrupa Birliği ve Türkiye’nin Karşılaştırılması”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 19, Kütahya, Aralık 2007, ss. 185-204.
• AKIN, H. Bahadır: “2000 Yılına Doğru Bilgi Toplumu Üzerine Genel Bir değerlendirme ve Bilgi Ekonomisinin Özellikleri”, Verimlilik Dergisi, 1999/1, Ankara, 1999/1.
• AL, Umut: “Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’nin Yayın ve Atıf Performansı”, http://yunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/publica tions/EU-Turkey-bilig.pdf, (Erişim Tarihi: 10.08.2016), ss. 1-16.
• ALTIN Onur ve KAYA, Ayşen, Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişkinin Analizi, Ege Akademik Bakış, 9 (1), İzmir, 2009, ss. 251-259.
• AKTAN, C. Can. ve TUNÇ, Mehtap: “Bilgi Toplumu ve Türkiye”, Yeni Türkiye Dergisi, Ocak- Şubat 1998, ss. 118- 134.
• CEYHAN, Yurdakul ve ÇAĞLAYAN, M. Ufuk: Bilgi Teknolojileri Türkiye için Nasıl Bir Gelecek, Hazırlamakta, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1997.
• DURA, Cihan ve ATİK, Hayriye, Bilgi Tolumu, Bilgi Ekonomisi ve Türkiye, 1. Basım, Literatür Yayınları, İstanbul, 2002.
• EUROSTAT: EU R&DScoreboard, The 2015 EU Industrial R&D Investment Scoreboard, https://ec.europa.eu, (Erişim Tarihi: 05.08.2016).
• GENÇ, Murat Can ve ATASOY, Yeşim: “Ar&Ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: panel veri analizi”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: V Sayı: II, İstanbul, 2010, ss. 27-34.
• IŞIK, Nihat ve KILINÇ, Efe Can: ” Bilgi Ekonomisi ve İktisadi Büyüme: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (26), Antalya, 2013, ss. 21-54.
• KALKINMA BAKANLIĞI, , Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı 2014-2018, Ankara, Aralık 2014.
• KILIÇ, Cüneyt, BAYAR, Yılmaz, ÖZEKİCİOĞLU, Halil: Araştırma Geliştirme Harcamalarının İleri Teknoloji Ürün İhracatı Üzerine Etkisi: G-8 Ülkeleri için Bir Panel Veri Analizi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Kayseri, Sayı: 44, Temmuz-Aralık 2014, ss. 115-130.
• KUTLU, Erol: Bilgi Toplumunda Kalkınma Stratejileri, Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1209, Eskişehir, 2000.
• OECD.Stat: Information and Cominication Tecnology, http://stats.oecd.org/, (Erişim Tarihi: 10.08.2016).
• OECD.Stat: Science, Technology and Patents, http://stats.oecd.org/, (Erişim Tarihi: 10.08.2016).
• ÖZGÜLER, Verda Canbey: Yeni Ekonomi Anlayışı Kapsamında Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler: Türkiye Örneği, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2003.
• ÖZMEN, Şule: Ağ Ekonomisinde Yeni Ticaret Yolu E-Ticaret, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 32, İstanbul, 2003.
• ÖZSAĞIR, Arif: Bilgi Ekonomisi, 1. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul, 2007.
• RYKGM (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü), “Küresel Rekabetçilik Raporu 2014-2015”, Ankara, 2015.
• SAYGILI, Şeref: Bilgi Ekonomisine Geçiş Sürecinde Türkiye Ekonomisinin Dünyadaki Konumu, DPT Yayınları, Ankara, 2003.
• SYMENS, Cansen Başaran: Yeni Ekonomi ve Geleceği Belirleyecek Trendler, TÜSİAD Yayınları, İstanbul, Eylül 2000.
• ŞAF, Mehmet Yaşar: Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörünün Makroekonomik Etkileri, Uluslararası Karşılaştırma Ve Türkiye Değerlendirmesi, Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı Yayın No: 2918, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2015.
• TAPSCOTT, Don: Dijital Ekonomi, (Çev.) Ece Koç, 1. Baskı, Koç Sistem Yayınları, İstanbul, 1998.
• TBV: Türkiye Bilişim Vakfı, “Türkiye Bilişim Stratejileri Çalışma Raporu”, İstanbul, 1996.
• THE WORLD BANK: Science & Technology, http://data.worldbank.org/indicator, (Erişim Tarihi: 05.08.2016).
• TOFFLER, Alvin: Üçüncü Dalga, (Çev.) Ali Seden, 3. Baskı, Altın Kitaplar Basımevi, İstanbul, 1996.
• TÜBİSAD: Bilişim Sanayicileri Derneği. (2015), 2014-2015 Faaliyet Raporu, http://www.tubisad.org.tr/, (Erişim Tarihi: 15.08.2016).
• TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, BTY İstatistikleri, https://www.tubitak.gov.tr, (Erişim Tarihi: 15.08.2016).
• TÜBİTAK ULAKBİM: Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi, www.ulakbim.tubitak.gov.tr, (Erişim Tarihi: 10.08.2016).
• TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu. (2014), “Bilim, Teknoloji ev Bilgi Toplumu İstatistikleri”, http://www.tuik.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 15.08.2016).
• TÜREDİ, Salih: “The Relationship between R&D Expenditures, Patent Applications and Growth: A Dynamic Panel Causality Analysis for OECD Countries”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt / Vol.: 16 - Sayı/No: 1, Eskişehir, ss. 39-48.
• UÇKAN, Özgür: “Bilgi politikası ve Bilgi ekonomisi, Verimlilik, İstihdam, Büyüme ve Kalkınma, Bilgi Dünyası”, Bilgi Dünyası, 7 (1), Ankara, 2006, ss. 23-48.
• UNESCO: United Nations Educational, Scientificand Cultural Organization, UIS.Stat, http://data.uis.unesco.org/ Index.aspx, (Erişim Tarihi: 20.08.2016).
• WIPO: Dünya Fikri Mülkiyetler Örgütü, WIPO Statistics Database, October 2015, http://www.wipo.int/ipstats/en/, (Erişim Tarihi: 05.08.2016).
• YAYLALI, Muammer, AKAN, Yusuf, IŞIK, Cem: “Türkiye'de Ar&Ge Yatırım Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eş-Bütünleşme Ve Nedensellik İlişkisi: 1990–2009”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: V, Sayı: II, İstanbul, 2010, ss. 13-26.
• YAYLALI, Muammer, OKTAY, Erkan, AKAN, Yusuf, KAYNAK, Selahattin: “Türkiye ve Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Bilgi Ekonomisi Performanslarının Veri Zarflama Metoduyla Karşılaştırılması”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt XXII, Sayı 1, İstanbul, 2007, ss. 1-25.
• YILDIRIM, Süreyya: Bilgi Ekonomisi ve Bilgi Ekonomisinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 12, Balıkesir, Aralık 2004, ss. 105-124.