Soğuk Savaş Yıllarında Türkiye’de Komünizm Karşıtı Propaganda Kitaplarında Anti-Komünist Söylem

Yıl 2020, Sayı: 2, 33 - 51, 24.06.2020

Ceyda Tuna Kocaoğlu

Öz

II. Dünya Savaşı uluslararası ilişkilerin şekli ve niteliği üzerinde derin bir etki yaptı. Savaş sonrasında dünya politik anlamda ABD’nin başını çektiği kapitalist devletler bloğu ile Sovyet Rusya’nın başını çektiği komünist devletler bloğu şeklinde ikiye ayrıldı. Bu andan itibaren uluslararası mücadelenin yeni adı Soğuk Savaş, düşman ise Komünizm ve onun temsilcisi Sovyet Rusya’ydı. 1947 yılında ABD Başkanı Truman tarafından başlatılan komünizm ile mücadele, ABD’nin etkisi altında başta Avrupa olmak üzere hemen bütün dünyada kısa sürede ülkelerin iç politikalarının en önemli konusu haline geldi. Soğuk Savaş yılları boyunca dünyanın her yerinde olduğu gibi 1947’den itibaren Türkiye’de de hükümetler iç politikalarında komünizm ile mücadeleyi ön sıraya almış ve hatta Mayıs 1950’de iktidara gelen Demokrat Parti ve sonrası hükümetler döneminde komünizm ile mücadele sistematik devlet politikası haline gelmişti. Soğuk Savaş yıllarında komünizm ile mücadele sadece hükümetlerin kurumları aracılığıyla ve aldığı tedbirler ile sınırlı kalmamış sivil toplum kuruluşları, milliyetçi ve muhafazakâr dernekler ve aynı zamanda gazete, dergi, broşür ve kitaplar ile etkin bir şekilde yürütülmüştür. Bu çalışmada 1947’den itibaren Türkiye’de Soğuk Savaş yılları boyunca komünizm karşıtlığı kapsamında yayınlanmış kitaplar incelenerek bu dönemde Türkiye’de oluşan anti-komünist söylem ve kavramların dayanakları ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Soğuk Savaş, Anti-komünizm, Demokrat Parti, Kızıl Tehlike, Sovyet Rusya

Kaynakça

• Bora, T. Ve Ünüvar, K. (2015). Ellili yıllarda Türkiye’de siyasi düşünce hayatı, Türkiye’nin 1950’li yılları. (Mete Kaan Kaynar, Haz). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozcalı, R. (1970). Komünizm can çekişiyor. İstanbul: Y.Y.
• Çiftçi, A. (1965). Komünizm’in maskesi sosyalizm’dir. İstanbul: Y.Y.
• Çivicioğlu, H. T. (T.Y.). Niçin komünist oluyorlar. Zonguldak: Zonguldak Komünizmle Mücadele Derneği Yayınları.
• Diper, A. (1947). Komünizme karşı Türk milliyetçiliği. İstanbul: Y.Y.
• Dr. Tevetoğlu (1963). Faşist yok komünist var. Ankara: Y. Y.
• Dr. Tevetoğlu (1964). Yirminci yüzyılın yüzkarası utanç duvarı. Ankara: Y.Y.
• Dr. Tevetoğlu (1965). Açıklıyorum. Ankara: Y. Y.
• Erer, T. (1966). Kızıl tehlike. İstanbul: Baha Matbaası.
• Evliyaoğlu, G. (1962). Su uyur komünist uyumaz. İstanbul: Y. Y.
• Fındıkoğlu, Z. F. (1953). Komünizm ve Türk gençliğinin fikir terbiyesi. İstanbul: Yeni Matbaa.
• Gaddis, J. L., (2015). Soğuk Savaş, pazarlıklar, casuslar, yalanlar, gerçek. (Dilek Cenkçiler, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Giritli, İ. (1966). Çağımız ve komünizm. İstanbul: Y. Y.
• Güventürk, F. (1965). Komünizm ve maskeler. İstanbul: Y. Y.
• Güventürk, F. (1967). Komünizm ve faaliyetleri. Diyarbakır: Y. Y.
• Ilgar, H. (1966). Komünizm ve tenkidi. İzmir: Y. Y.
• İkiz, M. L. (1963). Komünist düşmanları birleşiniz! Komünist hücrelerinin faaliyeti. Ankara: Y. Y. Judt, T. (2009). Savaş sonrası 1945 sonrası Avrupa tarihi. (Dilek Şendil, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kısakürek, N. F. (1962a). Her cephesile komünizma. İstanbul: Doğan Güneş Matbaası.
• Kısakürek, N. F. (1962b). Türkiye’de komünizma ve Köy Enstitüleri. İstanbul: Doğan Güneş Matbaası.
• Köymen, N. (1961). Komünizm karşısında sosyal davranışlı hür teşebbüs. İstanbul: Türkiye Basımevi.
• Küçükkalay, H. (1975). İslam ve kızıl rüzgar. Konya: Eser Matbaası.
• Nye J. S. Jr Ve Welch, D. A. (2013). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (Renan Akman, Çev). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Örnek, C. (2015) Türkiye’nin Soğuk Savaş düşünce hayatı antikomünizm ve Amerikan etkisi. İstanbul: Can Yayınları.
• Roberts, J. M. (2003). Yirminci Yüzyıl tarihi. (Sinem Gül, Çev.). Ankara: Dost Yayınları.
• Safa, P. ve Akkaya, M. F. (1964). Komünizm tehlikesine dikkat. Elazığ: Y. Y.
• Sancar, N. (1959). Türk Moskof komünist, Ankara.
• Sayılgan A. (1972). Türkiye’de sol hareketler (1871-1972). İstanbul: Hareket Yayınları.
• Tekin, E. (1966). Kızıl tehlike. İstanbul: Y. Y.
• Tüfekçi, M. (1978). Komünizmle mücadele esasları. Ankara: Y. Y.
• Türk, C. (1959). Milliyetçilik anlayışımız ve komünistlik. İstanbul: Y. Y.
• Türkiye’de demokrasi saldırı karşısında (1972). Ankara: Başbakanlık Basın-Yayın Genel Müdürlüğü.