Kamusal Televizyon Yayıncılığının Belgesel Türleri Üzerindeki Etkisi: TRT Televizyon Belgeselciliği

Yıl 2020, Sayı: 3, 140 - 160, 21.12.2020

İsrafil Kuralay

Öz

Televizyonların yayın politikaları ile hazırlayıp yayınladıkları programlar arasında doğrudan bir ilişki söz konusudur. Kamusal yayıncılık yapan kuruluşlar kamu çıkarını ve beklentisini ön planda tutarken ticari kanallar ekonomik kaygı ile hareket etmektedirler. Bu nedenle izleyiciler için önemli olan bazı türler ikinci plana atılma veya görmezden gelinme gibi bir riskle karşılaşmaktadır. Bu türlerden biri de belgesel film türüdür. Oysa bu tür, toplumlar için, izleyici için oldukça önemlidir. Ekonomik olarak hak ettiği ilgiyi henüz görmeyen belgesel türüne özellikle kamusal yayıncılık yapan televizyon kuruluşları özel önem vermesi gerekmektedir. İşte bu makalede TRT’nin kuruluşundan itibaren belgesel filme verdiği önem ele alınmaktadır. Bu anlamda geçmişten günümüze hangi alt türlerde ne gibi belgesellerin hazırlandığı nicel olarak ortaya konulmaktadır. Ayrıca TRT’de görev yapan yapımcı ve yönetmenlerin TRT kurumunun belgesel filme verdiği desteğe ilişkin görüşlerine yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamusal yayıncılık, Kamusal belgesel yayıncılığı

Kaynakça

• Adalı, B. (1986). Belgesel sinema. İstanbul: Hil Yayın.
• Avşar, B. Z. (2005). Kamu hizmeti yayıncılığı, uluslararası yaklaşımlar ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumu. Yeni Düşünceler, (1), 1, 93-124.
• Aytekin, H. (2017). Türkiye'de toplumsal değişme ve belgesel sinema. İstanbul : BSB Yayınları.
• Aziz, A. (2013). Televizyon ve radyo yayıncılığı (Giriş). İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Beyoğlu, S. (2018). İmparatorluktan Cumhuriyete Türk sineması (1895-1939). İstanbul: Dergah Yayınları. Çaplı, B. (2001). Televizyon ve siyasal sistem. İstanbul: İmge Kitabevi.
• Devran, Y. (2011). Siyasal iktidar-TRT ilişkisinin dünü. İstanbul: Başlık Yayın Grubu.
• Erdemir, F. (2009). Özel televizyon yayıncığına geçiş sürecinde TRT'nin yazılı basında sunumu (1990-2007). (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Ünivesitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ellis, J. C. ve Mclane, B. A. (2006). A new history of documentary film. London: The Contınuum İnternational Publishing Group İnc.
• Karadağ, N. (2008). Geçmişten geleceğe belgeler... bilgiler... 1968/2008. Ankara: Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Arşiv Daire Başkanlığı.
• Uslu, İ. (2011, Ekim ). Televizyon yayıncılığında kamu hizmeti yayıncılığı. (Uzmanlık tezi) Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Ankara.
• History of the BBC. (t. y.). Erişim adresi https://www.bbc.com/historyofthebbc/research/directorsgeneral/john-reith
• Bandrol TRT. (t. y.). Erişim adresi https://www.trt.net.tr/bandrol/mevzuat/3093-sayiliturkiye-radyo-televizyon-kurumu-gelirleri-kanunu
• Hakkımızda. (t. y.). Erişim adresi https://www.trtbelgesel.com.tr/hakkimizda
• Yengin, H. (1994). Ekranın büyüsüsü. İstanbul: Der Yayınevi.
• Tutuk, Z. Ş. ve Barutçu, B. (2018). Televizyon diye bir şey varmış. İstanbul: İTÜ Vakfı Yayınları