KENDİLİĞİNDEN YERLEŞEN BETONLARDA BETON DÖKÜM HIZININ KALIP YANAL BASINCINA ETKİLERİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 26 - 34, 30.11.2017

Tuncay Kap Metin Arslan Ercan Özgan Metin Mevlüt Uzunoğlu

Öz

Bu çalışmada,
kendiliğinden yerleşen betonların (KYB), kalıpların yanal yüzeylerine
yaptıkları basınçlar beton döküm hızı ve donatı oranına göre araştırılmıştır.
KYB’lerin ön dizaynları laboratuar ortamında yapılmış ve elde edilen karışım
reçetesine uygun olarak hazır beton santralinde üretilmiştir. Üretilen KYB
uçucu kül katkılı olup karışımdaki maksimum tane çapı (d_max) 15 mm’dir.
Hazırlanan kalıp 100 cm genişliğinde, 20 cm kalınlığında ve 300 cm
yüksekliğinde betonarme eleman olarak tasarlanmıştır. Kalıpta, yüzey malzemesi
olarak suya dayanıklı huş ağacından yapılmış plywood kullanılmıştır. Kalıplarda
oluşan yanal basınçların betonun döküm hızına ve donatı oranına göre farklı
olup olmadığını tespit etmek için beton 1.5 m/sa, 2 m/sa ve 4 m/sa hız ile
kalıba dökülmüştür. Betonun kalıbın içine döküldüğü andan itibaren oluşan kalıp
yanal basınçları 1 sn aralıklarla bilgisayar ortamında kaydedilmiştir. Kalıp
yanal basınçları, kalıba zeminden itibaren 0.20 m, 1.20 m ve 2.20 m
yüksekliklere de yerleştirilen 6 adet yük hücresi ile ölçülmüştür. Deneylerde
1.5 m/sa’lik beton döküm hızında ölçülen ortalama kalıp yanal basıncı referans
değer olarak alınmıştır. Donatı oranının kalıpta yanal basınca etkisini
görebilmek amacı ile donatı oranı %0 (referans), %1(minimum) ve %4 (maksimum)
oranlarında seçilmiştir. Sonuç olarak, beton döküm hızının 2 m/sa olması
durumunda kalıp yanal basıncının referans değere göre yaklaşık %52 arttığı, döküm
hızının 4 m/sa olması durumunda ise bu artışın yaklaşık %96 oranında olduğu
görülmüştür. En yüksek yanal basıncın; döküm hızının 4 m/sa hızda olduğu
durumda referans numunede %52 oranında arttığı, %1 donatı oranında ise yaklaşık
%46 oranına düştüğü,  %4 donatı oranında
ise yaklaşık %14’e kadar düştüğü görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Kendiliğinden Yerleşen Beton, Kalıp Yanal Basıncı

Kaynakça

• [1]. Arslan, M., Betonarme Elemanların Dayanıklılığı Üzerine Araştırmalar, T.C. Başbakanlık DPT, Proje K:96K120750, Ankara, 1-29, 1997. [2]. Brouwers, H.J.H., Radix, H.J. Self Compacting Concrete, Teorical and experimental of self-levelling concrete, Cement and Concrete Research,35,2,2116-2136,2005. [3]. Gaimster, R., and Dixon, N., 2003 Self-Compacting Concrete, in Advanced Concrete Technology. [4]. Hurd, M.K, Formwork For Concrete, Fifth Edition, Spn;4,p:11-17, ACI, November, 1989. [5]. Nevilla, A.M, Properties of Concrete, Fourth and Final Edition, Pearson Prentice Hall, England, 303-306,391-394,504-505,581-585,605-609,610-624 (2003). [6]. Arslan, M., “Su Emici Astarlı- Drenajlı Düşey Kalıp Yüzeylerinin Beton Kabuğu Fiziksel Özellikleri ve Donatı Korozyonu Üzerine Etkileri” İmo Teknik Dergi, S.1909-1924 (1999). [7] Uzunoğlu M, Özgan E., Kap T., “Prediction of concrete compressive strength in buildings that would be reinforced by fuzzy logic", International Journal of the Physical Sciences, 7 (29), 5193-5201, 2012. [8]. Kap, T., Kendiliğinden Yerleşen Betonların (KYB) Bazı Fiziksel Özelliklerinin Kalıp Yanal Basıncı Üzerine Etkileri, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora tezi.