MOBİLYA VE DOĞRAMA ÜRETİMİNDE AHŞAP KAPLAMALI LEVHA YÜZEYLERİNDEKİ ÇATLAMA KUSURLARI VE ÖNLEMLERİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1060 - 1073, 15.12.2017

Abdulkadir Malkoçoğlu Ali Çakmak

Öz

Ahşap
kaplamalı mobilya ve doğrama üretiminde karşılaşılan sorunlar genellikle yüzey
çatlakları olarak karakterize edilen kusurlardır. Üreticiler bunlarla az
karşılaşmakla birlikte, sorun yıllardan beri süregelmektedir. Bu durum; mobilya
ve doğrama üreticileri için kalite düşüşlerine ve ekonomik kayıplara neden olan
önemli bir sorun olarak ortaya konulmaktadır. Ahşap kaplamalı levha yapısı
gereği; üretim aşamalarında ve ürün olarak çatlama, kabarma veya şişme,
çarpılma, yapışmama, birleştirme yeri açıklıkları, üst üste yapışma, lekelenme,
renklenme vb. kusurları gösteren bir malzemedir. Ahşap kaplamalı levha yüzey
çatlak kusurları, genellikle ürünlerdeki farklı malzemelerin rutubet
değişikliklerine bağlı çalışma gerilmelerinden kaynaklanmaktadır. Kaplama
yüzeyindeki çatlakların boyutları ve yoğunlukları ile uygulamada farklı
düzeylerde karşılaşılmaktadır. Bunların oluşumu ile ilgili sorunların oldukça
karmaşık olduğu belirtilmektedir. Konu; mobilya, doğrama, tutkal ve yüzey işlem
üreticileri ile uygulayıcılar arasında tartışılmakta ve daha çok teoriye
dayandırılmaktadır. Bu kapsamda; sorunların kaynağını oluşturan odun kökenli
malzemelerin yapısı, yüzey kusurları, üretim aşamaları, tutkallama ve presleme,
depolama, yüzey işlemleri ve ürünlerin kullanımlarındaki çevre koşullarına
bağlı kusurların oluşum nedenleri incelenerek önlemleri belirtilmiştir. Sonuç
olarak; malzemelerin denge rutubet miktarlarının % 6-10 arasında en uygun
olacağı ortaya konulmuştur. Sorunlara neden olan ahşap kaplama çatlakları vb.
kusurların az çok tüm etkenlere bağlı olarak kaplama yüzey gerilme veya
zorlamalarına dayalı oluştuğu açıklanmıştır. Bunlara göre; en zor mühendislik
malzemesi olan odun ve odun kökenli hammaddelerle yapılacak üretimlerde, en iyi
sonuçların tekniğine uygun uygulamalarla alınabileceği belirtilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler

Ahşap kaplama, levha, mobilya, yüzey çatlakları, rutubet miktarı

Kaynakça

• [1]. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), http://www.fao.org. [2]. Akyüz, İ, Akyüz, K.C. Yıldırım, İ., (2015). Ahşap kaplama ürünleri üretim, ihracat ve ithalat miktar ve değerleri açısından önde gelen Dünya ülkeler ve Türkiye’nin potansiyel analizi, 3. Ulusal Mobilya Kongresi, 10-12 Nisan Konya, 681-689. [3]. Ozarska B., (2014). A Manual for Decorative Wood Veneering Technology, 2nd edition, Timber Veneer, Association of Australia, The University of Malbourne, ,146 p. [4]. Casses, D., Leng, Y., and McCabe, G., (2003). Face check development in veneered furniture panels, Forest Products Journal, 53 (10), 79-86. [5]. Batey, T. E., (1955). Minimizing lace checking of plywood, Forest Products Journal, 5(10):277-285. [6]. Holcomhe, R.A. (1952). Surface checking in furniture panels. J. of Forest Prod. Res. Soc. 2(5): 122-127. [7]. Jayne. B.A., (1953). Finish checking of hardwood veneered panels as related to face veneer quality, Forest Prod. J. 3(3):7-14. [8]. Feihl O.,and Godin V., (1970). Peeling defects in veneer: their causes and control, Pub. No. 1280, Dept. of Fisheries and Forestry, Ottawa, Canada, 11 p. [9]. Anonymous, (2009). Applying wood veneer-Best practices, Technology Profile, FBInnovations, Forintek (www.fpinnovations.ca), 4 p. [10]. Forbes, C. L., (1997). Understanding and minimizing veneer checking on furniture panels, Wood Prod. Notes. Dept. of Wood and Paper Sci., College of Forest Resources. North Carolina State Univ. Raleigh. NC. 4 p. [11]. Christiansen, A.W., Knaebe, M., (2004). Diagonestic guide for evaluating surface distortions in veneered furniture and cabinetry, Gen. Tech. Rep. FPL-GTR-143, Madison, WI, U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Forest Products Laboratory, 8 p. [12]. Tremblay C., Bouffard, J.F., (2012). Study on the issue of veneer cracking in the kitchen cabinet and furniture industry, Project no. 201005269, FBInnovations, 17 p. [13]. McMillinC.W. 1958, The relation of mechanical properties of wood and nosebar pressure in the production of veneer, Forest Prod. J., 7(1)23-32. [14]. Cade J.C., and Choong E.T., (1969). Influence of cutting velocity and log diameter on tensile strength of veneer across the grain, Forest Products Journal, 19(7) 52-53. [15]. Feihl O.,and Godin V., (1974). Peeling loose smooth veneer with aid of a breaker bar, report OPX83E, Eastern Forest Prod. Lab. Forest Serv., Environment Canada, 11 p. [16]. Bozkurt, A.Y., Göker, Y., (1986). Tabakalı Ağaç Malzeme Teknolojisi, İÜ. Orman Fak. Yay. No: 378, İstanbul. [17]. Berkel A., (1970). Ağaç Malzeme Teknolojisi, İÜ. Orman Fak. Yay. İstanbul, [18]. Malkoçoğlu A., (2016). Mobilya Endüstrisi Ders Notları (Yayınlanmamış), KTÜ. Orman Fak. Orman End. Müh. Bölümü, Trabzon. [19]. Blackwell. R., (1947). Checks in the finish of veneered surfaces, Industrial Finishing 23(8):77-80. [20]. Newall. R. J., (1953). Surface defects in veneering. Wood, 18(12):462-465. [21]. Gilmore R.C. and Hanover S.J., (1990). Suggestions for preventing or minimizing veneer checking, Wood Prod.Notes, Nort Carolina State University – Raleigh, Nort Carolina, 2 p. [22] Bozkut Y., Erdin, N., (1990). Ticarette kullanılan ağaçlarda fiziksel ve mekanik özellikler, İÜ. Orman Fak. Dergisi, Seri B, 40 (1), 6-24. [23]. Anonymous, (2010). Wood Handbook, Wood as Engineering Materials, Forest Products Laboratorty. [24]. Harde, M., (2011). Checks: What are the facts, Hardwood Floors, Oct-November, 36-42. [25]. Lutz. J.F., (1956). Effect of wood structure orientation on smoothness of knife-cut veneers. Forest Prod.J. 6(11), 464-468. [26]. Malkoçoğlu, A., Özdemir T., Arz N., (2007). Mobilya Üretiminde Ahşap Kaplamalar, Özellikleri ve Kullanımları, Woodwork, Mart, 98-104. [27]. Young D., (2004), Prevending veneer checks, Wood and Wood Products, October, 69-75. [28]. Gilmore, R.C., (1983). Factors involved in checking of veneer faced furniture panels, Wood Prod. I.ab. Dept., of Wood and Paper Sci. College of Forest Resources. North Carolina State Univ. Raleigh. NC. 1 p. [29]. Anonymous, (1993). Australian Furniture Research and Development Institute Ltd., Veneer and neneering, Tech. Note 2. A.C.N. 009 579 908, Melbourne, Australia, 9 p. [30]. Lutz. J.F., (1974). Drying veneer to a controlled final moisture content by hot pressing and steaming, Res. Paper. FPL 227. USDA, Forest Serv. Forest Prod. Lab., Madison, WI. 8 p. [31]. Sparkes. T., (1986). A guide to wood veneering. Furniture Industry Res. Assoc, of Great Britain 26(96): 17-19. [32].Yan. M.M, and Lang., W.G., (1958). Veneer checking and warping. Canadian Woodworker 58(11):20-23. [33]. Keith. C.T., (1964). Surface checking in veneered panels, Forest Prod. J. 14(10):481-485. [34]. Zavala. D. and Humphrey, P.E., (1996). Hot pressing veneer-based products: The interaction of physical processes, Forest Products Journal, 46(1):69-77. [35]. Nagyszalanczy, S., (1997). The wood sanding book, Taunton Pres. New York, 214 p. [36]. Kurtoğlu, A., (2000). Ağaç Malzeme Yüzey İşlemleri, İÜ Orman Fakültesi, Fakülte Yayın No:463, İstanbul. [37]. Malkoçoğlu, A., (2002). Mobilya Endüstrisinde Yüzey İşlemleri, Ders Notu (Yayınlanmamış), KTÜ. Orman Fak. Orman End. Müh. Bölümü, Trabzon. [38]. Malkoçoğlu, A., Özdemir, T., & Tiryaki, S., (2012). Vernikler renklendiriciler ve boyalar: hangisini seçmeli, Mobilya Dekorasyon Dergisi, (111),198-212. [39]. Bulian, F., Graystone J.A., (2009). Wood coatings, Theory and Practice, Published by Elsevier B.V., 320 p.