“SEMT BİZİM EV KİRA” 2000 SONRASI TÜRK SİNEMASINDA MAHALLE, FUTBOL VE KENTSEL DÖNÜŞÜM

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 370 - 397, 29.03.2019

Servet Can Dönmez

https://doi.org/10.19145/e-gifder.389367

Cited By: 2

Öz

Kapitalist ekonomi sisteminin bir diğer adı olan küreselleşme kavramı köken olarak belki de ilk ticaret yollarının kurulmasına kadar dayanabilmekle birlikte iletişim ve teknoloji alanında yaşanan hızlı değişim ve ilerleme gerçekten küresel anlamda zaman ve mekândan bağımsız sanayi ve ticari ilişkilerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Ekonomide yaşanan küreselleşme kültürel anlamda da birtakım değişiklere sebep olmuştur. Kültürel olarak yaşanan bu değişimlerin sonucunda kimliksiz, yersiz ve yurtsuz, tek bir ortak kültür olan tüketim kültürünü benimsemiş bireyleri ve dolayısı ile de toplumları oluşturmuştur. Eskiden ailesi dışındaki ilk sosyal paylaşımını mahallesinde yaşayan bireyler artık kapalı konut sitelerinde sokaklara çıkmadan sanal ortamlar üzerinde yaşamlarını sürdürmektedirler. 1990 öncesi dönemde Türk sinemasında geleneksel mahalle kültürüne ve yaşantısına yer veren birçok filme rastlamak mümkündür. 1990'lı yıllarda liberal ekonominin Türkiye'de yaygınlaşmaya başlaması ve televizyonun insan hayatındaki yerini arttırması ile birlikte başlayan dönemde Türk sinemasında geleneksel mahalle izine artık çoğunlukla popüler komedi filmlerinde rastlanmaktadır. Bu çalışmada kentsel dönüşüm adı altında yapılan döşümler sonucunda geleneksel mahalle kültürünün kaybolmaya başlamasının bir sonucu olarak geleneksel mahalle kültürünün izleri Türk sinemasında 2000 yılı sonrasında yapılan popüler komedi filmleri üzerinden aranacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Kentsel Dönüşüm, Mahalle, Futbol, Türk Sineması

“DISTRICT IS OURS, HOUSE IS RENT” NEIGHBORHOOD, FOOTBALL AND URBAN TRANSFORMATION IN TURKISH CINEMA AFTER YEAR 2000

Öz

The concept of globalization, which is another name of the capitalist economy system, has been able to withstand the establishment of the first trade routes, but with the rapid change and progress in the field of communication and technology, it has enabled the emergence of industrial and commercial relations that are truly global in time and space. The economic globalization has also caused a number of cultural changes. As a result of these culturally changing exchanges, they have created individuals, and therefore societies, that have not adopted a single culture of consumption, the idol, the unjust and the idol-free common culture. In the past, individuals living in the neighborhood of their first social network outside their families are now living their lives on virtual environments without leaving the streets in closed housing sites. In the pre-1990 era in Turkish cinema culture and traditional neighborhood movie that can be found in many places in life. Turkey's economy is starting to become widespread in the liberal era began in the 1990s and television in place along with the increase in human life no longer allow traditional neighborhood in Turkish cinema are found mostly in the popular comedy. In this study, traces of traditional neighborhood cultures will be searched for popular comedy films made in the aftermath of 2000 in Turkish cinema as a result of the disappearance of the traditional neighborhood culture as a result of the flooring made under the name of urban transformation.

Anahtar Kelimeler

Culture, Urban Transformation, Neighborhood, Football, Turkish Cinema

Kaynakça

• Abisel, Nilgün (1994). Türk Sineması Üzerine Yazılar, Ankara: İmge Kitapevi.Akyol Altun, Tutku Didem (2008). “Yeni Yaşam Tarzları: Kapalı Konut Yerleşkeleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi, 3, s.73-83.Akyol Altun, Tutku Didem (2010). “Kapalı Konut Siteleri Ve ‘Mahalle’ Kavramı”, İdeal Kent Dergisi, 2, s.216-244.Alver, Köksal (2007). Steril Hayatlar, Ankara: Hece Yayınları.Alver, Köksal (2010). “Mahalle: Mekân Ve Hayatın Esrarlı Birlikteliği”, İdeal Kent Dergisi, 2, s.116-139.Argın, Şükrü (2005). Taşraya İçerden Bakmak Mümkün Müdür?, (Derleyen), Tanıl Bora, Taşraya Bakmak, İstanbul: İletişim Yayınları, s.271-296.Arslan, Tunca (2003). Futbol Ve Sinema, İstanbul: İthaki Yayınları.Bali, Rıfat (2002). Tarz-I Hayattan Life Style’a, İstanbul: İletişim Yayınları.Bora, Tanıl (2006). Karhanede Romantizm, İstanbul: İletişim Yayınları.Bromberger, Cristian (2015). Stadyumdaki Kent, (Derleyen), Tanıl Bora, Futbol Ve Kültürü, İstanbul: İletişim Yayınları, s.41-56.Castells, Manuel (1997). Kent, Sınıf, İktidar, Ankara: Bilim Ve Sanat Yayınları.Civan, Celil (2013). “Yeşilçam’dan Dizilere Mahalle”, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Dergisi, 16, s.50-53.Erman, Tahire (2010). “Kent Çeperindeki Bir ‘Devrimci’ Mahalle: 1970’lerden 2000’lere Mahallenin Değişen Anlamı”, İdeal Kent Dergisi, 2, s.170-195.Giddens, Anthony (2000). Sosyoloji, Ankara: Ayraç Yayınevi.Gürbilek, Nurdan (1995). Yer Değiştiren Gölge, İstanbul: Metis Yayınları.Kayasü, Serap, Yetişkul, Emine (2013). “Bir Araştırma Çerçevesi: Soylulaştırma 2.0”, Planlama, 23(3), s.147-152.Kırca, Ali (2000). Futbol Hayattır, İstanbul: Can Yayınları.Kırel, Serpil (2010). “Biz Bir Aileyiz: Popüler Sinema Ve Yeşilçam Bağlamında Ertem Eğilmez Ve Arzu Film”. (Derleyen), Cem Pekman, Film Bir Adam: Ertem Eğilmez, İstanbul: Agora Kitaplığı, s.208-232.Mutlu, Erol (2012). İletişim Sözlüğü, Ankara: Sofos Yayınları.Okay, Yeliz (2013). “Mahalle Kültürü Ve Terminolojisine Dair Yitirdiklerimiz” İstanbul Büyükşehir Belediyesi Dergisi, 16, s.26-31.Pekman, Yavuz (2007). “Türk Tiyatrosunda Bir ‘Başrol’ Olarak Mahalle”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirmenliği Ve Dramaturgi Bölüm Dergisi, 10, s.28-61.Sipahi, Esra Banu (2016). “Geleneksel” Mahalleden “Yeni” Mahalleye Neoliberal Dönüşümün Risk Algısına Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 45, s.851-864.Suner, Asuman (2006). Hayalet Ev, İstanbul: Metis Yayınları.Şengül, Tarık (2009). Kentsel Çelişki Ve Siyaset, Ankara: İmge Kitabevi.