FOOTBALL AND HATE SPEECH IN SOCIAL MEDIA: MESUT ÖZİL EXAMPLE

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 1106 - 1129, 30.09.2019

Cem Yücetürk , Onur Akyol

https://doi.org/10.19145/e-gifder.563510

Öz

With
the development of social media, the limited interaction of traditional media,
the passive structure that provides one-way information flow and does not allow
user participation, is replaced by new media tools that allow users to share
their comments, the content they produce and their personal views and
experiences. Although social media platforms bring many positive features, it
can be said that they cause some social problems. The issue of sharing racist,
sexist and violent discourses that are re-circulated through social media
platforms in a virtual and public environment by users is an important problem
nowadays. People can express their opinions and ideas in a much more rigid,
direct and targeted way in order to get more interaction, likes or opposing
views on social media. This kind of discourse, which is accepted as hate
speech, is considered as an important threat to human rights. One of the most
used areas of hate speech is football. Some users use hate speech through
social media to produce hate speech about football players or other elements of
football. The German of Turkish origin football player Mesut Özil is one of the
leading football players who have been victimized by hate speech. After Mesut
Özil announced that he left the national team because of the racist expressions
against him after the World Cup held in Russia in 2018, the contents about this
subject shared by the users on social media were examined with the discourse
analysis method. This study is important for revealing hate speech related to
football in social media and at least for creating awareness on football
audience and football media.

Anahtar Kelimeler

Social Media, Football, Mesut Özil, Hate Speech

SOSYAL MEDYA ORTAMINDA FUTBOL VE NEFRET SÖYLEMİ: MESUT ÖZİL ÖRNEĞİ

Öz

Sosyal medyanın gelişmesi ile birlikte geleneksel
medyanın sınırlı etkileşimi, tek yönlü bilgi akışı sağlayan ve kullanıcı
katılımına olanak tanımayan pasif yapısı yerini kullanıcıların yorumlarını,
ürettikleri içerikleri ve kişisel görüş ve deneyimlerini paylaşmasına izin
veren yeni medya araçlarına bırakmıştır. Sosyal medya uygulamaları birçok
olumlu özelliği beraberinde getirmesine karşın birtakım sosyal sorunlara da neden
olduğu söylenebilir. Sosyal medya platformları aracılığı ile tekrardan dolaşıma
sokulan ırkçı, cinsiyetçi ve şiddet içerikli söylemlerin kullanıcılar
tarafından sanal ve kamuya açık ortamlarda paylaşılması da günümüzde önemli bir
sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanlar sosyal medyada daha fazla etkileşim,
beğeni ya da karşıt görüş alma amacıyla kendi görüş ve fikirlerini çok daha
sert, direkt ve hedef göstererek belirtebilmektedirler. Nefret söylemi olarak
kabul edilen bu tarz söylemler insan haklarına yönelik önemli bir tehdit unsuru
olarak değerlendirilmektedir. Nefret söylemlerinin en çok kullanıldığı
alanlardan birisi de futboldur. Kimi kullanıcılar sosyal medya ortamları
vasıtasıyla şiddet dilini kullanarak futbolculara ya da futbolun diğer
unsurlarına yönelik nefret içerikli söylemler üretmektedir. Nefret söylemleri
yüzünden mağduriyet yaşayan futbolcuların başında ise Türk asıllı Alman
futbolcu Mesut Özil gelmektedir. Mesut Özil’in 2018 yılında Rusya’da düzenlenen
Dünya Kupası sonrasında kendisine yönelik ırkçı ifadeler yüzünden Milli Takımı
bıraktığını açıklamasından sonra sosyal medyada konu ile ilgili kullanıcıların
paylaştıkları içerikler söylem analizi yöntemi ile incelenmiştir. İnceleme sonucunda Özil’in nefret söylemi olarak
adlandırılabilecek birçok ifadeye maruz kaldığı tespit edilmiştir. Bu çalışma
sosyal medyada yer alan futbola ilişkin nefret söylemlerini ortaya çıkarmak ve
bu konuda en azından futbol seyircisinde ve futbol medyasında farkındalık oluşturmak
açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Futbol, Mesut Özil, Nefret Söylemi

Kaynakça

• ALANKUŞ, Sevda (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya, (Editör) Sevda Alankuş, / Habercinin El Kitabı Dizisi, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları
• BİNARK, Mutlu ve BAYRAKTUTAN-SÜTÇÜ, Günseli (2009). Türkiye'de İnternet Kafelerde Dijital Oyuncular-Yeni Medya Okuryazarlığı Neden Gerekli?”. Dijital Oyun Rehberi: Oyun Tasarımı, Türler ve Oyuncu. (Editörler), Mutlu Binark, Günseli Bayraktutan Sütçü ve Işık Barış Fidaner, İstanbul: Kalkedon Yayınları. 187-224.
• CLEAND, Jamie (2014). Racism, Football Fans, And Online Message Boards: How Social Media Has Added A New Dimension To Racist Discourse İn English Football. Journal of Sport and Social Issues, 38(5), 415-431.
• ÇINAR, Mahmut (2013). “Habercilik ve Nefret Söylemi.” Medya ve Nefret Söylemi Kavramlar Mecralar Tartışmalar. Ed: Mahmut Çınar, İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları, 137-155.
• ÇOMU, Tuğrul ve HALAİQA, İslam (2015). Web İçeriklerinin Metin Temelli Çözümlenmesi. Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri. (Editör) Mutlu Binark, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. 26-87.
• DEUTSCHE WELLE, https://www.dw.com/tr/alman-futbol-federasyonundan-%C3%B6zil-ve-g%C3%BCndo%C4%9Fana-tepki/a-43784110(Erişim Tarihi: 25.09.2018).
• DİRİNİ, İlden (2015). “Okur Yorumlarıyla Yeniden Üretilen Nefret Söylemi”, Yeni Medyada Nefret Söylemi, (Editör) Tuğrul Çomu, İstanbul: Kalkedon Yayınları, 55-95.
• EKER, Ö. Gülin (2010). Futbolun Dayanılmaz Çekiciliği, Büyülenen Taraftar Portresi, Fanatizm ve Beşiktaş. Milli Folklor Geleneksel Yayınları, Ankara, 22(85), 173-182.
• FARE NETWORK, http://farenet.org/wp-content/uploads/2018/06/Global-guide-to-discriminatory-practices-in-football_2018_v5.pdf. (Erişim Tarihi: 06.09.2018).
• FIFA (2016); https://img.fifa.com/image/upload/vga5sv1yxeayptzrdudx.pdf (Erişim Tarihi: 06.09.2018).
• KEYMAN, E. Fuat (2013). Nefret Söylemi, Nefret Suçu, Demokrasi ve Birlikte Yaşama: Türkiye Örneği, Medya ve Nefret Söylemi Kavramlar Mecralar Tartışmalar. (Editör) Mahmut Çınar, İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları, 7-15.
• MEYER, Micheal (2001). Between Theory, Method, And Politics: Positioning Of The Approaches To CDA. Methods Of Critical Discourse Analysis. (Editor) Ruth Wodak, London: Sage Publication. 14-31.
• NTVSPOR, http://www.ntvspor.net/futbol/yine-izdiham---yine-felaket----579e2695c873cc3eb4255626(Erişim Tarihi: 18.09.2018).
• PANKOWSKİ, Rafal (2007).How to Understand and Confront Hate Speech. United for Intercultural Action, 253-284
• POST, Robert (2009). Hate Speech. In Extreme Speech and Democracy, (Editörler) Ivan Hare and James Weinstein, Oxford University Press. Oxford, 123–138.
• RİNG, C. Elizabeth (2013). Hate Speech in Social Media: An Exploration of the Problem and Its Proposed Solutions. University of Colorado.
• SÖZEN, Edibe (1999). Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• SPAAIJ, Ramon (2008) Men Like Us, Boys Like Them: Violence, Masculinity, And Collective İdentity In Football Hooliganism. Journal Of Sport And Social Issues, 32(4), 369-392.
• SPUTNİK NEWS, https://tr.sputniknews.com/spor/201807221034399540-ozil-alman-milli-takimi-birakti/ (Erişim Tarihi: 09.09.2018).
• SPUTNİK NEWS, https://tr.sputniknews.com/avrupa/201805281033615404-afd-mesut-ozil-erdogan-fotograf-alman/ (Erişim Tarihi: 09.09.2018).
• TALİMCİLER, Ahmet (2014).Türkiye'de Futbol Fanatizmi ve Medya İlişkisi. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• TDK, 2018 http://www.tdk.gov.tr /index.php? option =com _gts&arama=gts&guid= TDK.GTS.5b4e38a4389e66.69520883 (Erişim Tarihi: 25.09.2018).
• TİMİSİ, Nilüfer (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi. Ankara: Dost Kitabevi.
• TUNÇAY, Esra (2017). Medyada Nefret Söylemi: Ankara Patlaması Örneği, Marmara İletişim Dergisi, 41-62.
• UEFA,https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/uefaorg/Administration/02/59/06/63/2590663_DOWNLOAD.pdf (Erişim Tarihi: 23.01.2019).
• VARDAL, Z. Burcu (2015). Nefret Söylemi ve Yeni Medya. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 132-156.
• WEBER, Anne (2009). Nefret Söylemi El Kitabı, Çev. Metin Çulhaoğlu, Strazburg: Avrupa Konseyi Yayınları.
• YENGİN, Deniz ve BAYRAK, Tamer (2018). Tüketimin Oyunlaştırılmasıyla Arttırılmış Gerçeklik, Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 1(1), 56-77.
• YENİ ŞAFAK, https://www.yenisafak.com/dunya/alman-icisleri-bakani-69uncu-dogum-gunumde-69-multeciyi-kovduk-3383415 (Erişim Tarihi: 23.10.2018).
• YUMUL, Arus (2013). Nefret Suçu ya da Ölü Vicdanlar Ülkesi, “Medya ve Nefret Söylemi Kavramlar Mecralar Tartışmalar. (Editör) Mahmut Çınar, İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları, 127-137.
• TRANSFERMARKT, https://www.transfermarkt.com.tr/premier-ligin-en-cok-piyasa-de%C4%9Fer-kazanan-oyuncular%C4%B1n-11i/view/news/226638 (Erişim Tarihi: 23.01.2019).