REFİ CEVAT ULUNAY’S ARTICLES ABOUT JOURNALISM

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 3, 1675 - 1693, 26.12.2019

Özgül Özbek Giray

https://doi.org/10.19145/e-gifder.582137

Öz

Journalism
life of Refi Cevat Ulunay, which continued for 60 years, starts in 1908 with
the newspaper Ferda. He gives various services for famous newspapers of Turkish
press, Tanin, İkdam, Şehrah and Alemdar, as a palace pressman, a narrator, a
deputy director, and a translator. Ulunay is sent to exile abroad due to his
opposition to the National Struggle, and after returning from exile, he works
for the newspaper Tan between the years 1940 and 1944; for the newspaper Yeni
Sabah and Salon and Mizah magazines, between the years 1944 and 1952; for the
newspaper Hizmet in 1952; and works as a writer and a narrator for the
newspaper Milliyet between 1953 and 1968. Ulunay, who is a productive writer
who has a say in almost every subject in journalism, also has many articles
about the profession of journalism. In his articles, he deals with issues such
as the profession of journalism and the position of journalists who perform
this profession, the Press Association’s activities, the necessity of press
history and press museum, and the effect of politics on journalists and
newspapers. In this study, Refi Cevat Ulunay's ideas and suggestions about
journalism profession will be handled through his articles in newspapers and
magazines. 

Anahtar Kelimeler

Refi Cevat Ulunay, press life, newspaper, magazine

REFİ CEVAT ULUNAY’IN GAZETECİLİK ÜZERİNE YAZILARI

Öz

Refi
Cevat Ulunay’ın 60 yıl boyunca sürdürdüğü gazetecilik hayatı 1908’de Ferdâ
gazetesi ile başlar. Türk basınının önemli gazetelerinden Tanin, İkdam, Şehrah
ve Alemdar’da saray muhabirliğinden, fıkra muharrirliğine, müdür muavinliğinden,
mütercimliğe kadar pek çok alanda hizmette bulunur. Millî Mücadele’ye karşı
gelmesi sebebiyle yüzellilikler listesine alınıp yurt dışına sürgüne gönderilen
Ulunay, sürgünden döndükten sonra 1940-1944 yılları arasında Tan’da, 1944-1952 yılları arasında Yeni
Sabah gazetesi ile Salon ve Mizah dergilerinde, 1952’de Hizmet’te, 1953-1968 yılları arasında da
Milliyet gazetesinde yazarlık ve fıkra muharrirliği
yapar. Gazetecilikte hemen her konu
hakkında söyleyecek sözü bulunan ve oldukça üretken bir yazar olan Ulunay’ın,
gazetecilik mesleği hakkında da pek çok yazısı bulunmaktadır. Yazılarında
gazetecilik mesleği ve bu mesleği icra eden gazetecilerin vaziyeti, Basın
Birliği’nin faaliyetleri, basın tarihinin ve basın müzesinin gerekliliği,
siyasetin gazeteciler ve gazeteler üzerindeki etkisi gibi meselelere değinir.
Bu çalışmada Ulunay’ın gazete ve mecmualardaki yazılarından hareketle
gazetecilik mesleği ile ilgili düşünce ve önerileri üzerinde durulacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Refi Cevat Ulunay, basın hayatı, gazete, mecmua

Kaynakça

• ACEHAN, Abdullah (2012) Sürgün Kalemler, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• ALPMAN, Hafi Kadri (1972) Portreler, İstanbul: Sile Matbaası.
• ANDAÇ, Feridun (2004) Sürgünlüğün Bin Yüzü Sürgünde Edebiyatçılar, İstanbul: Can Yayınları.
• Arı, (13 Mayıs 1951a). “Pazar Sohbetleri-Gazetecilere Muhabbet”, Yeni Sabah, (5045), s.4.
• Arı, (14 Mart 1954). “Pazar Sohbetleri-Biz Baldırıçıplaklar”, Milliyet, s. 2.
• Arı, (21 Kasım 1948). “Pazar Sohbetleri-Hakikî Edebiyat”, Yeni Sabah, (3468), s.3.
• Arı, (23 Eylül 1951b). “Pazar Sohbetleri-“Fırdöndü”ler-Omnibüs!-Acem ve Kılıncı-Baba ile Oğul Arasında”, Yeni Sabah, (4868), s.4.
• Arı, (30 Kasım 1952). “Pazar Sohbetleri-Bir Silah Patladı!”, Hizmet, (190), s.2.
• Arı, (7 Mart 1954). “Pazar Sohbetleri- Yaprak Dökümü”, Milliyet, s. 2.
• BİNARK, N.; ARSLANBEK, S. (1971). Tanzimattan Bugüne Türk Yazı Hayatında Takma Adlar İndeksi, Ankara: Güven Matbaası.
• BİSALMAN, Kemal (6 Kasım 1968). “Teşekkür Ederim Ulunay Amca”, Milliyet, s. 4.
• ÇANKAYA, Ali (1968-1969). Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, Ankara: Mars Matbaası.
• ÇETİN, Nurullah (2006). Takma Müstear İsimler Sözlüğü, Ankara: Edebiyat Otağı Yayınları.
• DUMAN, Hasan (2000). Osmanlı Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri (1828-1928), Ankara: Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı.
• ERDEHA, Kamil (1998). Yüzellilikler Yahut Milli Mücadelenin Muhasebesi, İstanbul: Tekin Yayınevi.
• IŞIK, İhsan (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür ve Adamları Ansiklopedisi, İstanbul: Elvan Yayınları.
• KARACA, Emin (2004). 150’likler, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• R. C., (25 Temmuz 1919) “Eski Bir Yara”, Alemdar, (122), s.1.
• SÜLKER, Kemal (Eylül 1981) “Şen Şakrak Bir Osmanlı”, Yazko Edebiyat, 2 (11), s. 70.
• Takvimci, (3 Mart 1941) “TBY-Mesleğimizin Güçlüğü”, Tan, s. 3.
• TOPRAK, Zafer (Ocak 1987). “Bir “Evrak-ı Muzırra”: Şehrah Gazetesi”, Tarih ve Toplum, (4), s.45-47
• Ulunay, (1 Nisan 1967a). “TBY-Kaybettiklerimiz”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (10 Aralık 1953e). “TBY-Gazetecinin Çocuğu”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (10 Eylül 1947). “TBY-Gazetecilik Enstitüsü”, Yeni Sabah, (3073), s.1, 5.
• Ulunay, (10 Haziran 1942a). “TBY-Onlar Nereye Gittiler?”, Tan, (2446), s. 3.
• Ulunay, (11 Kasım 1966). “TBY-Mesleğe Dair”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (12 Ekim 1961c). “TBY-Asaf Bey Merhum”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (12 Mayıs 1953a). “TBY-Kovun Şu Dürzüleri!”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (13 Haziran 1958b). “TBY-Yakın Tarihten”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (14 Aralık 1958d). “TBY-Püblisist ve Muharrir”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (14 Mart 1951a). “TBY-Gazeteci Düşmanlığı”, Yeni Sabah, (4995), s.1, 5.
• Ulunay, (14 Sonteşrin 1943c). “Haftada Bir-Siyasette İhtiyat”, Tan, s. 5.
• Ulunay, (14 Temmuz 1965b). “TBY-Basın Tarihi”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (15 Ocak 1961a). “TBY-Meslek Hâtıraları”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (16 Aralık 1953f). “TBY-Meslek Hasbihali…”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (16 İlkteşrin 1942d). “TBY-Leyleğin Attığı Yavrular”, Tan, s. 3.
• Ulunay, (16 Mayıs 1943b). “TBY-Meslek Mektebi Hakkında”, Tan, s. 3.
• Ulunay, (17 Mayıs 1956). “TBY-Bir Gazeteci Öldü”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (18 Eylül 1959b). “TBY-Mâzi ve Âti”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (19 Temmuz 1957b). “TBY-Binâlar ve Hâtıralar”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (2 Ağustos 1954d). “TBY-İntihar”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (2 İlkteşrin 1942b). “TBY-Bir Kadir Tanırlık Borcu”, Tan, s. 3.
• Ulunay, (2 Mart 1949a). “TBY-Gazetecilik Mektebi”, Yeni Sabah, (3568), s.1.
• Ulunay, (23 Eylül 1953b). “TBY-Necmeddin Sâdık”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (24 Aralık 1959c). “TBY-Öldürülen Gazeteciler”, Milliyet, s.3.
• Ulunay, (24 Kasım 1952). “TBY-Kalem ve Kurşun”, Hizmet, (184), s.1, 5.
• Ulunay, (24 Temmuz 1948b). “TBY-Bayramımız ve Basın Hürriyeti”, Yeni Sabah, (3352), s.1, 2.
• Ulunay, (25 Mayıs 1959a). “TBY-Gülen Adam”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (25 Nisan 1965a). “Bir Matbuat Müzesi”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (26 Temmuz 1968). “TBY-10 Temmuz 1324”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (28 Ocak 1963). “TBY-Vah Yavrularım!”, Millliyet, s. 3.
• Ulunay, (29 Haziran 1948a). “TBY-Gazetecilik Enstitüsü”, Yeni Sabah, (3363), s.1, 2.
• Ulunay, (29 Nisan 1951b). “TBY-Biz Mikroplar”, Yeni Sabah, s.1, 5.
• Ulunay, (29 Ocak 1950a). “TBY-Mektebimiz”, Yeni Sabah, (3916), s.1, 7.
• Ulunay, (29 Ocak 1954b). “Bir Matbuat Müzesi”, Milliyet, s.2.
• Ulunay, (29 Temmuz 1967b). “TBY-Ölülerimiz”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (3 Kasım 1950b). “TBY-Ahmet Mithat Efendi”, Yeni Sabah, (4266), s.1, 7.
• Ulunay, (3 Şubat 1957a). “TBY-Geçmiş Zaman Olur ki…”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (30 Nisan 1949b). “TBY-Meslekdaşın Yediği Dayak!”, Yeni Sabah, (3628), s. 1.
• Ulunay, (30 Temmuz 1967c). “TBY-Şehitlerimiz”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (31 Birincikânun 1944a). “ TBY-Mesleğin Sırrı”, Yeni Sabah, s. 2.
• Ulunay, (4 Kasım 1953c). “TBY-On Sene ve Biz”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (4 Ocak 1954a). “TBY-Vây Benim Köse Sakalım!”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (6 Ağustos 1958c). “TBY-Kalemin Hakkı”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (6 Nisan 1954c). “TBY-Bir Kaybın Acı Hatırası”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (6 Nisan 1961b). “TBY-Unuturlar Seni”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (6 Şubat 1943a). “TBY-Amatörler Jübilesi”, Tan, s. 3.
• Ulunay, (7 Aralık 1953d). “TBY-Necdet Ağabey”, Milliyet, s. 2.
• Ulunay, (8 Haziran 1958a). “TBY-Basın Devleri”, Milliyet, s. 3.
• Ulunay, (8 İlkteşrin 1942c). “TBY-Basın Birliğinin Çelenkleri”, Tan, s. 3.
• Ulunay, (8 Mart 1944b). “TBY-Çıraklık Hakkı”, Tan, s. 3.
• ULUNAY, Refi C. (1999). Sürgün Hatıraları: Menfâlar Menfîler, (Haz. KILIÇ, H. Hüsnü), İstanbul: Arma Yayınları.
• ULUNAY, Refi Cevat (15 Ekim 1948) “Bir Meslek Hatırası…”, Mizah, (119), s.800.
• ULUNAY, Refi Cevat (24 Şubat 1946) “Pazar Sohbeti- Gazetecilik Okulu”, Yeni Sabah, (2789), s.3.