ETİK BAĞLAMDA HABER FOTOĞRAFÇILIĞININ MANİPÜLASYON VE PROPAGANDA ARACI OLARAK KULLANILMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 4, 0 - , 09.09.2014

ALİ Korkmaz

https://doi.org/10.19145/guifd.21094

Cited By: 2

Öz

ÖZET

Teknolojik gelişmeler haber fotoğrafçılığında önemli değişimler yaratmıştır. Özellikle medyada, haberi destekleyen ve anlamlandıran bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Haber fotoğraflarının kitle iletişiminde önem kazanmasıyla birlikte uluslararası medya ve haber ajansları fotoğraf konusuna büyük önem vermişlerdir. Son yıllarda medyada görsel malzeme kullanımı eğilimi giderek artmaktadır. Çünkü fotoğraf yazılı metinden çok daha fazla etkileyici, çarpıcı ve sürükleyici bir özelliğe sahiptir. Bazen tek bir kare fotoğraf sayfalarca yazıdan daha etkili olabilmektedir. Buradaki en temel sorun; fotoğrafın, kurgu ürünü olarak kullanılmasının yarattığı etiksel durumdur. Özellikle siyaset ve savaş fotoğraflarında karşımıza çıkan yeniden kadrajlama, renklendirme veya yön çevirme gibi kurgulama yöntemleriyle ortaya çıkan bu etik sorun, fotoğrafın artık günümüzde birinci dereceden manipüle ve propaganda aracı olarak kullanılmasından dolayı önemlidir. Bu çalışmada, etik bağlamda haber fotoğraflarının nasıl manipülasyon ve propaganda aracı olarak kullanıldığı, fotoğraflar üzerinden analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Etik, Fotoğraf, Manipülasyon, Propaganda, Haber Fotoğrafçılığı.

 

 

AN ETHICAL EVALUATION ON THE USE OF NEWS PHOTOGRAPHS AS A MEANS OF MANIPULATION AND PROPAGANDA

ABSTRACT

Technological advancements have created significant changes in news photography.Photography can be seen as a component supporting and making sense of news specifically in the media. International media and news agencies started to attach great imprtance to photography along with the proliferation of news photography in mass communication. Recently visual materials are being widely used in the media because photpgraph is much more attractive and absorbing than written text. Sometimes a single photo might be much more effective than pages of text. The main problem here is; the ethical condition created because of the use of photopragh as a product of fiction. This ethical problems is specifically observed in political and war photos along with fictitious methods such as re-framing, colouring and/or re-directing. This is important as photograph is used as a means of manipulation and propaganda today. The study analyzes how news photographs are used as a means of manipulation and propaganda with an ethical point of view over photopgraph samples.

Keywords: Ethics, Photography, Manipulation, Propaganda, News Photography.

Anahtar Kelimeler

Etik, Fotoğraf, Manipülasyon, Propaganda, Haber Fotoğrafçılığı.

Kaynakça

• AKAY, Rafet Aykut (2012). Siyasal İletişim Danışmanı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• ARICAN, Melih Zafer. “Haber Fotoğrafçılığının Özellikleri”, Erişim Tarihi: 28.08.2013, http://www.fotomuhabiri.com/haberfotografciligi/
• AZİZ, Aysel (2003). Siyasal İletişim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• AYHAN, Ahmet (2007). Propaganda, Literatürk Yayınları, İstanbul.
• BAYDAR, Yavuz (2013). “Fotoğrafın Kırmızı Çizgileri”, Okur Temsilcisi, 11.02.2013 Sabah Gazetesi.
• BEKTAŞ, Arsev (1996). Kamuoyu, İletişim ve Demokrasi, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• BERTRAND, Jean Claude (2004). Medya Etiği, Başbakanlık Basın- Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• BODUR, Feyyaz (2006). “Haber Yazısı ve Haber Fotoğrafı Örnekleriyle Yazılı Basında Etik Sorgulaması”, Küresel İletişim Dergisi, sayı 2, Güz–2006.
• ÇAKIR, Hamza (2007). Gazeteciliğe Giriş, Tablet Yayınları, Konya.
• ÇETİNTAŞ, Erdem (2006). “Haber Fotoğrafı Üretim Süreci Koşullarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi”, Küresel İletişim Dergisi, sayı 2, Güz–2006.
• DOMENACH, Jean Marie (1995). Politika ve Propaganda, Varlık Yayınları, İstanbul.
• FIRAT, Nazım Serhat (2008). Savaş Fotoğraflarının Kullanımı Bağlamında Propaganda ve Manipülasyon, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• FREUND, Gisele (2008). Fotoğraf ve Toplum, Sel Yayıncılık, İstanbul.
• GERAY ve Aydoğan, “Yeni İletişim Teknolojileri ve Etik”, http://ilefarsiv.com/etik/yeni-iletisim-teknolojileri-ve-etik, Erişim Tarihi: 01.07.2014.
• GEZGİN, Suat (2003). “Cumhuriyetten Günümüze Basının Gelişim ve Fotoğrafçılık”, s. 11-22, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, İstanbul.
• GEZGİN, Suat (2003a). Basında Fotoğrafçılık, , İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları: 14, İstanbul.
• KANBUROĞLU (a), Özer (2002). “Haber Fotoğraflarının Tiraj Üzerindeki Etkisi”, s.193-199, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, İstanbul.
• KANBUROĞLU (b), Özer (2003). “Televizyona Rağmen Haber Fotoğraflarına Olan İhtiyacın Artması”, s.137-146, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, İstanbul.
• KOZAK, Meryem Akoğlan-Güçlü, Hatice (2006). Turizmde Etik – Kavramlar, İlkeler, Standartlar, Detay Yayıncılık, Ankara.
• LILLEKER, Darren G. (2013). Siyasal İletişim, Kaknüs Yayınları, İstanbul
• MUTLU, Erol (2008). İletişim Sözlüğü, Ayraç Kitabevi, Ankara.
• ORHON, Nezih (2004). “Terörün Anlamı ve Görselleştirilmiş Terör, Terörün Görsel Sunumu”, Terörün Görüntüleri, Görüntülerin Terörü, Ed. Orhan Gökçe-Uğur Demiray, Çizgi Kitabevi, s. 163–186, Konya.
• ÖZGEN, Murat (2002). “Basında Fotoğraf Kullanımı ve Etkileri”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, İstanbul.
• ÖZSOY, Osman (1999). Politik Propaganda Teknikleri, Alfa Basım-Yayım, İstanbul.
• ÖZSOY, Osman (2009). Siyasal İletişim,, Pozitif Basım-Yayım, İstanbul.
• SCHNEİDER, Wolf - Raue, Paul Josef (2002). Gazetecinin El Kitabı, Çev. Işık Aygün, Konrad-Adenauer Vakfı Yayınları, İstanbul.
• SOYGÜDER, Şebnem (2013). “Fotoğraf Editörlüğü Kurumu ve Gazeteler İçin Önemi”, International Journal of Social Science, Cilt: 6 Sayı: 2, s. 1653-1677, Şubat 2013. http://www.jasstudies.com/ Makaleler/ 1680736004_86Soygudersebnem_S-1653-1677. pdf
• TDK, (1998). Türk Dil Kurumu Sözlüğü, Ankara.
• UĞUR, Ufuk “Haber Fotoğraflarında Etik ve Manipülasyon”, Erişim Tarihi: 23.08.2013. http://www.solidarticles.com/1.x/hc60017893,readarticle_printout?nocache=L1&articleid=46
• ULUTÜRK, Muammer (2010). “Modern İslam Algısının Göz Ardı Ettiği Görsel Kültür Unsurları Olarak Fotoğraf ve Sinema”, Uluslararası Sempozyum, Samsun, 26-28 Kasım 2010, http://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/30358680/1424169087_057
• UZUN, Ruhdan (2007). İletişim Etiği, Sorunlar ve Sorumluluklar, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Kırkıncı Yıl Kitaplığı No: 2, Ankara.
• YAMI, Vedat Şafak (2009). “Dijital Manipülasyon ve Medya Etiği”, I. Medya ve Etik Sempozyumu, Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi, 07-09 Ekim 2009, s. 49-62, Elazığ.
• CONRAD Schumann’ın Doğu Almanya’dan Batı Almanya’ya kaçışını gösteren ‘Hürriyet Atlayışı’ fotoğrafı, http://iconicphotos.wordpress.com/2009/05/11/ conrad-schumann-defects/ Erişim Tarihi: 23.04.2014.
• Fotoğrafta Manipülasyon’un Tarihi: http://ethicsinediting.wordpress.com/ 2009/04/01/photo-manipulation-through-history-a-timeline/ Erişim Tarihi:13.03.2014.
• http://www.aksam.com.tr/guncel/gezi-parki-olaylari-ile-ilgili-ortaya-atilan-17-twitter-yalani/haber-211987, Erişim Tarihi: 24.02.2014.
• O. J. Simpson Cover, http://beforeitsnews.com/awesome-time-wasters/2013/08/o-j-simpson-cover-matt-mahurin-2-2449878.html, Erişim Tarihi: 23.02.2014.
• Ulusal Basın Fotoğrafçıları Birliği Etik Kodları, (The National Press Photographers Association, NPPA) https://nppa.org/code_of_ethics, Erişim Tarihi: 20.03.2014.
• Yerel seçimleri öncesinde Manisa’da yapılan bir parti mitingine katılanların kalabalık gösterilmesi (http://portal.firat.edu.tr). Erişim Tarihi: 23.06.2014.