BİLİM KURGU SİNEMASINDA DÜNYA DIŞI YAŞAM TASVİRLERİ

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 954 - 977, 30.09.2023

Mehmet Ali Çınar , Sertaç Timur Demir

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1283736

Öz

Dünya hâlâ çözülmemiş sayısız gizemle doludur. Bu durum insanın bitmek bilmeyen merak ve araştırma tutkusunun da özüdür. Elbette bu gizemler yalnızca dünyaya değil; Dünya dışına da dairdir. Bunun sonucu olarak insan yüzünü özellikle varılmamış uzaklara ve keşfedilmemiş uzaya çevirmektedir. İnsanlık tarihi boyunca hep merak konusu olan atmosfer ötesinin gizemi, bilim kurgu sinemasının odağındadır. Gelinen tarihsel dönemeç itibarıyla bilim kurgu sinemasının Dünya dışına dair tasvirleri yapımcının kolektif zihninde oluşan fanteziler bütünü olmaktan çıkarak gitgide bilimsel çalışmaların projeksiyonuna dönüşmektedir. Başka bir deyişle, bilim kurgu düşsel alana bilimsel bir misyon yüklerken; bilimi de sınırları müphem bir ilerlemeye tabi tutmaktadır. Sinemanın Dünya dışı yaşamla ilgili tasvirleri ütopik veya hayali olmaktan çıkmakta ve hızla bilimsel değer kazanmaktadır. Bu çalışmada bilim kurgu sineması bir gelecek projektörü olarak görülmekte ve filmler bu yaklaşımla analiz edilmektedir. Filmlerdeki tasvirlerin sinemada ve bugünün dünyasında nasıl karşılık bulduğu ve geleceğin hangi olasılıklar taşıdığı soruları bu çalışmanın temel çerçevesidir. Bu amaçla makalede analize konu bilim kurgu filmleri zaman, mekân ve teknoloji bağlamlarıyla ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilim kurgu, Dünya dışı, Gelecek, Sinema

DEPICTIONS OF EXTRATERRESTRIAL LIFE IN SCIENCE FICTION CINEMA

Öz

Anahtar Kelimeler

Science fiction, Extraterrestrial, Future, Cinema

Kaynakça

• AKAĞAÇ, Orhan (2019). Evrenin Kodları, İstanbul: Grifin Kitap.
• AKBULUT, Yavuz (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• ASIMOV, Isaac (2008). I, Robot. Tayland, Macmillan Publishers Limided.
• BAUDOU, Jacques (2005). Bilim-Kurgu, (Çev: İpek Bülbüloğlu), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. CLAVIN, Whitney ve PERROTTO, Trent (2010). NASA Aids in Characterizing Super-Earth Atmosphere, https://www.nasa.gov/topics/universe/features/exoplanet20101201.html, Erişim Tarihi: 11.03.2022.
• CATLING, David (2019). Astrobiyoloji Dünyada ve Evrende Yaşam, (Çev: Burak Kaya), İstanbul: Metis Yayınları.
• ÇOKER, Berk (2016). Bilim Kurgu Sineması 1900-1970, İstanbul: Seyyah Kitap.
• DEMİR, Sertaç Timur (2021). “Teknolojinin Neresindeyiz? Bilim ve Kurguda Gelecek Zaman Tasavvurları”, Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 12 (47), s.48-67.
• DEMİR, Sertaç Timur (2022). İVT Seminerleri 12 Sonsuzluk Tasarısı Olarak Teknolojikleştirilmiş Yaşam, https://youtu.be/Ihb3Xh3V4Ko?t=373, Erişim Tarihi: 20.07.2022.
• EINSTEIN, Albert (2021). İzafiyet Teorisi Özel ve Genel Görelilik, (Çev: Gülen Aktaş), Ankara: Say Yayınları.
• HADFIELD, Chris (2019). Bir Astronottan Hayat Dersleri, (Çev: İlknur Urkun Kelso), Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• HAWKING, Stephen ve MLODİNOW, Leonard (2012). Büyük Tasarım, (Çev: Selma Öğünç), İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık.
• KUBRICK, Stanley (Yönetmen) (1968). 2001: A Space Odyssey (Film), Metro Goldwyn Mayer.
• LANDAU, Elizabeth (2019). Black Hole Image Makes History; NASA Telescopes Coordinated Observations, https://www.nasa.gov/mission_pages/chandra/news/black-hole-image-makes-history, Erişim Tarihi: 17.04.2022.
• NASA, (2021). Voyager 2, https://solarsystem.nasa.gov/missions/voyager-2/in-depth/, Erişim Tarhi: 18.03.2022.
• NASA, (t.y.). Mars Exploration Program, https://mars.nasa.gov/, Erişim Tarhi: 19.03.2022.
• NASA, (t.y.a). Artemis I, https://www.nasa.gov/artemis-1, Erişim Tarhi: 03.05.2022.
• NASA, (t.y.b). Mir Space Station, https://history.nasa.gov/SP-4225/mir/mir.htm, Erişim Tarhi: 01.04.2022
• OKUMUŞ, Vahit (2013). Evrenin Mantığı, İstanbul: O2 Yayınevi.
• ORBITAL ASSEMBLY, (t.y.). Voyager, https://orbitalassembly.com/voyager, Erişim Tarhi: 22.03.2022
• NOLAN, Christopher (Yönetmen) (2014). Interstellar (Film), Warner Bros. Pictures.
• ÖZAKIN, Özgür (2001). Bugünün Dünyasını Geleceğe Yansıtmak, Arredamento Mimarlık Tasarım Kültürü Dergisi.
• POSTMAN, Neil (2006). Teknopoli, (Çev: Mustafa Emre Yılmaz), İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• SAGAN, Carl (1982). Kozmos Evrenin ve Yaşamın Sırları, (Çev: Reşit Aşçıoğlu), İstanbul: Altın Kitaplar.
• SAGAN, Carl (2006). Milyarlarca ve Milyarlarca Milenyumun Eşiğinde Yaşam ve Ölüm Üzerine Düşünceler, (Çev: Füsun Baytok), Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu.
• SCOTT, Ridley (Yönetmen) (2015). The Martian (Film), 20th Century Studios.
• TYLDUM, Morten (Yönetmen) (2016). Passengers (Film), Colombia Pictures.
• WHATMOUGH, John (1996). Astronomy Picture of the Day, https://apod.nasa.gov/apod/ap961019.html, Erişim Tarhi: 07.03.2022.