Afet İletişimi ve Twitter: Kahramanmaraş Depremi Özelinde Bir İçerik ve Duygu Analizi Araştırması

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 1816 - 1850, 30.09.2023

Havva Nur Tarakcı

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1353553

Cited By: 4

Öz

Deprem gibi doğal kaynaklı afetlere müdahalede en önemli hususlardan biri iletişimin kurulabilmesi ve sürdürülebilmesidir. Bir doğal afet olan deprem anında bilgi edinme ihtiyacı duyan bireyler, yetkili kamu kuruluşlarının ve sivil toplum örgütlerinin paylaşımlarını yoğun bir şekilde takip etmektedir. Twitter, afet iletişiminde, kuruluşlar tarafından yaygın olarak kullanılan bir sosyal medya platformudur.
Bu araştırma, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’te gerçekleşen deprem özelinde afet iletişimi ve Twitter ilişkisini irdelemek üzere yapılmıştır. Bir kamu kuruluşu olarak AFAD ve sivil toplum kuruluşu olan AHBAP’ın afet iletişiminde Twitter kullanım pratiklerini belirlemek amaçlanmıştır. AFAD ve AHBAP’ın 6 Şubat -31 Mart 2023 tarihleri arasındaki depremle ilgili Twitter paylaşımları içerik analizi ve duygu analizi yapılarak incelenmiştir.
Bu çalışma özelinde, afet iletişiminde Twitter’ın sıklıkla bilgilendirme amacıyla kullanıldığı, Twitter’ın çok yönlülüğünden fazla yararlanılmadığı söylenebilir. AFAD ve AHBAP’ın rasyonel çekicilikli mesajları yoğun olarak paylaştıkları, duygusal çekicilikli mesajlarda ise umut ve samimiyet çekiciliklerine ağırlık verdikleri anlaşılmaktadır. İlgili kurumların paylaşımlarının duygu analizine bakıldığında, afet sonrası ortamın doğasına uygun bir şekilde nötr ağırlıklı mesajlar paylaştıkları bulgulanmıştır. Araştırma sonucunda, bir kuruluşun yapısal özelliklerinin, afet iletişimi açısından o kuruluşun Twitter kullanımını etkilediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Afet İletişimi, Twitter, İçerik Analizi, Duygu Analizi, AFAD, AHBAP

Kaynakça

• AFAD (2023). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Retrieved from https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu
• ARDIÇ ÇOBANER, Aslıhan (2019). Doğal Afetlerde Twitter Kullanımı: Mersin’de 2016 Yılı Sel Felaketi Örneği. In A. Arslan & Q. Sayılov (Eds.), MER-AK AKADEMİK ARAŞTIRMALAR SOSYAL BİLİMLER Kitap-1 (pp. 41-67). Mersin: Mer-Ak Mersin Akademi Yayınları.
• BİLGİLİ, Alper ve SANATÇI AKTAŞ, Gaye (2022). Afet Yönetimindeki Paradoks: 2020 Ege Denizi Depremi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 8(2), 408-420. doi:10.21324/dacd.1007612
• BRUNS, Axel ve BURGESS, Jean (2014). Crisis communication in natural disasters: The Queensland floods and Christchurch earthquakes.
• CNNTürk.com (2023). Retrieved from https://www.cnnturk.com/turkiye/63-gun-depremde-olu-sayisi-ne-kadar-oldu-guncel-yarali-sayisi-kac-hangi-ilde-kac-bina-yikildi-kac-kisi-oldu
• CROOKS, Andrew, CROITORU, Arie, STEFANIDIS, Anthony, ve RADZIKOWSKI, Jacek (2013). #Earthquake: Twitter as a Distributed Sensor System. Transactions in GIS, 17(1), 124-147. doi:10.1111/j.1467-9671.2012.01359.x
• ÇANAKÇI, Merve, ÖZTÜRK, Serkan ve ŞAŞMAZLAR, Ceren (2022). Afet ve Kriz Yönetiminde Sosyal Medyanın Kullanımı Üzerine Bir Araştırma: Twitter Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 882-897. doi:https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/72733/1136584
• DAVID, Clarissa C., ONG, Jonathan Corpus ve LEGARA, Erika Fille T. (2016). Tweeting Supertyphoon Haiyan: Evolving Functions of Twitter during and after a Disaster Event. PLOS ONE, 11(3), e0150190. doi:10.1371/journal.pone.0150190