ÖZDEŞLEŞTİRME VE YABANCILAŞTIRMA BAĞLAMINDA SİNEMADA OYUNCUNUN KAMERAYA DOĞRUDAN BAKIŞI: YENİ AHİT (2015) VE ÖLÜMCÜL OYUNLAR (1997) FİLMLERİ ÜZERİNDEN BİR TARTIŞMA

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 1558 - 1587, 30.09.2024

Mustafa Oğuz Yeğin

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1406100

Öz

İlk dönemlerden günümüze film dili farklı bağlamlarda gelişmekte, dönüşmekte ve sinemanın gelişen ve değişen bu yapısı içerisinde çeşitli biçimlerde ve içeriklerde farklı sinematik anlatım olanakları ortaya çıkmaktadır. Bu anlatım olanakları başat ve popüler bir biçimde klasik Aristocu anlatı yapısı içerisinde yer almakla birlikte, Brechtyen yapının sinemaya uyarlanmasıyla farklı ve alternatif bir minvalde seyretmektedir. Bu alternatif anlatım olanaklarının etkisi ile senaryoda, çekim tekniklerinde, oyunculuk vb. alanlarda çeşitli değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın temel sorunsalı bu farklılıklar üzerine inşa edilmekte ve çerçevede sinemada bakışa odaklanmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, klasik ve çağdaş anlatı yapılarını, oyuncuların kameraya olan doğrudan bakışları bağlamında incelemek ve bu konudaki farklılıkları, Jaco Van Dormael’in "Yeni Ahit" (2015) ve Michael Haneke’nin "Ölümcül Oyunlar" (1997) filmleri üzerinden anlamlandırmaktır. Çalışma, bu iki farklı filmdeki oyuncuların kameraya olan doğrudan bakışlarını, klasik anlatı yapısı çerçevesinde özdeşleşme, çağdaş anlatı yapısı çerçevesinde ise yabancılaşma perspektifleri altında ele almayı hedeflemektedir. Bu bağlamda çalışma, ilgili filmler ekseninde oyuncuların kameraya olan doğrudan bakışlarının, her iki anlatı yapısı içerisinde nasıl farklılaştığını ve bu farklılıkların sinemasal anlatı yapılarıyla kurduğu ilişkinin anlamlandırılması üzerinde durmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kameraya bakış, klasik anlatı, çağdaş anlatı, özdeşleşme, yabancılaşma

Etik Beyan

Çalışmada etik beyan gerektirecek bir veri bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum bulunmamaktadır.

DIRECT GAZE OF THE ACTOR TOWARDS THE CAMERA IN CINEMA IN THE CONTEXT OF IDENTIFICATION AND ALIENATION: A DISCUSSION ON THE FILMS “THE BRAND NEW TESTAMENT” (2015) AND “FUNNY GAMES” (1997)

Öz

From its earliest days to the present, film language has evolved within various contexts, undergoing transformations and bringing forth diverse cinematic narrative possibilities in different forms and content. These narrative options predominantly exist within the classical Aristotelian structure, but with the adaptation of the Brechtian structure to cinema, they have also taken on different and alternative directions. This shift has resulted in various changes across screenplay, cinematography, acting, and other areas. The central issue of this study is built upon these differences, with a particular focus on the gaze in cinema. The primary aim is to analyze classical and contemporary narrative structures in the context of actors' direct gazes at the camera, interpreting the distinctions through Jaco Van Dormael's "The Brand New Testament" (2015) and Michael Haneke's "Funny Games" (1997). The study intends to address how actors' direct gazes in these two distinct films differ between classical and contemporary narrative structures, examining them under the lenses of identification and alienation respectively. In this context, the study concentrates on how these gazes differentiate within both narrative structures across the selected films.

Anahtar Kelimeler

Gaze at the camera, classical narrative, contemporary narrative, identification, alienation

Kaynakça

• ARİSTOTELES (2017). Poetika: Şiir Sanatı Üzerine, İstanbul: Say Yayınları. ASSHEUER, Thomas (2013). Yakın Plan Haneke, (Çev: Nuray Pakkan), İzmir: Agora Kitaplığı. DERVİŞCEMALOĞLU, Burak (2019). Ege Edebiyat, http://www.ege- edebiyat.org/docs/324.doc, Erişim Tarihi: 12.10.2023. ERSÜMER, Oğuz (2014). Yavuz Turgul'dan Terrence Malick'e Sinema Yazıları, İstanbul: Hayalperest Yayınları.