BAKMAK, BİRİKTİRMEK, PAYLAŞMAK: FOTOĞRAF, BELLEK VE SOSYAL MEDYA İLİŞKİSİ

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 21 - 31, 31.12.2015

Özlem Şendeniz

Öz

Çalışma fotoğraf, bellek ve sosyal medya ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Fotoğraf, unutma ve yeniden hatırlama deneyimlerinin bir aracıdır. Bu doğrultuda fotoğrafın varlığı, kullanımı, dolaşımı üzerinden beleğe bakmak, aralarındaki ilişkiyi belirlemek açısından zorunluluktur. Fotoğraf icadından itibaren bakmak, biriktirmek, paylaşmak –dolaşıma girmek- eylemleri ile bütündür. Gelişen teknoloji ile fotoğrafta analog dönemden dijital döneme geçilmiştir. Özellikle günümüzde gündelik hayatlarımızın bir parçası haline gelen internet ve sosyal medya ile birlikte bakmak-biriktirmek- paylaşmak –dolaşıma sokmak- eylemlerini dönüştürmüştür. Çalışmada fotoğraf üzerinden incelenen bu değişim sadece iletişimi değil, kimliklerin en önemli belirleyeni olan belleği de etkilemektedir. Sosyal medyanın bellek ve fotoğraf üstündeki etkisinin belirlenmesi ve görmeye alışan bir bellek ile sosyal medya üzerinden sürekli dolaşıma sokulan, görünür kılınan fotoğraflar
arasındaki bağın ilişkisini ve gücünü belirlemek çalışmanın amacıdır.  

Anahtar Kelimeler

Bellek, Fotoğraf, Sosyal Medya, Hatırlama

Looking, Collecting, Sharing; Relationship of the Photography, Memory and Social Media

Öz

In this paper, it‟s aiming to do research on photography, memory and social media. Photography is a tool for remembering, forgetting and reremembering. Therefore it is an obligation for to the focus on photographys‟ essence, use and cycle over the memory. From the invitation of photography, acts of looking, collecting, cycling and sharing are union. With developing technology Analog age Photography transfer to digital age. Nowadays internet and social media tools are our daily life‟s‟ pieces and they are transformed especially our looking – collecting- sharing –cycling acts. Inside the paper inspected the transform of photography has effect on not only communication it is effected memory too, which is most important determination for the identities. The main reason for the paper is finding social media effect and power on memory and photography and relationship between memory, which is used to see, and photographs which are nonstop cycling and bring to visible by social media.  

Anahtar Kelimeler

Memory, Photography, Social Media, Remembering

Kaynakça

• Barthes, Roland (2011). Camera Lucida Fotoğraf Üzerine Düşünceler. Çev., Reha Akçakaya. 5. Basım. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Bellone, Roger (2010). Fotoğraf. Çev., İsmail Yerguz. Ankara: Dost Kitapevi.
• Beniger, James (2010). “Kontrol Devrimi.” İletişim Tarihi Teknoloji- Kültür-Toplum. David Crowley ve Paul Heyer. (der.) içinde. Çev., Berkay Ersöz, Phoenix: Ankara.
• Benjamin, Walter (2012). Fotoğrafın Kısa Tarihi Teknik Araçlarla Yeniden- Üretim (Çoğaltma) Çağında Sanat Eseri. Çev., Osman Akınhay. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Çoban, Barış (2009). “Yeni Panoptikon, Gözün İktidarı ve Facebook.” Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. Sayı:10 http://www.academia.edu/608653/Yeni_Panoptikon_Gozun_Iktidari_ve_Facebook (Erişim Tarihi 19.01.2013).
• Depeli, Gülsüm (2009). Almanyalı Türklerde Evlilik Törenlerinin Dönüşümü Kültürel Bellek, Aidiyet ve Kimlik. Yayınlanmamış Doktora Tezi Ankara: Ankara Üniversitesi SBE.
• Depeli, Gülsüm (2010). “Görsellik ve Kültürel Bellek İlişkisi: Göçmenin Evi.” Kültür ve İletişim. 13(2), yaz 9-39
• Dijck, Jose Van (2007). Mediated Memories in theDigital Age. California: Stanford Universty Press.
• Erkonan, Şahika (2014). “Aile Fotoğrafları: Aile Belleğinin Kurgulanmasında Fotoğrafın Rolünü Etnografik Yöntemle İncelemek.” Moment Dergi Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(2): 122- 147.
• Freund, Giséle (2008). Fotoğraf ve Toplum. Çev., Şule Demirkol. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Koçak, Gizem N. (2012). Bireylerin Sosyal Medya Kullanım Davranışlarının ve Motivasyonlarının Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında İncelenmesi: Eskişehir‟de Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi SBE.
• Price, Mary (2004). Fotoğraf Çerçevedeki Gizem.Çev., Ayşenaz ve Kubilay Koş. İstanbul: Ayrıntı.
• Rose, Gillian (2010). Doing Family Photography – The Domestic, The Publicand the Politics of Sentiment, Ashgate. e- Bookhttp://tr.scribd.com/doc/99659160/Gillian-Rose-Doing-Family-Photography-TheDomestic-The-Public-and-the-Politics-of-Sentiment ( Erişim Tarihi 19.01.2013).
• Shirky, Clay (2010). Herkes Örgüt: İnternet Gruplarının Gücü. Çev., Pınar Şiraz. İstanbul: Optimist.
• Sontag, Susan (2005). Fotoğraf Üzerine. Çev., Osman Akınhay. 2. Baskı. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Şener Ulugay, Gülüm ve Özkoçak Yelda (2012). “Networked Photography: Self-Disclosure in Facbook Photos.” https://www.academia.edu/2401632/Networked_photography_Self-disclosure_in_Facebook_photos (Erişim Tarihi 11.07.15).
• Şener, Gülüm ve Özkoçak, Yelda (2013). “Sosyal Ağlarda Görünür Olmak: Facebook Fotoğraflarında Kendini Sunum Stratejileri.” Sosyal Medya ve Ağ Toplumu II: Kültür, Kimlik ve Siyaset Gülüm Şener ve Can Bilgili (der.) içinde. İstanbul: Grafik Tasarım Yayınları.
• Uluç, Güliz (2008). Küreselleşen Medya: İktidar ve Mücadele Alanı –Olanaklar-Sorunlar-Tartışmalar. 2. Basım. İstanbul: Anahtar.
• Toprak, Ali Vd. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı facebook: „Görülüyorum Öyleyse Varım!” İstanbul: Kalkedon.
• Zerubavel, Eviatar (1996). “Social Memories: Steps to a Sociology of the Past..” Qualitative Sociology. Vol. 19. No. 3.
• Görsel 1 Yeşil Yola Dur De. https://twitter.com/iztuzudayanisma/status/619937712779476992 /photo/1(Erişim Tarihi13.07.15)