(Inflation - Interest Rate – Exchange Rate Dilemma: Turkish Reality During The GEG Program)

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 153 - 166, 01.02.2018

İşıl Akgül Selin Özdemir

Öz

This study aims to bring out whether the Central Bank’s or politicians statements are valid on the relationships between both interest rate and inflation rate and exchange rate and inflation rate. Analyzing period covers the period between 2006 and 2013 so as to cover program for Turkey ‘s Transition to Strong Economy. Furthermore analysis are made for two sub-periods in concordance with breakdown dates, and the causality between both interest rate and inflation rate and exchange rate and inflation rate is examined for each sub periods. The analysis of abovementioned relationships for the variables which are determined stationary but non-linear is implemented by Diks-Panchenko nonlinear causality test. After the analysis we find that there are sub-periods in which both two ideas are valid or there are sub-periods only one idea is valid. Findings can be a guide and provide important information to the policy makers how to deal with the relationships between economic variables

Anahtar Kelimeler

İnflation Rate, Interest Rate, Exchange Rate, Nonlinear Causality, Diks-Panchenko Causality Test.

Enflasyon-Faiz Oranı ve Enflasyon-Döviz Kuru İkilemi: GEG Programı Döneminde Türkiye Gerçeği

Öz

Bu makalede analiz döneminde faiz oranı-enflasyon oranı ile döviz kuru-enflasyon oranı ilişkisi hakkında siyasi söylemler ile Merkez Bankası söylemlerinden hangisinin geçerli olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Analiz dönemi Güçlü Ekonomiye Geçiş Programını kapsayacak şekilde 2003 ile 2016 yılları arasıdır. Ayrıca analizler, kırılma tarihlerine uygun olacak şekilde, 2 alt dönem için de yapılmış, enflasyon-faiz oranı ile enflasyondöviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi her dönem incelenmiştir. Anılan ilişkilerin analizi, durağan ancak doğrusal olmadığı çeşitli testlerle belirlenen değişkenler için Diks-Panchenko doğrusal olmayan nedensellik testleri yardımı ile yapılmıştır. Analizler sonucunda her iki söylemin de geçerli olduğu dönemler olduğu gibi, sadece bir söylemin geçerli olduğu dönemlerin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bulgular, politika yapıcılara anılan ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiyi nasıl ele almaları gerektiği konusunda önemli bilgiler sunmakta ve yol gösterici olacak niteliktedir

Anahtar Kelimeler

Enflasyon Oranı, Faiz Oranı, Döviz Kuru, Doğrusal Olmayan Nedensellik, DiksPanchenko Nedensellik Testi

Kaynakça

• Ağayev, S. (2011) “Azerbaycan’da Fiyatlar Genel Düzeyi ve Döviz Kuru İlişkisi” H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1): 1-19.
• Altınay, G. (1996) “Exchange Rates and Domestic Prices: A Test of Causality” Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 11:175-190.
• Awomuse, B. O. ve Alimi, S. R. (2012) “The Relationship Between Nominal Interest Rates and Inflation: New Evidence and Implication for Nigeria” Journal of Economics and Sustainable Development, 3(9):158-164.
• Atgür, M. ve Altay O.N. (2015) “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)” Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(2).
• Akıncı, M. ve Yılmaz, Ö. (2016) “Enflasyon-Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi İçin Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi” Sosyoekonomi, 24(27):33-55.
• Bayat, T. (2012) “Türkiye'de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38:47-60.
• Booth, G. G. ve Ciner, C. (2001) “The Relationship Between Nominal Interest Rates and Inflation: International Evidence”, Journal of Multinational Financial Management, 11:269-280.
• Brock, W. A., Dechert, W. Ve Scheinkman, J. (1987) “A Test For Independence Based On The Correlation Dimension” Working Paper, University Of Winconsin At Madison, University Of Houston, And University Of Chicago.
• Christopoulos, D. K. Ve Leon-Ledesma, M. A. (2007) “ A Long-Run Non-Linear Approach To The Fisher Effect” Journal Of Money, Credit And Banking, 39(2-3):543–559.
• Diks, C. Ve Panchenko, V. (2006) “A New Statistic And Practical Guidelines For Nonparametric Granger Causality Testing”Journal Of Economic Dynamics And Control, 30(9):1647-1669.
• Doğan, B., Eroğlu, Ö. Ve Değer, O. (2016) “Enflasyon Ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6:1-21.
• Dickey, D. A. Ve Fuller, W.A. (1979) “Distributions Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root” Journal Of The American Statistical Association, 74:427-31.
• Enders, W. Ve Granger, C. W. J. (1998) “Unit Root Tests And Asymmetric Adjustment With An Example Using The Term Structure Of İnterest Rates” Business And Economic Statistics, L6:304-311.
• Fisunoğlu, M.H. Ve Çabuk, A.H. (1998) “Düşük Oranlı Ve Sürekli Kur Ayarlamalarının Enflasyon Üzerinde Etkisi” ODTÜ Gelişme Dergisi, 25(2):297–309.
• Gözen, M.Ç., Koç, S. Ve Abasız, T. (2016) “Testing The Validity Of Exchange Rates Determination Approaches For Turkey” Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2):125-142.
• Gül, E. Ve Ekinci, A. (2006) “Türkiye’de Enflasyon Ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1984–2003” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 91–106.
• Güven, E.T.A. Ve Uysal, D. ( 2013) “Türkiye’de Döviz Kurlarındaki Değişme İle Enflasyon Arasındaki İlişki (1983-2012)” Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi, 5(9).
• Işık, N., Acar, M,Ve IŞIK, H. B. (2004) "Enflasyon Ve Döviz Kuru İlişkisi: Bir Eşbütünleşme Analizi." Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9.2.
• Kapetanios, G., Shin, Y. Ve Snell, A. (2003) “ Testing For A Unit Root İn The Nonlinear STAR Framework” Journal Of Econometrics, 112(2):359-379.
• Kara, H., & Öğünç, F. (2008). “Inflation Targeting and Exchange Rate Pass-Through: The Turkish Experience.” Emerging Markets Finance and Trade, 44(6): 52-66.
• Kholdy, S. Ve Sohrabian, A. (1990) “Exchange Rates And Prices: Evidence From Granger Causality Tests”, Journal Of Post Keynesian Economics, 13(1). 71– 78.
• Kim, K.H. (1998) “US Inflation And The Dollar Exchange Rate: A Vector Error Correction Model”, Applied Economics, 30:613–619.
• Koch, P.D., Rosensweig, J.A. Ve Whitt, J. A. (1988) “The Dynamic Relationship Between The Dollar And US Prices: An Intensive Empirical Investigation”, Journal Of International Money And Finance, 7:181–204.
• Koç S, T. Abasız (2012) “Türkiye ve Seçili AB Ülkeleri Açısından Enflasyon Sürekliliğin Analizi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 102-113
• Koç, S., Beşer, M.K., (2006) “Testing Nonlinearity in the Rate of Current Account Deficit to GNP: TURKEY Case” Journal of Management and Education, 2(2): 67-73
• Lanne, M. (2006) "Nonlinear Dynamics Of İnterest Rate And İnflation" Journal Of Applied Econometrics, 21(8): 1157-1168.
• Rossi, M. M. Ve Leigh, D. M. (2002) “Exchange Rate PassThrough İn Turkey” No. 2-204. International Monetary Fund.
• Manning, L. M. Ve Andrianacos, D. (1993) “Dollar Movements And İnflation: A Cointegration Analysis”Applied Economics, 25(12), 1483-1488.
• Maswan, J. C. (2006) “Granger Non-Causality Test Of The Inflation-Exchange Rate İn The Democratic Congo”WP03/06, 1-12.
• Mercan, M. (2013) “Enflasyon Ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği”Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 4(27), 368- 384.
• Mihaljek, D. Ve Klau, M. (2001) “A Note On The PassThrough From Exchange Rate And Foreign Price Changes To İnflation İn Selected Emerging Market Economies” BIS Papers, 8: 69-81.
• Million, N. (2004) “Central Bank's İnterventions And The Fisher Hypothesis: A Threshold Cointegration İnvestigation” Economic Modelling, 21(6), 1051-1064.
• Maki, D. (2005) “Asymmetric Adjustment Of The Equilibrium Relationship Between The Nominal İnterest Rate And İnflation Rate” Economics Bulletin, 3(9), 1-8.
• Nourzad, F. (1997) “The Short-And Long-Run Relationships Between The Dollar And Producer Prices İn The U.S.”, International Economic Journal, 11(2):59–71.
• Peker, O. Ve Görmüş, Ş. (2008) “Türkiye'de Döviz Kurunun Enflasyonist Etkileri” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
• Rahman, M., Mustafa, M. Ve Bailey, E.R. (1996) “US Budget Deficits, Inflation And Exchange Rate: A Cointegration Approach”, Applied Economics Letters, 3:365–368.
• Rittenberg, L. (1993) “Exchange Rate Policy And Price Level Changes: Causality Tests For Turkey İn The Post Liberalization Period”, The Journal Of Development Studies, 2(2):245–259.
• Şimşek, M. Ve Kadılar, C. (2006) “Fisher Etkisinin Türkiye Verileri İle Testi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(1):99-111.
• Siregar, R.Y. (1999) “Real Exchange Rate Targeting And Inflation İn Indonesia: Theory And Empirical Evidence” Southern Economic Journal, 61(4):991–1005.
• Sollis, R. (2004) “Asymmetric Adjustment And Smooth Transitions: A Combination Of Some Unit Root Tests”Journal Of Time Series Analysis, 25(3), 409-417.
• Tarı, R. (1997) “Türkiye’de Enflasyon, Faiz Ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkileri” Kocaeli Üniversitesi İİBF Dergisi, 1:225–231.
• Telatar, F. Ve Telatar, E. (2003) “The Relationship Between Inflation And Different Sources Of Inflation Uncertainty İn Turkey” Applied Economic Letters, 10(7):431–436.
• Terzi, H. Ve Zengin, H. (1996) “Türkiye’de Kur Ve Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”, MÜ İstatistik Ve Ekonometri Araştırma Ve Uygulama Merkezi Dergisi, 1: 3–15.
• Teker, D., Alp, E. A. Ve Kent, O. (2012). “Long-Run Relation Between Interest Rates And Inflation: Evidence From Turkey” Journal Of Applied Finance & Banking, (6)2: 41- 54.
• Turgutlu, E. (2004) “Fisher Hipotezinin Tutarlılığının Testi: Parçalı Durağanlık Ve Parçalı Koentegrasyon Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi İkt. Ve İd. Bil. Fak. Dergisi, 2(19): 55-75.
• Yamak, R. Ve Abdioğlu, Z. (2007) “Fisher Hipotezinin Testi: Güçlü Ve Zayıf Form” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2):1-9.
• Yamak, N. Ve Tanrıöver, B. (2007) “Türkiye’de Nominal Faiz Oranı-Genel Fiyat Düzeyi İlişkisi: Gibson Paradoksu” 8. Türkiye Ekonometri Ve İstatistik Kongresi, İnönü Üniversitesi, Malatya
• Yanar, R. (2008) “Gelişmekte Olan Ülkelerde Döviz Kuru Rejim Tercihinin Makro Ekonomik Performans Üzerine Etkileri” Gaziantep Ünv. Sosyal Bilimler Dergisi,7(2):255– 270.
• Weidmann, J. (1997) “New Hope For The Fisher Effect? A Re-Examination Using Threshold Co-İntegration” University Of Bonn Discussion Paper, B-385.