FAİZ DIŞI DENGENİN EKONOMİK BÜYÜME VE İŞSİZLİK ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 14, 31.12.2016

Ahmet Ulusoy , Rahmi Yamak , Burak Şahingöz

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de uygulanan faiz dışı denge politikalarının ekonomik büyüme ve işsizlik üzerindeki etkilerini analiz etmek amaçlanmıştır. 1980-2015 dönemi yıllık verilerinin kullanıldığı kısa ve uzun dönemli analizlerde, ARDL sınır testi ve Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmıştır. Ampirik sonuçlara göre, faiz dışı denge ile ekonomik büyüme arasında güçlü bir ilişkiye ulaşılamamıştır. Diğer yandan, faiz dışı denge oranı ile işsizlik oranı arasında uzun dönemde eş bütünleşme ilişkisi tespit edilmiş ve kısa dönemde faiz dışı denge oranından işsizlik oranına tek yönlü, pozitif bir ilişkinin olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mali Disiplin, Faiz Dışı Denge, İşsizlik

Kaynakça

• Akar, Sevda ve Şahin Uysal, Özge. ”Türkiye’de Küresel Finansal Kriz Sonrasında Mali Konsolidasyon”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi.51 (587), 2014,39-51. Alesina, Alberto and Ardagna, Silvia. “The Design of Fiscal Adjustments”, Nber Working Paper Series.(18423), 2012, 1-19 Ardagna, Silvia (2007), Determinants and Consequences of Fiscal Consolidations in OECD Countries, http://ec.europa.eu/economyfinance/events/2007/workshop17jan2008/ardagna en.pdf [İndirme Tarihi: 02.03.2016] Auerbach, Alan and Gale, William. “Does the Budget Surplus Justify Large-Scale Tax Cut?: Update and Extensions”, Tax Notes. 85, 1999, 369-376. Awokuse, Titus. “Is the Export-Led Growth Hypothesis Valid For Canada?”, Canadian Journal of Economics. 36 (1), 2003, 126-136. Bağımsız Sosyal Bilimciler (2006), IMF Gözetiminde On Uzun Yıl, 1998-2008: Farklı Hükümetler, Tek Siyaset, Bağımsız Sosyal Bilimciler 2006 yılı Raporu, http://www.emo.org.tr/ekler/22ed7eafe03b631_ek.pdf?tipi=36&turu=X&sube=0 [12.09.2015] Bakırtaş, Doğan. “Bir Kamu Politikası Olarak Mali Konsolidasyon: Kavramsal ve Teorik Çerçeve”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (2), 2015, 39-70. Blejer, Mario I. and Cheasty, Adrienne. “The Measurement of Fiscal Deficits: Analytical and Methodological Issues”, Journal of Economic Literature. 29 (4), 1991, 1644-1678. Blejer, Mario I. and Cheasty, Adrienne ,“Mali Açık Nasıl Ölçülür”, (Çev. Hüseyin Şen), Maliye Dergisi. (131), 1999, 141-147. Briotti, Maria Gabriella.“Economic Reactions to Public Finance Consolidation: A Survey of the Literature”, European Central Bank Occasional Paper Series. No.38, 2005, 1-31, Ceylan, Reşat “Türkiye’de Mali Sürdürülebilirlik Göstergeleri İstikrarlı mı?”, Maliye Dergisi. Sayı 158, 2010, 388-397. Cournede, Boris and Goujard, Antoine and Alvaro, Pina and Serres, Alain.“Choosing Fiscal Consolidation Instruments Compatible with Growth and Equity”, OECD Economic Policy Paper Series, (07), 2013, 1-42. Çebi, Cem. “Bütçe Harcama Katılığı”, Ekonomi Notları, 15 (23), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Araştırma Yayınları, 2015. Dickey, David A. and Fuller, Wayne A. “Likelihood Ratio Statisitics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica.Vol: 49(4), 1981, 1057- 1072. Dökmen, Gökhan ve Vural, Tarık. “Maliye Politikalarının Keynesyen Olmayan Etkileri: Türkiye Örneği”, Maliye Dergisi. (161), 2011, 119-132. Eichengreen, Barry and Panizza, Ugo. “A Surplus of Ambition: Can Europe Rely on Large Primary Surpluses to Solve its Debt Problem?”, Economic Policy.31 (85), 2014,5-49. Emil, Ferhat ve Yılmaz, Hakan H. “Kamu Borçlanması, İstikrar Programları ve Uygulanan Maliye Politikalarının Kalitesi: Genel Sorular ve Türkiye Üzerine Gözlemler”, Berksoy, Turgay (Ed.), Türkiye’de Kamu Borçlanması (Ekonomik ve Sosyal Etkileri, Beklentiler) XVIII. Maliye Sempozyumu, İstanbul: Marmara Üniversitesi Maliye ve Araştırma Uygulamaları Merkezi. 2003, ss. 107-163 Erdoğan, Levent. “Genişletici Mali Daralma Hipotezi: Türkiye Uygulaması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7 (2), 2007, 117-132. Gujarati, Damonar F. Basic Econometrics, Fourth Edition, New York: McGraw-Hill Companies, 2003. Gürdal, Temel . “Türkiye’de Faiz Dışı Fazla ve Borçların sürdürülebilirliği: 1975-2008 Dönemi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 10 (2), 2008, 417-442. Gürdal, Temel ve Yardımcıoğlu, Fatih . “Türkiye’de Faiz Dışı Fazlanın Gelişimi ve Ekonomik Etkileri Açısından Değerlendirilmesi”, Sayıştay Dergisi. Sayı 58, 2005,21-39. IMF (2010), “Will It Hurt? Macroeconomic Effects of Fiscal Consolidation”, in: Daniel Leigh (Ed.), World Economic Outlook October 2010, pp.93-122. İnce, Macit. Devlet Borçları ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitapevi. 2001 Keyder, Nur. “Faiz Dışı Fazla- İşsizlik-Cari Açık”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi. 21(244), 2006, 28-34. Kolsuz, Güneş ve Yeldan, Erinç. “1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 40 (1), 2014, 49-66. Kumar, Manmohan S. and Leigh, Danie and Plekhanov, Alexander. “Fiscal Adjustments: Determinants and Macroeconomic Consequences”, IMF Working Paper, 07 (178), 2007. McDermott, John C. and Wescott, Robert F. “An Empirical Analysis of Fiscal Adjustments”, International Monetary Found Staff Papers, 43 (4), 1996, 725-753. OECD. “Fiscal Consolidation: Requirements, Timing, Instruments and Institutional Arrangements”, OECD Economic Outlook, 10 (2), 2010, 219-265, OECD. “What are the Best Policy Instruments For Fiscal Consolidation?”, OECD Economics Department Policy Notes, No.12, 2012. Önder, İzzettin ve Kirmanoğlu, Hülya. “Kamu Açıklarının Tanımlanması, Ölçümü Ve Etkileri”, İstanbul Üniversitesi (Haz.), Kamu Kesimi Açıkları X. Maliye Sempozyumu, İstanbul: Maliye Araştırma Merkezi, 1996. ss.33-60. Pesaran, M. Hashem and Shin, Yongcheol ve Smith, Richard J. “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics. 16(3), 2001, 289–326. Phillips, Peter C. and Perron, Pierre. “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika. 75(2), 1988, 335-346. Pires, Manoel Carlos de Castro and Goto, Fabio and Rocha, Bruno. “Fiscal Policy in Times of Crisis: Macroeconomic Effects of the Primary Surplus”, Cepal Review. (102), 2010, 135-150. Susam, Nazan. Türkiye’de Uygulanan Maliye Politikaları 1923-2008, 1. Baskı, İstanbul: Derin Yayınları, 2009. Taban, Sami (2011), “Küresel Finans Krizi Öncesi Ve Sonrası Dönemde Türkiye’de Ekonomik Büyümenin Dinamikleri", (37), SETA Analiz, http://arsiv.setav.org/public/HaberDetay.as px?Dil=tr&hid=71143&q=kuresel-finans-krizi-oncesi-ve-sonrasi-donemde-turkiye-de-eko nomik-buyumenin-dinamikleri, [İndirme Tarihi: 12.02.2016] Tanrıöver, Banu ve Yamak, Nebiye. “Nominal Faiz Oranı-Genel Fiyat Düzeyi İlişkisinin Gibson Paradoksu Çerçevesinde Analizi”, Maliye Dergisi. (168), 2015, 186-200. Toda, Hiro Y. and Yamamoto, Taku. “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes”, Journal Of Econometrics. (66), 1995, 225-250. Tsibouris, George and Horton, Mark and Flanagan, Mark and Maliszewski, Wojciech. Experience with Large Fiscal Adjustments, IMF Occacional Paper,(246), 2006. World Bank. World Development Report, Published for The World Bank, Washington DC.: Oxford University Press, 1988. Wyplosz, Charles. Economic Policy Coordination in EMU: Strategies and Institutions, ZEI Policy Paper B, (11), 1999. Voyvoda, Ebru. “Türkiye Ekonomisinde Kamu Maliye Politikaları Ve Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Bilin Neyaptı (ed.), Ekonomik Büyümenin Dinamikleri Ve İstihdam: Kaynaklar Ve Etkiler,), Ankara: TEK Yayını, 2005. Ss. 63-79. Yang, Weonho and Fidrmuc, Jan and Ghosh, Sugata. “Macroeconomic Effects of Fiscal Adjustment: A Tale of Two Approaches”, Journal of International Money and Finance, (57), 2015, 31-60. Yıldırım, Erhan ve Yıldırım, Refia (), “1980 Sonrası Uygulanan Maliye Politikaları ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri”, Ahmet Utkuseven (Haz.), Türkiye'de 1980 Sonrası Mali Politikalar, XVI. Türkiye Maliye Sempozyumu, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 2002. ss.7-24.