MALATYA KIRSALINDA ALTERNATİF TARIM ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KIRSAL KALKINMA AÇISINDAN ÖNEMİ

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 1, 77 - 116, 31.07.2024

İrfan Tapan

https://doi.org/10.55827/ebd.1379738

Öz

Tarım, insanların yaşamlarını sürdürmede elzem yeri olan ekonomik bir faaliyettir. Bu faaliyette, insanlar toprağı sürüp, ekip, ekilen ürünleri ise gerekli olan bakımını yaptıktan sonra tarımsal üretimi gerçekleştirirler. Tarım, insanoğlunun yerleşik hayata geçmesinden bu yana devamlılığı olan bir faaliyettir. Geçmişte geleneksel bir biçimde gerçekleştirilen bu faaliyet türü günümüzde sürdürülebilir bir biçimde alternatif yöntemlerle uygulanmaktadır. Tarımsal faaliyetlerde alternatif yöntem ve uygulamaların yanında özellikle kırsal alanlarda alternatif tarım ürünlerimi üretimi de gerçekleştirilmektedir. Alternatif tarım ürünleri yetiştiriciliğinin gerçekleştirilmesinin sebebi, kırsal alanlarda yaşayan insanlar için ek gelir kaynağı sağlamak, tarımsal üretimi yılın geneline yaymaya çalışmak, kırsal kalkınmayı gerçekleştirmek, kırsal planlamayı sürdürülebilir bir hale getirmek, kırsalda yeni ekonomik kaynak alanı oluşturmak ve nihayetinde ise kırsal göçü engellemektir. Bu çalışmada Malatya kırsalında gerçekleştirilen alternatif tarım ürünleri yetiştiriciliği çalışmaları hakkında bir araştırma yapılmış ve elde edilen bulgular çalışmaya eklenmiştir. Araştırmalar sonucunda Malatya ilinin kırsal alanlarında toplam 26 alternatif tarım ürünü yetiştiriciliğinin yapıldığı tespit edilmiştir. Üretimi gerçekleştirilen bu ürünlerin hangi bölgede ne kadar alanda ekiminin gerçekleştirildiği de tespit edilerek çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırma sonucunda bu sürdürülebilir kırsal planlama projesinin Malatya kırsalına olan etkileri, kırsal kalkınmaya olan etkisi ve köy ekonomisinde ek gelir sağlayıcılığı üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kırsal alan, Tarım, malatya, Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma, Alternatif ürün çeşitliliği

Kaynakça

• Akova, Balcı, S. (2002a). Ergene Havzasında mekansal kullanımlar. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Akova, Balcı, S. (2002b). Akdeniz kıyılarında coğrafi araştırmalar. İstanbul: Çantay Yayınevi.
• Akova, Balcı, S. (2019). Türkiye'nin tarım coğrafyası. N. Taşlıgil, & G. Şahin (Ed) Türkiye beşeri ve iktisadi coğrafyası (Cilt 1. Baskı, s. 193-269). Ankara. Nobel Yayıncılık.
• Akova, Balcı, S., & Tapan, İ. (2022). Sürdürülebilir tarım kapsamında iyi tarım uygulamalarının değerlendirilmesi: Malatya ili örneği. Coğrafya Dergisi(44), 151-167.
• Çakır Öngören, S. (2022). Küresel ısınmanın tarım uygulamalarına etkileri. A. Yılmaz, & S. Sosyal içinde, Modern tarım uygulamaları (s. 217-242). Ankara. İKSAD Yayıncılık.
• Doğanay, H., & Coşkun, O. (2019). Tarım coğrafyası (Cilt 4. Cilt). Ankara: Pegem Akademi.
• Dumrul, Y., & Dumrul, C. (2017). Karbon vergilerinin iklim değişikliği ve ekonomi üzerindeki etkileri: Bir literatür taraması. H. Atik (Ed) Küresel ısınma, iklim değişikliği ve sosyo-ekonomik özellikleri. Ankara. Nobel Yayıncılık.
• Karadağ, S., & Şahin, S. (2011). Türkiye beşeri ve ekonomik coğrafyası (Cilt 3. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kervankıran, İ. (2011). Afyonkarahisar ilinde alternatif tarım çalışmalarına bir örnek: Jeotermal seracılık. Marmara Coğrafya Dergisi(24), 382-402.
• Kızmaz, Z. (2021). İklim değişikliğinin kırsal alandaki etkisi ve alternatif arayışlar: Sosyolıjik bir yaklaşım. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 431-453.
• Malatya İli Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü. (2020). Bitkisel üretim istatistikleri. 22.01.2023 tarihinde TÜİK. adresinden alındı
• Malatya Ticaret Borsası. (2022). Kuru kayısı ihracatçının yüzünü güldürüyor. 29.01.2023 tarihinde Dünya: https://www.dunya.com/sehirler/kuru-kayisi-ihracatcinin-yuzunu-gulduruyor-haberi-675178#:~:text=Malatya%20Ticaret%20Borsas%C4%B1%20verilerine%20g%C3%B6re,milyon%20119%20bin%20dolar%20kazand%C4%B1rd%C4%B1. adresinden alındı
• Malatya Valiliği. (2021). Faaliyetlerimiz. Malatya Valiliği.
• Malatya Valiliği. (2023). Coğrafi konum. 21.01.2023 tarihinde Malatya Valiliği: http://www.malatya.gov.tr/cografi-konum adresinden alındı
• Soysal, S., & Yılmaz, A. (2021). Mikorizal Fungusların (MF) tarla bitkilerinde kullanımı. G. Bengisu (Ed), Akademik perspektiften tarıma bakış (s. 173-192). Adıyaman. İKSAD. https://iksadyayinevi.com/home/akademik-perspektiften-tarima-bakis/.
• TÜİK. (2021). Bitkisel üretim istatistikleri. 22.01.2023 tarihinde TÜİK: https://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul adresinden alındı
• Tümertekin, E., & Özgüç, N. (2005). Ekonomik coğrafya. İstanbul. Çantay Kitabevi.
• Yılmaz, A., & Soysal, S. (2021). The Necessity of autonomous systems in agriculture. A. Çelik, K. Bellitürk, & M. F. Baran (Ed), Agricultural researches resourcebook (s. 301-322). Adıyaman. İKSAD. https://iksadyayinevi.com/home/agricultural-researches-resourcebook/.
• Yılmaz, A., & Soysal, S. (2022). Önsöz. A. Yılmaz, & S. Soysal (içinde), Modern tarım uygulamaları (s. IX-X). Ankara. İKSAD Publishing House.
• Yılmaz, A., Soysal, S., Emiralioğlu, O., Yılmaz, H., Soydemir, H. E., & Çiftçi, V. (2021). Sürdürülebilir tarımda anıza ekimin önemi. M. F. Baran, K. Bellitürk, & A. Çelik (Ed) Türkiye'de sürdürülebilir tarım uygulamaları: Zorluklar ve potansiyeller (s. 221-230). Adıyaman. İKSAD.https://iksadyayinevi.com/home/turkiyede-surdurulebilir-tarim-uygulamalari-.