Okul Yöneticileri Ve Öğretmenlerin Birbirlerini Etkileme Taktiklerinin Örgütsel Adalet İle İlişkisi

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 5, 50 - 64, 11.07.2016

Saadet Kuru Çetin Şakir Çınkır

Öz

Bu araştırmada, Türkiye’de ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan yönetici ve öğretmenlerin birbirlerini nasıl etkilediği ve örgütsel adalet türlerine olan algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca örgütsel adalet türlerinin örgütsel etkileme taktiklerini yordayıp yordamadığı test edilmiştir. Veriler, 23 il merkezinden 284 okul yöneticisi ve 854 öğretmenden toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler yöneticileri etkilerken etkileme taktikleri arasında en çok arkadaşlığı kullanma, pazarlık yapma ve diretme taktiklerini kullanırken, bir üst otoriteye başvurma ve başkaları ile koalisyon yapma taktiklerini orta düzeyde kullanmaktadırlar. Öğretmenler en az neden gösterme etkileme taktiğine başvurmaktadırlar. Yöneticiler ise, örgütsel etkileme taktiklerinden arkadaşlık, pazarlık, başkaları ile koalisyon yapma ve diretme taktiklerini yüksek düzeyde, bir üst otoriteye başvurma ve yaptırım taktiklerini orta düzeyde ve neden gösterme taktiğini ise düşük düzeyde kullanmaktadırlar. Demografik değişkenler bakımından öğretmen ve yöneticilerin görüşleri incelendiğinde, öğretmenlerin cinsiyet, kıdem, öğrenim durumu ve toplam öğrenci sayısı değişkenlerine göre örgütsel etkileme taktiklerinde anlamlı fark olduğu bununla birlikte toplam öğretmen sayısı değişkenine göre anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Yöneticilerin cinsiyet, kıdem, öğrenim durumu, toplam öğrenci ve toplam öğretmen sayısı değişkenlerine göre örgütsel etkileme taktiklerinde fark olmadığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin kıdem, öğrenim durumu, toplam öğrenci sayısı değişkenlerine göre örgütsel adalet türlerinde fark olmadığı, cinsiyet değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Yöneticilerin cinsiyet, öğrenim durumu, toplam öğrenci ve toplam öğretmen sayısı değişkenlerine göre örgütsel etkileme adalet türlerinde anlamlı fark olmadığı sadece kıdem değişkeninde farklılık olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Etkileme Taktikleri, Örgütsel Adalet, Okul Yöneticileri, Öğretmenler

School Managers’ and Teachers’ Influence Tactics and Relationship with Organizational Justice

Öz

In this study, it were aimed to determine how the secondary school administrators and teachers influence each other and their perceptions towards the types of organizational justice. It was also tested whether the types of organizational justice predict the organizational influence strategies or not. The data was collected from 284 school administrators and 854 teachers. According to the results of the study, while teachers highly use friendliness, bargaining and assertiveness tactics to influence their managers, they use higher authority and coalition tactics at moderate level. The teachers use reasoning tactics the least. On the other hand, school administrators use friendliness, bargaining and coalition tactics highly, higher authority and sanction tactics at moderate level and reasoning tactics the least. When the opinions of the teachers in terms of demographic variables were examined, while significant differences were found in organizational influence strategies of the teachers according to sex, seniority in the job, the educational status and the total number of students at school, there was no significant difference according to the total number of teachers. When the opinions of the school administrators in terms of demographic variables were examined, no significant differences were found in organizational influence strategies of the school administrators according to sex, seniority in the job, the educational status, the total number of students at school and the total number of teachers at school. While there were no significant differences in the types of organizational justice of the teachers according to seniority in the job, the educational status, the total number of students at school and the total number of teachers at school, a significant difference was found according to sex. While there were no significant differences in the types of organizational justice of the school administrators according to sex, the educational status, the total number of students at school and the total number of teachers at school, a significant difference was found according to seniority in the job.

Anahtar Kelimeler

Organizational Influence Tactics, Organizational Justice, School Managers And Teachers