Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Milli Parklarda Çevre Eğitimine Yönelik Görüşleri

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 21 - 35, 11.07.2016

Sevda Öz Selda Bakır M. Zeki Yıldırım

Öz

Fen Bilgisi öğretmen adaylarının milli parklarda çevre eğitimine yönelik görüşlerini incelemek amacıyla yapılan bu çalışma nitel bir çalışmadır. Araştırma 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 416 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Öğretmen adaylarının görüşlerinin belirlenmesi için açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizlerden sonra elde edilen sonuçlar şunlardır: • Öğretmen adayları milli parkların çevre eğitimindeki rolünün en fazla ilk elden deneyim ya da çevreden öğrenmeyi sağlama olarak görmektedirler. • Milli parklarda uygulamalı çevre eğitimi verilmesinin avantajları olarak aktif katılım sağlamasını gören öğretmen adaylarının oranı %32,69’dur. • Milli parklarda çevre eğitimi verilmesinin dezavantajları olarak en fazla çevreye zarar verilmesi olarak belirtmişlerdir. • Öğretmen adaylarının %74,52’si, öğretmen olduklarında milli parklar konusunda bilgilendirmek için öğrencilerini milli parklara götürmek (gezi düzenlemek) istemektedir

Anahtar Kelimeler

Çevre Eğitimi, Fen Bilgisi Öğretmen Adayları, Milli Park

Preservice Science Teachers’ Opinions About Environmental Education In National Parks

Öz

This study is a qualitative one that is worked up to determine preservice science teachers’ opinions about environmental education in national parks. The research is executed with 416 preservice science teachers who study in department of Science and Technology Teaching at University of Mehmet Akif Ersoy in 2011-2012 education year. Semi structured interview form consisting of open ended questions has been used in this study. The data have been analyzed with descriptive analysis technique. The results of this study are: The rate of the preservice science teachers who think national parks have a direct major role in environmental education is 10.82 %. • The rate of the preservice science teachers who consider active participation is enabled by the help advantages of the applied environmental education is 32.69% • Preservice science teachers are asked about the disadvantages of environment education in national parks and 24.04 % replied that it might harm the environment. • In order to inform the students about national parks, 74.52% of the preservice science teachers want to take them to national parks when they become a teacher.

Anahtar Kelimeler

Environmental Education, National Park, Preservice Science Teachers

Kaynakça

• Adams, W. & Ite, U. (2000). Expectations, Impacts and Attitudes: Conservation and Development in Cross River National Park, Nigeria. Journal of International Development, 12, 325-342.
• Afacan, A.T. (2011). Uluslararası Çevre Eğitimi Projelerinin Türkiye’de Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma: Globe Projesi . Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ak, S. (2008). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Bilinçlerinin Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Alım, M. (2006). Avrupa Birliği Üyelik Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 2-8.
• Atik, M. (2005). Milli Parklarda Doğa Koruma Amaçlarının Gerçekleştirilmesi ve Ziyaretçi Merkezlerinin Rolü. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu (s.167-169), Isparta.
• Aydoğdu, M. ve Gezer, K. (2007).Çevre Bilimi. Ankara : Anı Yayıncılık. Borg, W. R., Gall, J. P., & Gall, M. D. (1993). Applying educational research: A practical guide. NewYork: Longman.
• Daştan, H., (1999). Çevre Koruma Bilinci ve Duyarlılığının Oluşturulmasında Eğitimin Yeri ve Önemi (Türkiye Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Devlet Planma Teşkilatı. (1995). Yedinci Beş Yıllık kalkınma Planı (1996-2000). Ankara.
• Gedik, Ş., Aytekin, G., Gürcü, M., Sarıoğlu, K., Durak, S.,N., Yılmaz, H. ve Taşçı, E. (1997). Türkiye Çevre Atlası-96. Ankara: T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları.
• Gül, A. (2005). Korunan Doğal Alanların Planlama Sorunları ve Ekolojik Yönetim Planı Önerisi. Çevre ve Orman Bakanlığı 1. Çevre ve Ormancılık Şurası Tebliğleri, Ankara.
• Hepcan, Ş. (1997). Milli Parklarda Yönetim Zonlarının Belirlenmesi Amacıyla Manisa Spil Dağı Milli Parkı Örneğinde Bir Yöntem Araştırması.Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Kalender, Ç. (2010). Türkiye’de Yapılan Doğa Eğitimlerinin Değerlendirilmesi(Kaçkar Dağları Milli Parkı Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
• Köksal, A. E. (2005). Yaygın Öğrenme Ortamları: Milli Parklarda Çevre Eğitimi Programı’na Katılanların Öğrenme Ve Öğretim Hakkındaki Düşünceleri. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Isparta
• Kurdoğlu, O. Kurdoğlu, B.Ç. ve Şen, G. (2005). Çevre İçin Eğitimde Korunan Alanların Rolü: Kaçkar Dağları Milli Parkı Örneği. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Isparta.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. California: Sage. Moseley, C. (2000). Teaching for Enviromental Literacy . Clearing House ,74, 23-25
• Ozaner, F.S. (2003).Ekoturizm Etkinliklerinde ve Ekoloji Temelli Çevre Eğitiminde Coğrafyanın Önemi. Coğrafi Çevre Koruma ve Turizm Sempozyumu, İzmir.
• Ozaner, F.S. (2004). Türkiye‘de Okul Dışı Çevre Eğitimi Ne Durumda, Neler Yapılmalı?.Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi (s.67-98), Bolu.
• Özdemir, O. (2007). Yeni Bir Çevre Eğitimi Perspektifi: “Sürdürülebilir Gelişme Amaçlı Eğitim”. Eğitim ve Bilim Dergisi, 32, 23-39.
• Öztura, E. (2010). Truva Tarihi Milli Parkı, Kazdağı Milli Parkı ve Spil Dağı Milli Parkı Ziyaretçilerinin Türkiye’de “Milli Park” Kavramı ve Eğitimi Üzerine Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Resmi Gazete. (1983). Milli Parklar Kanunu. Kanun No: 2873, 11 Agustos1983 tarih ve 18132 sayı. Sever, R. ve Samancı, O. (2002). İlköğretimde Çevre Eğitimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 7, 155-164.
• Şimşekli, Y. (2005). Çevre Eğitimi. Şimşekli, Y. (Ed). Çevre Bilimi. İstanbul:Lisans Yayınıcılık. Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Açısından İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34, 90-103.
• Tanrıverdi, F. (1976). Munzur Vadisi Milli Parkında Rekreasyon ve Turizm Planlamasına Ait Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
• Ünal, S. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Çevre Bilgisi ve Çevreyle İlgili Tutumlarının İncelenmesi: Dikili İlçesi Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• White, R ve Stoecklin, V. (2001). Children's Outdoor Play and Learning Environments:Returning to Nature. Kansas City: White Hutchinson Leisure & Learning Group.
• Yalınkılıç, M. ve Yenilmez Arpa, N. (2005). Türkiye‘deki Korunan Alanlar ve Eko turizm. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu(s. 3-13), Isparta.
• Yaşar, O. Ve Şeremet, M. (2008). Türkiye’de Milli Park Eğitimi ve Milli Park Eğitimine İlişkin Bir Araştırma: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı. Uluslararası Sosyal Arastırmalar Dergisi,1, 5
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, M.Z., Genç, H., Çelik, S.,Yılmaz, G., Aydın, İ.,Yılayaz, Ö., Boynukara, Z., Sevinç, S. ve Karabal, M. (2010). Çevre Eğitimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık