Okul Öncesi Eğitim Kurumlarından Yararlanmayan Çocuklarının Dil Gelişiminin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 144 - 152, 31.12.2016

Ayşegül Yıldırım Fatih Serdar Yıldırım

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarından yararlanmayan 4-5 yaş çocuklarının dil gelişiminin yaş, cinsiyet, kardeş sayısı faktörlerine göre değip değişmediğini araştırmaktır. Araştırmanın çalışma grubu; Konya İline bağlı olan Meram, Selçuklu ve Karatay ilçelerinde okul öncesi eğitim kurumlarına gitmeyen 4-5 yaş çocuklarından oluşmaktadır. Her ilçeden 100 çocuk olmak üzere toplam 300 çocuk araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Araştırmada çocukların ve ailelerinin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla; kişisel bilgi formu, çocukların dil yeteneklerini ve kelime hazinesinin zenginliğini ölçmek için “Limbosh ve Wolf’un Lügatçe Dil Testi ve Refia Uğurel-Şemin’in Tamamlama İtemi” kullanılmıştır. Çocukların “Limbosh ve Wolf’un Lügatçe Dil Testi ve Refra Şemin Uğurel’in Tamamlama İtemi”nden aldıkları puanlar SPSS 12.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular Okul öncesi eğitim kurumlarından yararlanmayan 4-5 yaş çocuklarının dil gelişimlerinde kardeş sayısı ve yaş faktörlerinin etkili olduğunu; cinsiyet faktörünün ise etkili olmadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk gelişimi, Okul öncesi eğitim, Dil gelişimi, Cinsiyet

Investigation of Language Development of Pre-School Education Institutions in Terms of Some Variables

Öz

In this study, whether the number of siblings, age and gender affect the language development of 4-5 year-old children who don’t benefit from pre-school education. The general spectrum of the study is 4-5 year-old children who don’t attend preschool education facilities in Meram, Selçuklu and Karatay districts in Konya. 100 children on per districts were taken into the study which equals to 300 children totally. In order to determine the characterictics of children and their families in the study, personal data form is used, “Limbosh and Wolf’s Language Test and Refia Uğurel-Şemin’s Completion Item” is used to measure language skills and vocabulary of children. The scores children received from “Limbosh and Wolf’s Language Test and Refia Uğurel-Şemin’s Completion Item” analyses were evaluated by SPSS 12.0 packet program. The factors  number of siblings and age found to be effective for 4-5 year-old children who don’t benefit from pre-school education facilities. It is also found that the gender factor is not effective.

Anahtar Kelimeler

Child development, Pre-school education, Language development, Gender

Kaynakça

• Aydoğan, Y., & Koçak, N. (2003). Okul öncesi çocukların dil gelişimlerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 159, 76-81.
• Aydoğmuş, K., Batlaş, A., & Batlaş, Z. (1998). Ana-baba okulu (7. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baykoç Dönmez, N., & Arı, M. (1992). 12-30 aylık Türk çocuklarında dilin kazanılması. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 115-161.
• Cole, C., & Morgan, J. (1975). Çocukluk ve gençlik psikolojisi (Çeviri: Belkıs Halim Vassaf). İstanbul: M.E.B.
• Davaslıgil, Ü. (1985). Farklı sosyo-ekonomik ve kültürel çevreden gelen birinci sınıf çocuklarının dil gelişiminde okulun etkisi. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
• Erdoğan, S., Bekir Şimşek, H., & Aras Erdoğan, S. (2005). Alt sosyoekonomik bölgelerde ana sınıfına devam eden 5-6 yaş grubundaki çocukların dil gelişim düzeylerine bazı faktörlerin etkisinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 231-246.
• Güleryüz, F. (1990). 48-60 aylar arasındaki türk çocuklarının dil yapılarının incelenmesi (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi (8. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Lempert, H. (1985). Preschool children’s sentence comprehension: Strategies with respect to animacy. Journal of Child Language, 12(1), 79-93.
• Mussen, P. N., Conger, J. J. , & Kagan, J.(1990). Child Development And Personality (Seventh edition). London: Harpercollins College Div.
• Öner, N. (1996). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler (2. Baskı). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Öz, İ. (1997). Çocuğun gelişim dönemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Öztürk, H. (1995). Okul öncesi eğitim kurumlarına giden ve gitmeyen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin alıcı ve ifade edici dil düzeyleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Seçilmiş, S. (1996). Anaokuluna giden ve gitmeyen erken çocukluk dönemindeki çocukların dil gelişimi ile ilgili becerilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Taner, M. (2003). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan farklı sosyo- ekonomik düzeylerdeki ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin dil gelişimlerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
• Temel, Z. F. (2000). Erken çocukluk döneminde dil gelişimi: Sosyoekonomik düzey ve cinsiyet ilişkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 39-53.
• Tural, A. (1977). Ankara’da anaokuluna giden ve gitmeyen 4-6 yaş çocuklarının bildikleri kelime sayısına yaş, cinsiyet, ailenin eğitim düzeyi ve okula devam süresinin etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Yavuzer, H. (1993). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yenisor, E. (1989). Yuvanın dil gelişimine etkisi (Yayınlanmamış uzmanlık tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.