THE CHORZÓW FACTORY DECISION OF THE PERMANENT COURT OF INTERNATIONAL JUSTICE AND INTERNATIONAL RESPONSIBILITY

Yıl 2016, Cilt: XX Sayı: 3-4, 15 - 43, 01.12.2016

Selçuk Gişi

Öz

States’ responsibilities arise when a state violates international obligations. It is a principle of international law to remedy the breach of obligation appropriately. In this study, the responsibilities of states for their acts against international law is analyzed in the framework of fundamental principles in Permanent Court of International Justice’s judgement on Factory at Chorzów case dated 13th of September 1928. In the judgement of the Permanent Court of International Justice on the dispute between Germany and Poland, the points of interest are evaluated around three issues. These issues are, respectively, the responsibility of the state for its acts against the international law, liability to remedy in the failure of fulfilling a commitment, and states’ obligations to remedy their acts against international law and types of these obligations. In the judgement, briefly, the issue of the state’s responsibility for its act against international law or its responsibility for a commitment and its obligation to indemnify those types of actions, the fact of the case was evaluated in accordance with plaintiff’s claims and defendant’s defenses in the context of general principles of international law and the violation of the international obligations’ causing the responsibility in international law was analyzed.

ULUSLARARASI SÜREKLİ ADALET DİVANI’NIN CHORZÓW FABRİKASI KARARI VE ULUSLARARASI SORUMLULUK

Öz

Devletlerin sorumluluğu, uluslararası yükümlülüklerin bir devlet tarafından ihlali durumunda ortaya çıkar. İhlal edilen yükümlülüğü uygun şekilde gidermek bir devletler hukuku prensibidir. Yapılan bu çalışma ile Uluslararası Sürekli Adalet Divanı’nın 13 Eylül 1928 tarihli Chorzów Fabrikası kararında, devletlerin uluslararası hukuka aykırı eylemlerinden dolayı sorumluluğu, temel ilkeler çerçevesinde incelenmiştir. Almanya ile Polonya arasındaki uyuşmazlığa ilişkin Uluslararası Sürekli Adalet Divanı’nın söz konusu kararında, üzerinde durulan hususlar üç konu etrafında ele alınmıştır. Sırasıyla uluslararası hukuka aykırı eylemlerinden dolayı devletin sorumluluğu, bir taahhüdün yerine getirilmemesinin onarma yükümlülüğü doğurması ile devletin uluslararası hukuka aykırı eylemlerinden dolayı onarım yükümlülüğü ve çeşitleridir. Özü itibariyle kararda, bir taahhüde ve uluslararası hukuka aykırı bir eylemden dolayı devletin sorumluluğu ve tazmin yükümlülüğü konusu, uluslararası hukukun genel ilkeleri çerçevesinde davacı ile davalının iddia ve savunmaları doğrultusunda olaylar değerlendirilmiş ve uluslararası yükümlülüklerin ihlalinin uluslararası hukukta sorumluluğa neden olduğu incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

devletlerin uluslararası hukuka aykırı eylemleri, uluslararası sürekli adalet divanı, onarma yükümlülüğü

Kaynakça

• AVCI Sedat, Organlarının Haksız Fiilleri Dolayısıyla Devletin Milletlerarası Mesuliyetinin Şartları, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 1972.
• BİLGE, Suat, Tebaanın Yabancı Memlekette Diplomatik Himayesi, Ankara 1953. BOZKURT, Enver, KÜTÜKÇÜ, M. Akif, POYRAZ, Yasin, Devletler Hukuku, 4. Baskı, Asil Yayınları, 2004.
• ENVER Bozkurt, “Sınıraşan Akarsuların Kirliliği ve Sorumluluk,” Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 8, S: 1-2, Y: 2000,
• BROWNLİE, Ian, Principle of Public International Law, Second Edition, Clarendon Press, Oxford 1973.
• ÇAĞIRAN, Mehmet Emin, Uluslararası Hukukta Devletin Tek Taraflı İşlemleri, Platin Yayınları, 2005.
• ÇAĞIRAN, Mehmet Emin, “Uluslararası Barış ve Güvenlik Hukukunda Sorumluluk Anlayışı ve Klasik Sorumluluk Rejimi,” Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: I, S: 1, Yıl: 2006. ÇELİK, Edip F., “Milletlerarası Mes’uliyet”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C: XXI, S:1-4, 1957.
• DEGAN, V.D., Sources of International Law, Martins Nijoff Publishers, The Hague/Boston/London, 1997.
• DIXON, Martin and McCORQUODALE, Robert, Cases and Materials on Intaernational Law, Blackstone Press Limited, 1991.
• DOĞAN, İlyas, Devletler Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara 2008.
• HARRIS, D.J., Cases and Materials on International Law, Sixth Edition, Sweet&Maxwell, London 2004.
• MERAY, Seha L., Devletler Hukukuna Giriş, Cilt: 1, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 237, Ankara 1968.
• MERAY, Seha L., Devletler Hukukuna Giriş, Cilt: 2, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 206, Ankara 1975.
• MERAY, Seha L., Uluslararası Hukuk ve Uluslararası Örgütler, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1977. Uluslararası Sürekli Adalet Divanı’nın … 43 43 PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri, III. Kitap, 2. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 1997.
• CEREN Zeynep Pirim “Uluslararası Hukukta Manevi Zarar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 127, Y: 2016, SCHWARZENBERGER, Georg, International Law, Volume 1, Third Edition, Steven&Sons Limited, 1957.
• SHAW, Malcom N., International Law, Second Edition, Grotious Publications Limited, Cambridge 1986. SUR, Melda, Uluslararası Hukukun Esasları, 2. Baskı, Beta, İstanbul 2006.
• UZUN, Elif, Milletlerarası Hukuka Aykırı Eylemlerinden Dolayı Devletin Sorumluluğu, (Doktora Tezi), Beta, 2007.
• (Erişim)http://www.icj-cij.org/files/permanent-court-of-internationaljustice/ serie_ A/A_17/54_Usine_de_Chorzow_Fond_Arret.pdf. (Erişim)http://www.icj-cij.org/files/case-related/103/103-20120619- JUD-01-00-EN.pdf.
• (Erişim)http://www.icj-cij.org/files/permanent-court-of-internationaljustice/ serie_A/A_07/17_Interets_allemands_en_Haute_Silesie_polonaise_Fond _Arret.pdf.
• (Erişim)https://www.loc.gov/law/help/us-treaties/bevans/m-ust000002- 0043. pdf.