THE BASIC FEATURES PERTAIN TO ALTERNATIVE OBLIGATIONS AN THE PERFORMANCE OF ALTERNATIVE OBLIGATIONS

Yıl 2011, Cilt: XV Sayı: 3-4, 207 - 248, 01.12.2011

Mehmet Şengül

Öz

SEÇİMLİK BORÇLARA İLİŞKİN TEMEL ÖZELLİKLER VE SEÇİMLİK BORÇLARIN İFASI

Öz

Seçimlik borca ilişkin temel düzenleme 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 87. maddesinde yer almaktadır. “Seçimlik borç” kenar başlığını taşıyan söz konusu hüküm, “Seçimlik borçlarda, hukuki ilişkiden ve işin özelliğinden aksi anlaşılmadıkça, edimlerden birinin seçimi borçluya aittir” şeklindedir. Görüldüğü üzere, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (BK) 71. maddesinin metninde yapılan düzeltme ve sadeleştirme dışında TBK m. 87 hükmü herhangi bir değişiklik içermemektedir. Bu çerçevede ilk olarak “Birden ziyade şeylere taalluk eden borç” şeklindeki BK m. 71 hükmünün kenar başlığının, TBK m. 87’de “Seçimlik borç” olarak değiştirildiğini görüyo-ruz1. Bunun yanında BK m. 71 hükmündeki “Borç birden ziyade şeylerin yapılmasını veya verilmesini şamil olup da …” ibaresi TBK 87’de “Seçimlik borçlarda…”; “işin mahiyetinden hilafı anlaşılmadıkça…” ibaresi ise “hukuki ilişkiden ve işin özelliğinden anlaşılmadıkça…” şeklinde ifade edilmiştir. Gerek İsviçre, gerekse Türk hukukunda bu meselelerle ilgili olarak yoğun tartışmalar yaşanmasına ve çoğu sorun, seçimlik borcu birden fazla maddede ele alan diğer hukuk düzenleri çerçevesinde çözülmeye çalışılmasına rağmen 6098 sayılı TBK’da da önceki hükmün tekrar edilmiş olması önemli bir eksiklik olarak göze çarpmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Seçimlik borç, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, seçim hakkı

Kaynakça

• BECKER, HERMANN, Berner Kommentar, Obligationenrecht, Allgemeine Bestimmungen, Art. 1-183, Bern 1941
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2011.
• ERLER, Joachim, Wahlschuld mit Wahlrecht des Gläubigers und Schuld mit Ersetzungsbefugnis des Gläubigers, Mainz 1964.
• GAUCH, Peter/SCHMİD, Jörg/SCHRANER, Marius, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch Obligationrecht, Teilband V1e, Die Erfül-lung der Obligationen Art 68-96 OR, Freiburg 2000
• IŞINTAN, Pelin Çavuşoğlu, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na İlişkin Değer-lendirmeler, İstanbul 2005.
• MEDICUS, Dieter, Schuldrecht I, Allgemeiner Teil, München 2005.
• NOMER, Haluk N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2012.
• PALANDT, Otto/HEINRICHS Helmut, Bürgerliches Gesetzbuch, Kurz-kommentar, München 2000.
• SELİÇİ, Özer, Seçimlik Borçların İfası, İÜHFM, Cilt 34, S. 1-4.
• OĞUZMAN, Kemal/ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt I, İstanbul 2011.
• OSER, Hugo/SCHÖNENBERGER, Wilhelm, Zürcher Kommentar, Obli-gationenrecht, Allgemeiner Teil, Art. 1-183 OR, Zürich 1929.
• SAYMEN, Ferit H./ELBİR, Halid K., Türk Borçlar Hukuku I, Umumi Hü-kümler, İkinci Cilt, İstanbul 1958.
• SEROZAN, Rona, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Üçüncü Cilt, İfa - İfa Engelleri - Haksız Zenginleşme, İstanbul 2004.
• TEKİNAY, S. Sulhi/AKMAN, Sermet/BURCUOĞLU, Haluk/ALTOP, Atila, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 1993
• TUNÇOMAĞ, Kenan, Borçlar Hukuku, 1. Cilt Genel Hükümler, İstanbul 1969.
• von TUHR, Andreas/PETER Hans, Allgemeiner Teil des schweizerischen Obligationenrechts, Band I, Zürich 1979.
• WEBER, Rolf H., Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Band VI, 1. Abteilung, Allgemeine Bestimmungen, 4. Teilband, Art. 68-96, Bern 2005.