On The Concept of ideal Law

Yıl 2009, Cilt: XIII Sayı: 3-4, 1 - 21, 01.12.2009

Sururi Aktaş

Öz

İDEAL HUKUK KAVRAMI ÜZERİNE

Öz

Doğal hukuk teorisyenleri, genel olarak, insanın maddî ve anlamsal (manevî) doğasıyla insan aklına göndermede bulunarak “olması gereken”i inşa etmeye çalışmışlardır. Bu bağlamda insanın evrensel yanı, genel geçer bazı evrensel ilkelerin varlığı düşüncesini doğurmuştur. İnsanın mutluluğu ve tekâmülü (fulfilment), maddî ve manevî doğasının gerekleriyle uyuşur bir sosyal düzeni gerekli kılmıştır. İnsanın, insan olması dolayısıyla ve anlamsal varlığının gereği olarak onuruna (dignity) ve haklarına uygun olarak yaşaması gerekliliği, ideal hukuk kavramına dönük düşünsel çabalar tarafından ortaya konulur. Böyle bir çabanın, analitik felsefenin sınırları içerisinde yer alamayacağı gerekçesiyle terk edilmesi düşünülemez. Adil ve doğru hukuk düşüncesinin, insanların zihninde hep canlı tutulması gerekir. Hukuku, salt pozitivist bir yöntemle kavradığımız zaman, “hukuk, güçtür” tanımlamasına ulaşırız. Bu, pozitivist metodolojiye uygun bir hukuk tanımıdır. Böyle bir tanımla yetinemeyeceğimize göre, ideal hukuka yön verecek değerlerin araştırılması çabaları, bilimsel olmadıkları gerekçesiyle kınanamaz. Bugün, insanlığın övündüğü insan hakları öğretileri, bu çabaların ürünüdür.

Anahtar Kelimeler

Doğal Hukuk, pozitivist hukuk, hukuk felsefesi

Kaynakça

• Aktaş, Sururi, “Modern Doğal Hukuk Bağlamında John Finnis’in Hukuk Teorisi”, Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, (2004) Cilt. VIII, sayı 1-2, ss. 3-22.
• Aral, Vecdi, Hukuk Felsefesinin Temel Sorunları, Filiz Kitabevi Yayını, İstanbul 1992.
• Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, (Çev. Saffet Babür), Hacettepe Üniv. Ya-yınları, Ankara 1988.
• Austin, John, Lectures on Jurisprudence,vol. III, London 1863.
• Bjarup, Jes, “Continental Perspectives on Natural Law Theory and Legal Positivism”, Philosophy of Law and Legal Theory , (Edited by Martin P. Golding and / William A. Edmundson) , Blackwell Publishing 2005, ss. 287-299.
• Blackstone, William, Commentaries on The Laws of England, (Book The First), Clarendon Press, Oxford 1765.
• Boyle, Joseph, “Natural Law and Global Ethics”, Natural Law and The Possibility of A Global Ethics (Edited by Mark J. Cherry), Kluwer Acedemic Publisher, 2004, ss. 1-15.
• Cumberland, Richard, A Treatise of Laws of Nature (Trans. by John Maxwell, edited by Jon Parkin) Liberty Fund, 2005.
• Curzon, L. B., Jurisprudence, 2nd Edition, Cavendish Publishing, London-Sydney, 1995.
• Çağıl, Orhan Münir, Hukuk Başlangıcı Dersleri, (Birinci Kitap), İstanbul Üniv. Hukuk Fakültesi yayını, İstanbul 1961.
• D’Entreves, Alexander Passerin, Natural Law (With a New Introduction by Cary J. Nederman), Fifth Edition, (Transaction Publishers, New Brunswick, New Jersey), 2004.
• Del Vecchio, Giorgio, General Principles of Law (Trans. by Felix Forte), Boston University Press 1956.
• Dinçkol, Abdullah, Hukuka Giriş (Hukukun Temel Kaynakları), Genişletil-miş 4. baskı, Der Yayınları, İstanbul 2007.
• Donnelly, Bebhinn, “The Epistemic Connection Between Nature and Value in New and Traditional Natural Law Theory”, Law and Philosophy, Vol. 25, Spring 2006, ss. 1-29.
• Ferrer, Urbano, “Does The Naturalistic fallacy Reach Natural Law”, Contemporary Perspectives on Natural Law, (Edited by Ana Marta Gonzalez), Ashgate Publishing 2008, ss. 201-209.
• Finnis, John, Natural Law and Natural Rights, Clarendon Press, Oxford 1980. Fridmann, W., Legal Theory, 2nd Edition, London 1949.
• George, Robert P., “Natural Law”, Harvard Journal of Law and Public Policy, vol. 31, ss. 171-196.
• Gözler, Kemal, Hukuka Giriş, Güncelleştirilmiş 5. Baskı, Ekin Yayını, 2008.
• Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, 7. Baskı Siyasal Kitabevi, 2007.
• Hart, H. L. A. The Concept of Law, Second Edition, 1994, (with a Postscript edited by Penelope A. Bulloch and Joseph Raz), Clarendon Press, Oxford 1994.
• Işıktaç, Yasemin, Hukuk Felsefesi, 2. baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2006.
• Kant, Immanuel, The Philosophy of Law (Trans. by W. Hastie), Edinburgh, 1887.
• Kelsen, Hans, General Theory of Law and State (Translated by Anders Wedberg), Third Printing, Harvard University Press, 1949.
• Kolakowski, Leszek, “Reviving Natural Law”, Critical Review, (Winter 2003), vol. 15, No. 1-2, ss. 195-202.
• Lee, Patrick, “Human Nature and Moral Goodness”, The Normativity of Natural (Editor: Mark J. Cherry), Springer, 2009, ss. 45-54.
• Letwin, Shirley Robin, On The History of The Idea of Law (Edited by Noel B. Reynolds) Cambridge University Press, 2005.
• Mcleod, Ian, Legal Theory, 2nd Edition, Published by Palgrave Macmıllan, 2003.
• Öktem, Niyazi/Türkbağ, Ahmet Ulvi, Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet, Der Yayınları, İstanbul 1999.
• Özbilgen, Tarık, Eleştirisel Hukuk Sosyolojisi Dersleri, Cilt. I, İst. Üniv. Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1971.
• Prados, Alfredo Cruz, “Natural Law and Practical Philosophy: The Presen-ce of a Theological Concept in Moral Knowledge”, Contemporary Perspectives on Natural Law (Edited by Ana Marta Gonzales), Ashgate Publishing, 2008, ss. 161-174.
• Ratnapala, Suri, Jurisprudence, Cambridge University Press, 2009.
• Russell, Bertrand, Batı Felsefesi Tarihi (İlkçağ), (Çev. Muammer Sencer), 7. baskı, İstanbul 2000. Russell, Bertrand, Batı Felsefesi Tarihi (Ortaçağ), Yedinci Basım, Say Yayınları, İstanbul 2000.
• Sahakian, William S., Felsefe Tarihi, (Çev. Aziz Yardımlı), 3. baskı, İdea yayını, İstanbul 1997.
• Tebbit, Mark, Philosophy of Law, 2nd Edition, Published by Routlede 2005. Uslu, Cennet, Doğal Hukuk ve Doğal Haklar, Liberte Yayını, Ankara 2009.
• Westerman, Pauline C., The Disintegration of Natural Law Theory: Aquinas to Finnis, Brill 1998.
• White, Jefferson/Patterson, Dennis, Introduction to The Philosophy of Law, Oxford University Press, 1999.
• Wolfe, Christopher, Natural Law Liberalism, Cambridge University Press 2006.
• Zeydan, Abdülkerim, İslam Hukukuna Giriş, Kayıhan Yayınları, 2. baskı, İstanbul 1985.