The Effects of The Effective Regret Provisions to The Compensation of Check in The Act of Check Numbered 5941

Yıl 2009, Cilt: XIII Sayı: 3-4, 153 - 160, 01.12.2009

Şükrü Yıldız

Öz

5941 SAYILI ÇEK KANUNUNDAKİ ETKİN PİŞMANLIK HÜKMÜNÜN ÇEK TAZMİNATINA ETKİLERİ

Öz

Karşılıksız çek keşide eden keşidecinin hukuki sorumluluğu TTK m. 695’in son fıkrasında hükme bağlanmıştır. Bu hükme göre, karşılıksız çek keşide eden kimse, hamile karşı, çekin karşılıksız kalan miktarının yüzde beşi ile varsa hamilin bu yüzden uğradığı zararı tazmine mecbur tutulmuştur. Doktrinde medeni ceza, hukuk cezası, cezai şart, çek tazminatı uygulamada ise, çek tazminatı olarak adlandırılan ve hamile tanınan bu talep hakkı, sadece keşideciye karşı ileri sürülebilir. Aynı şekilde keşidecinin de hamil dışındaki müracaat borçlusuna bu tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur.Hamilin böyle bir talepte bulunabilmesi herhangi bir şarta bağlanmamıştır. Bu nedenle çek tazminatının talep edilebilmesi için sadece çekin karşılıksız çıkmış olması yeterlidir. Ayrıca keşidecinin bir kusurunun olması veya hamilin bir zarara uğramış olması şartı aranmaz 6. Ticaret Kanunu’nda belirtilen % 5 çek tazminatı karşılıksız çek keşide etmenin hukuki yaptırımı olup, ödenmeyen miktarla orantılı bir tutardır. Bu nedenle faizle ilgili olmadığı gibi, müracaat hakkından da ayrı bir taleptir. Çek tazminatına ilişkin hükmün kaynağı Cenevre Yeknesak Kanunu olmayıp eski İsviçre BK m. 837 f.1 dir.

Anahtar Kelimeler

medeni ceza, hukuk cezası, cezai şart

Kaynakça

• Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Bası, Ankara 1997, 1307.
• Hasan Pulaşlı, Çek Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çek Kanun Tasarılarının Getirdikleri, TNBD 1982 S.40, 11.
• Ali Bozer/Celal Göle, Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2004, 123.
• Kendigelen Abuzer, Çek Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2007, 306.