Restructing the Supreme Board of Judges And Prosecutors ın the Context of Democratic Constitutional State

Yıl 2009, Cilt: XIII Sayı: 1-2, 59 - 85, 01.06.2009

Yusuf Şevki Hakyemez

Öz

DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİ BAĞLAMINDA HAKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULUNUN YENİDEN YAPILANDIRILMASI

Öz

1982 Anayasasının 159. maddesinde, mahkemelerin bağımsızlığı ve hakimlik teminatına göre kurulup görev yapacağı öngörülen Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK), oluşumu ve işleyişi ile farklı eleştirilere tabi tutulmaktadır. Bu bağlamda, bir yandan yedi kişilik Kurulda Adalet Bakanı ve Adalet Bakanlığı Müsteşarının bulunmasının yargı bağımsızlığını zedelediği; öte yandan Yargıtay ve Danıştay‟ın yaptığı seçimle göreve gelen beş üyenin sahip olduğu oyçokluğu nedeniyle, bu iki yüksek mahkemeden gelen üyelerin Kuruldaki ağırlığının çoğulcu oluşum modelini engellediği biçimin-deki eleştiriler yapılabilmektedir. Oluşumu yanında, kararlarına karşı yargı yoluna başvurulamaması ise HSYK ile ilgili bir başka eleştiri konusudur. HSYK‟nın işleyişine ilişkin sorunlar bugüne kadar gelinen süreçte değişik boyutlarıyla kendisini göstermiştir. Bazı yargı mensupları hakkında açılan disiplin soruşturmaları sonucunda veriler cezalar, hakim ve savcıların yükseltilmesi ve yine hiçbir objektif ölçüt geliştirmeksizin birinci sınıf hakim ve savcılar arasından Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçmede Kurulun tek başına belirleyici olması, bu sorunlardan sadece birkaçıdır. Kuşkusuz yargıdaki bu tür sorunların ortaya çıkmasında HSYK‟nın oluşumu ve işleyişinin de açık etkisi vardır. İşte bu çalışmada, uygulamada ortaya çıkan sorunları da dikkate alarak, HSYK‟nın oluşumu, yetkileri ve işleyişine ilişkin olarak ne tür adımların atılabileceği irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

1982 Anayasasının 159. maddesi, HSYK üye seçimi, kooptasyon usulü

Kaynakça

• Ergun ÖZBUDUN, Türk Anayasa Hukuku, 9. Baskı, Yetkin Yay., Ankara, 2008, s. 375.
• Yener ÜNVER, “Yargı Bağımsızlığı Açısından Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu”, İÜHFM, 1988-1990, Cilt: 1-4, s. 189.
• The International Relations Service of the General Council for the Judiciary of Spain, The General Council for the Judiciary, Madrid, 2006, s. 2-3.