Ernest Weinrib’s Private Law Philosophy and Legal Formalism

Yıl 2009, Cilt: XIII Sayı: 1-2, 117 - 164, 01.06.2009

Sercan Gürler

Öz

ERNEST WEINRIB’TE ÖZEL HUKUK FELSEFESİ VE HUKUKİ FORMALİZM

Öz

Formalist özel hukuk yaklaşımı, kökü en az özel hukukunki kadar eskilere uzanan bir başka temel hukuk kavramını, yani adaleti tekrar günümüzün özel hukuk tartışmalarının gündemine sokmuştur. Her ne kadar özel hukuk büyük ölçüde uygulamaya yönelikse de aslında temel hukuk kavramlarını ve ilkelerini bünyesinde barındırır. Bu yönüyle de hukuk felsefesinin konuları arasına girer. Formalist yaklaşım, özel hukukun kendine has bir yapısı olduğunu ve bu yapı içerisinde hak ve adalet kavramlarının önemli bir yer işgal ettiğini ileri sürmekle özel hukuku felsefi düşünmenin alanı haline getirmiştir. Weinrib’in yeniden formüllendirdiği hukuki formalizm, hem genel bir hukuk kuramı, hem de bir özel hukuk kuramı olarak hukuk felsefesinin temel sorunlarına ilişkin farklı bir yaklaşım sergilemektedir. Weinrib’in formalizmi, eskimiş bir hukuk yaklaşımı gibi görünse de hukuk tartışmalarına klasik anlamda felsefi bir bakış getirmekle özellikle hak ve adalet gibi değerler üzerinde tekrar düşünmeye imkân sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Formalist özel hukuk yaklaşımı, adalet kavramı, hak kavramı

Kaynakça

• Aral, Vecdi: Hukuk ve Hukuk Bilimi Üzerine, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2001.
• Aristoteles: Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara, Ayraç Yayınevi, 1998.
• Aristotle: The Nicomachean Ethics, çev. J.A.K. Thomson, Londra, Penguin Books, 1953.
• Gürler, Sercan: Ahlâk ve Adalet, İstanbul, Legal Yayıncılık, 2007.
• Hegel, G.W.F.: Elements of the Philosophy of Right, 9. Bası, (Ed.) Allen W. Wood, çev.
• H. B. Nisbet, Cambridge, Cambridge University Press, 2004. Kant, I.: The Metaphysics of Morals, çev. Mary Gregor, Cambridge, Cambridge University Press, 1991.
• Perry, Stephen R.: “Tort Law”, Dennis Patterson (Ed.), A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory, Oxford, Blackwell Publishing Ltd., 1996, ss. 57-79.
• Ripstein, Arthur: “Philosophy of Tort Law”, Jules Coleman, Scott Shapiro (Eds), The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law, Oxford, Oxford University Press, 2002, ss. 656-686.
• Weinrib, Ernest J.: “Law As A Kantian Idea of Reason”, Columbia Law Review, Vol. 87, 1987, ss. 472-508.
• Weinrib, Ernest J.: “Legal Formalism: On the Immanent Rationality of Law”, The Yale Law Journal, Vol. 97, S. 6, 1988, ss. 949-1016.
• Weinrib, Ernest J.: “Right and Advantage in Private Law”, Cardozo Law Review, Vol. 10, 1988-1989, ss. 1283-1309.
• Weinrib, Ernest J.: “Understanding Tort Law”, Valparaiso University Law Review, Vol 23, S: 3, 1989, ss. 485-526.
• Weinrib, Ernest J.: “Corrective Justice”, Iowa Law Review, Vol. 77, 1991-1992, ss. 403-425.
• Weinrib, Ernest J.: “Why Legal Formalism”, Robert George (Ed.), Natural Law Theory, Oxford, Clarendon Press, 1992, ss. 341-364.
• Weinrib, Ernest J.: The Idea of Private Law, Harvard University Press, 1995.
• Weinrib, Ernest J.: “Legal Formalism”, Dennis Patterson (Ed.), A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory, Oxford, Blackwell Publishing Ltd., 1996, ss. 332-342.
• Weinrib, Ernest J.: “Can Law Survive Legal Education?”, Vanderbilt Law Review, Vol. 60, Sayı 2, 2007, 401-438.
• Zipursky, Benjamin C.: “Philosophy of Private Law”, Jules Coleman, Scott Shapiro (Eds), The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law, Oxford, Oxford University Press, 2002, ss. 623-655.
• Zipursky, Benjamin C.: “Philosophy of Tort Law”, Martin P. Golding, William A. Edmundson (Eds), The Blackwell Guide to the Philosophy of Law and Legal Theory, Oxford, Blackwell Publishing Ltd., 2005, ss. 122-137.