ROMA HUKUKU’NDA BOŞANMA (DIVORTIUM)

Yıl 2003, Cilt: VII Sayı: 1-2, 645 - 654, 01.06.2003

Fulya İlçin Gönenç

Öz

Roma hukukunda evliliği sona erdiren çeşitli sebepler sayılırken, “boşanma” (divortium), evlilik bağının ortadan kalkmasına neden olan bir durum olarak ayrıca ele alınmakta ve düzenlenmektedir. Her şeyden önce, bugün olduğu gibi Roma hukukunda da boşanmadan sözedebilmek için öncelikle taraflar arasında kurulmuş, geçerli bir evlilik bağının bulunması gerekir. Roma’da, evliliği, diğer birleşmelerden ayıran temel unsur, eşlerin yaşam boyunca karı koca olarak yaşamak konusundaki devamlı niyetleridir (affectio maritalis), diğer bir unsur ise bir erkekle kadının toplumda karı-koca olarak yerini almasını ifade eden honor matrimonii (evlilik şerefi)dir. Bu unsurlar olmaksızın, kadın ve erkeğin birlikte yaşaması (concubinatus), “evlilik” olarak kabul edilmez ve bu şekilde yaşayan kimselerin ayrılması da boşanma değildir. Bu nedenle Roma hukukunda boşanma, taraflar arasındaki evlilik niyetinin sona ermesi halinde, evlilik bağının ortadan kalkması olarak tanımlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aile Hukuku, Evlilik, Evlilik Şerefi, Repudium, Carvillus Ruga

Kaynakça

• DI MARZO, Salvatore; Roma Hukuku, çev. Ziya Umur, İstanbul 1959.
• KOSCHAKER, Paul/AYİTER, Kudret; Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları, İzmir 1993.
• UMUR, Ziya; Roma Hukuku, Tarihi Giriş-Kaynaklar-Umumi Mefhumlar-Hakların Himayesi, İstanbul 1979.
• UMUR, Ziya; Roma Hukuku Lügati, İstanbul 1984.