PROVISIONS OF THE NEW TURKISH CRIMINAL LAW ON CRIMINAL LAW FOR CHILDREN AND MINORS

Yıl 1998, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 20, 31.12.1998

Burhan Caner Hacıoğlu

Öz

YENİ TÜRK CEZA KANUNU TASARISININ ÇOCUK VE KÜÇÜK CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ

Öz

İkinci Dünya Savaşından sonra hızlı bir artış gösteren çocuk suçluluğu konusu, günümüzde de önemini koruyan sorunlardan birini oluşturmaktadır. Çocuk suçluluğunun önlenmesi konusunda hemen hemen bütün dünya ülkelerinde suçlu çocuklar yetişkinlerden farklı bir statüye bağlanmışlardır. Çünkü, çocuk
zihinsel, fiziksel ve ruhsal yönden tam bir olgunluğa erişmemiş toplumdaki rol ve görevlerini henüz öğrenmekte olan bakıma ve eğitime ihtiyacı olan bir varlıktır. Bu nedenle bir çok batı ülkesinde suçlu çocuklar için çocuk mahkemeleri ve özel yargı kuralları ceza dışı eğitici ve koruyucu tedbirleri kapsayan genel ceza hukukundan bağımsız bir Çocuk ceza hukuku gerçekleştirilmiştir. Ülkemizde ise, suçlu çocuklar için özel bir statü gerçekleştirilememiş çocuklar genel ceza hukuku süjesi olarak yetişkinler ile aynı statüye bağlı kılınmışlardır. Bu alanda 1979 yılında kabul edilen 2253 sayılı Çocuk Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama usulleri hakkındaki Kanun suçlu çocuklara özgü bir yargılama ve ceza sorumluluk sistemini getirmek suretiyle Hukuk sistemimizdeki mevcut boşluğu doldurma amacını gütmüştür. Ancak, bu Kanunun özellikle çocukların ceza sorumluluğu ile ilgili esas hükümleri, Türk Ceza Kanununda ilgi mevcut hükümler bakımından da bir kısım tereddütlere sebebiyet vermiştir. Ceza Kanunumuzda çocuk ceza hukuku bakımından yer alan hükümler çağın gerisinde kalmış zaman içinde çağdaş ülkelerdeki gelişmeler kanuna yansıtılamamıştır. Yukarıda zikrettiğimiz gibi günümüzde çağdaş akım çocuk ve küçüklerin genel ceza kanunu dışına alınarak çocuk ve küçüklere özgü temel esasları, yargılama mercileri ve usulünü ayrıca gösteren bir çocuk ceza kanununun meydana getirilmesini ve çocuk ceza
hukukunun teşekkülüdür^. Diğer taraftan Hükümetimiz tarafından 14 Eylül 1990 tarihinde imzalanan ve 9.12.1994 tarih ve 4058 sayılı Kanunla onaylanması
uygun bulunan "Çocuk Haklarına Dair Sözleşme", yürürlükteki çocuklara ilişkin kanuni düzenlemelerin yeni bir anlayışla ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Sözleşme yasama, yürütme ve yargı organları tarafından çocukla ilgili olarak yürütülen bütün faaliyetlerde çocuğun yararının ön planda tutulması esasının
benimsenmesini ve sözleşmeye taraf olan devletlere sözleşmede tanınan hakların uygulanması amacıyla tüm uygun yasal ve idari önlemleri alma yükümlülüğünü düzenlemiştir. Ülkemizin gelişen toplum ihtiyaçları karşısında gittikçe yetersiz kalması üzerine başlatılan yeni Türk Ceza Kanunu hazırlama
çalışmaları 1997 yılında tamamlanmış bu çalışmalar sonucu yeni Türk Ceza Kanunu tasarısı hazırlanmıştır. 1997 tarihli yeni Ceza Kanunu Tasarısı'nın getirdiği en önemli değişiklik ve yenilik suçlu çocuklara ilişkin bağımsız bir Türk Çocuk ve Küçük Ceza Hukukunun teşekkülüdür. Yeni Ceza Kanunu Tasarısında Çocuk
ve Küçük Ceza Hukukuna ilişkin olarak, Birinci Kitabın Altıncı kısmında dört ayrı bölüm halinde yirmi sekiz madde tahsis edilmiş bulunmaktadır. Tasarının Altıncı Kısmının Birinci bölümü Genel Hükümlere, İkinci Bölümü Çocuklar Hakkında Uygulanabilecek Tedbirler ve Cezalara, Üçüncü Bölümü Küçüklere Özgü Ceza
Rejimine, Dördüncü Bölümü Çocuk ve Küçükler Hakkında Müşterek hükümlere ilişkindir. > Biz bu çalışmamızda yeni ceza kanunu tasarısının çocuk ve
küçüklere ilişkin açıklamalarda bulunacağız.

Anahtar Kelimeler

cezahukuku, çocukveküçük, türkcezakanunu

Kaynakça

• DÖNMEZER Sulhi - YENİSEY Feridun: Karşılaştırmalı Türk Ceza Kanunu ve 1997 Tasarısı, Gerekçeler Alkım Yay. İst. 1998