Same-Sex Adultery as a Ground for Divorce

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 2, 743 - 773, 24.12.2024

Tuğçem Seçer

https://doi.org/10.60002/ebyuhfd.1536676

Öz

Discrimination against individuals with different orientations occurs when courts adopt a perspective that implies that those who do not identify as heterosexual are abnormal. Since marriage is a heterosexual legal relationship for the Turkish courts, the heteronormative dynamics rule the divorce. Protecting or supporting same-sex relationships has never been the goal of Turkish courts. Nonetheless, the court rulings constitute a form of rights violation, given that discrimination is expressly forbidden regarding Turkish legislation and causes compensation demands. Adultery is only one of the reflections of same-sex unions in the Turkish judication. Turkish courts are aware that decisions regarding adultery do not inevitably permit same-sex unions. Notwithstanding Türkiye is a secular state, the religious rules that a significant percentage of the population embraces cannot be disregarded when it comes to the administration of the judicial system. Nonetheless, the courts believe that they are acknowledging the possibility of same-sex relationships if they permit same-sex adultery. On the other hand, because of the fear of compensation, courts are beginning to adopt supposedly equal positions even in cases where they are sincerely unable to approve of same-sex unions, and some change their understandings case to case to avoid the accusation of discrimination, causing legal dualities.

Anahtar Kelimeler

Discrimination, Family Law, Divorce, Gender Equality, Judication

Bir Boşanma Nedeni Olarak Aynı Cinsiyetten Kişilerin Zinası

Öz

Farklı yönelimlere sahip bireylere karşı ayrımcılık, mahkemelerin kendilerini heteroseksüel olarak tanımlamayanların normal olmadığı yönünde bir bakış açısını benimsemesiyle ortaya çıkar. Türk mahkemeleri için evlilik, heteroseksüel bir hukuki ilişkidir. Bu nedenle boşanmayı da heteronormatif dinamikler yönetir. Eşcinsel ilişkileri korumak veya desteklemek hiçbir zaman Türk mahkemelerinin hedefi olmamıştır; ancak ayrımcılığın mevzuat tarafından açıkça yasaklanması, mevcut mahkeme kararlarının bireysel tazminat taleplerine neden olmasına yol açmıştır. Zina, eşcinsel birlikteliklerin Türk yargısındaki yansımalarından yalnızca biridir. Türk mahkemeleri, zinaya ilişkin kararların geniş bir çerçevede değerlendirilmesinin doğrudan eşcinsel birlikteliklere izin verilmesi anlamına gelmediğini bilir; zira, Türkiye laik bir devlet olmasına rağmen, yargı sisteminin idaresi söz konusu olduğunda, nüfusun önemli bir kısmının benimsediği dini kurallar göz ardı edilememektedir. Bununla birlikte günümüzde mahkemeler, eşcinsel zinaya izin verdikleri takdirde eşcinsel ilişki olasılığını kabul etmiş olmaktan rahatsızlık duymalarına rağmen, tazminat yaptırımları nedeniyle sözde eşit pozisyonlar benimsemeye ve bakış açılarını değiştirmeye zorlanmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Ayrımcılık, Aile Hukuku, Boşanma, Cinsiyet Eşitliği, Yargılama

Kaynakça

• Akgün, M. Zerrin, Evlilik Hukuku, Vakıt Matbaası, İstanbul 1946.
• Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku İkinci Cilt, 22. Edition, Beta, İstanbul 2020.
• Allen, Katherine R., “Ambiguous Loss After Lesbian Couples with Child- ren Break Up: A Case for Same-Gender Divorce”, Family Relations, Vol. 2, Iss. 56, 2007, p. 175-183.
• Arnup, Katherine, “Mothers Just Like Others: Lesbians, Divorce and Child Custody in Canada”, Canadian Journal of Women and the Law, Vol. 1, Iss. 3, 1989, p. 18-32.
• Aydın, Esen, “Maddi Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Açısından Eş- cinsel Evliliklerin Değerlendirilmesi”, Milletlerarası Aile ve Çocuk Hu- kukuna İlişkin Seçilmiş Makaleler, Beta, İstanbul 2017, p. 103-136.
• Badur, Emel, “Zina ve Hayata Kast Nedeniyle Boşanma Halinde Kusurlu Eşin Artık Değerdeki Payı”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der- gisi, Vol. 1, Iss. 2, 2016, p. 39-63.
• Baştürk, İhsan, “Türk Anayasa Yargısı Perspektifiyle Erkeğin Zinası Suçu”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 1, Iss. 8, 2018, p. 27-46.
• Baygın, Cem, “Evlilik Birliğinde Sadakat Yükümlülüğü”, 17-20 Şubat 2016 Türk Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Sempozyumu Kitabı Cilt 2, Yetkin, Ankara 2017, p. 750-770.
• Bekem, Berkcan, Boşanma Sebebi Olarak Zina (Tmk M.161), Seçkin, Ankara 2023.
• Biçkin, İnci, “Medeni Yasa’da Zina Nedenine Dayalı Boşanma ve Sonuç- ları”, İstanbul Barosu Dergisi, Vol. 5, Iss. 80, 2006, p. 1875-1903.
• Bulut, Harun, Aile Hukukunda Boşanma Davaları ve Yabancı Unsurlu Davalar, Beta, İstanbul 2007.
• Çapkıncı, Cansu, İnkâr ile Kabul Arasında Bir Hak: Eşcinsel Bireylerin Evliliği, On İki Levha, İstanbul 2021.
• Catron, Bethany, “If You Don’t Think This Is Adultery Go Ask Your Spouse: The New Hampshire Supreme Court’s Fault Interpretation of Adultery in Inre Blanchflower, 834 A.2d 1010 (2003)-Grounds for a Fault Based Divorce”, University of Dayton Law Review, Vol. 3, Iss. 30, 2005, p. 339-355.
• Charnock, Hannah, “A Million Bonds’: Infidelity, Divorce and the Emo- tional Worlds of Marriage in British Women’s Magazines of the 1930s”, Cultural and Social History, Vol. 14, Iss. 3, 2017, p. 363-379.
• Dede, İsmail, “Türk Boşanma Hukukuna Farklı Bir Yaklaşım: Zina ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Arasındaki Keskin Sınır”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 3, Iss. 23, 2017, p. 643-664.
• Demirel, Hakkı, “Zinanın İspatı”, Adalet Dergisi, Vol. 2, Iss. 4, 1956, p. 432-436.
• Doğan, Cem, “Bounds of Passion: Adultery, Gender and Modernization of Penal Practices in Ottoman Society from the Classical Age to 1915”, Mavi Atlas, Vol. 1, Iss. 9, 2021, p. 42-54.
• Doğu, Hakkı Mert, “Eşin Aynı Cinsten Biriyle Yaşadığı Cinsel İlişkinin Bazı Boşanma Sebepleri Bakımından Değerlendirilmesi”, KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 4, Iss. 1, 2019, p. 85-94.
• Dönmezer, Sulhi, “Zina Cürmü”, Adalet Dergisi, Vol. 7, Iss. 41, 1956, p. 859-872.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper, Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, 14. Edition, Filiz, İstanbul 2021.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper, Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, 15. Edition, Filiz, İstanbul 2022. (15. Edition)
• Echols, N. Ted, “Decriminalizing Adultery: An Unanticipated Step in Restoring the Value of Marriage”, Liberty University Law Review, Vol. 16, Iss. 2, 2022, p. 197-230.
• Erdem, Mehmet/Makaracı Başak, Aslı, Aile Hukuku, 2. Edition, Seçkin, Ankara 2024.
• Erdem, Mehmet, Aile Hukuku, 2. Edition, Seçkin, Ankara 2019.
• Erdoğan, Barış/Köten, Esra, “Yeni Toplumsal Hareketlerin Sınıf Dina- miği: Türkiye LGBT Hareketi”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Vol. 2, Iss. 1, 2014, p. 93-113.
• Erem, Faruk, “Zina”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 1-2, Iss. XVIII, 1961, p. 125-159.
• Ersöz, Oğuz, “4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Boşanma Sebeplerine Genel Bakış”, The Journal of Social Science, Vol. 3, Iss. 5, 2019, p. 230-247.
• Ersöz, Oğuz, Türk Hukukunda Zina Sebebiyle Boşanma, On İki Levha, İstanbul 2018.
• Gençcan, Ömer Uğur, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Yorumu 1. Cilt, 5. Edition, Yetkin, Ankara 2023.
• Gençcan, Ömer Uğur, Boşanma Hukuku 1. Cilt, 12. Edition, Yetkin, An- kara 2023.
• Gençcan, Ömer Uğur, Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, Yetkin Basımevi, Ankara 2015.
• Gustavsson, Nora/MacEachron, Ann, “Gay Divorce”, Social Work, Vol. 3, Iss. 59, 2014, p. 283-285.
• Halperin, David M., “Is There a History of Sexuality?”, History and The- ory Journal, Vol. 3, Iss. 28, 1989, p. 257-274.
• Hatemi, Hüseyin, Aile Hukuku, 9. Edition, On İki Levha, İstanbul 2021.
• Helvacı, Serap, İsviçre ve Türk Hukuklarında Boşanma Sebepleri, Beta, İstanbul 2002.
• Hoy, Aaron, “Accounting for Same-Sex Divorce: Relationship- vs. Self- Focused Divorce Accounts and the Meanings of Marriage among Gays and Lesbians”, Journal of Divorce & Remarriage, Vol. 5, Iss. 61, 2021, p. 320-343.
• İkizler, Metin/Tüzüner, Özlem, Medeni Hukuk-II Aile Hukuku, Adalet, Ankara 2023.
• Karadağ, Nergis, Cinsel Azınlıkların Bireysel Hakları-Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukuku Çerçevesinde, On İki Levha, İstanbul 2008.
• Kaşak, Fahri Erdem, “Zina veya Hayata Kast Nedeniyle Artık Değerdeki Pay Oranının Azaltılması veya Kaldırılması (TMK M. 236/II)”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 2, Iss. 1, 2020, p. 111-130.
• Khuu, Neo, “Obergefell v. Hodges: Kinship Formation, Interest Conver- gence, and the Future of LGBTQ Rights”, UCLA Law Review, Vol. 1, Iss. 184, 2017, p. 186-229.
• Kılıçoğlu, Ahmet Aile Hukuku, 6. Edition, Turhan, Ankara 2022.
• Köprülü, Bülent/Kaneti, Selim, Aile Hukuku, Özdem Kardeşler Matba- ası, İstanbul 1985-1986.
• Lefkowitz, Alison, “The Peculiar Anomaly: Same-Sex Infidelity in Postwar Divorce Courts”, Law and History Review, Vol. 3, Iss. 33, 2015, p. 665-650.
• Lybyer, Albert Howe, “Turkey Walks Abreast with the Modern World”, Current History, Vol. 4, Iss. 24, 1926, p. 576-582.
• Malinowitz, Harriet, “Queer Theory: Whose Theory?”, A Journal of Wo- men Studies, Vol. 2, Iss. 13, 1990, p. 168-184.
• Murray, Daniel E., “Ancient Laws on Adultery - A Synopsis”, Journal of Family Law, Vol. 1, Iss. 1, 1961, p. 89-104.
• Nay, Yv E., “Die heterosexuelle Familie Als Norm”, Sozial Extra, V. 1, Iss. 6, 2019, p. 372-375.
• Nay, Yv, “Qu(e)er zum Recht? Normalisierungsprozesse gleich- und transgeschlechtlicher Elternschaft durch Recht”, Die Praxis Des Familien- rechts, Vol. 2, Iss. 14, 2013, p. 366-394.
• Nicolas, Peter, “The Lavender Letter: Applying the Law of Adultery to Same-Sex Couples and Same-Sex Conduct”, Florida Law Review, Vol. 1, Iss. 63, 2011, p. 97-128.
• Or, Elif Nurbanu, Boşanma Davaları, 2. Edition, Adalet, Ankara 2022.
• Öztan, Bilge, Aile Hukuku, 6. Edition, Turhan, Ankara 2015.Pearlston, Karen, “Avoiding the Vulva: Judicial Interpretations of Les- bian Sex Under the Divorce Act, 1968”, Canadian Journal of Law and Society, Vol. 1, Iss. 32, 2017, p. 37-53.
• Sağlam, İpek, Turkish Family Law, On İki Levha, İstanbul 2019.
• Şahin, Emin, Aile Hukuku Davaları, 2. Edition, Adalet, Ankara 2012.
• Schwarz, Andreas, Aile Hukuku I, Çev. B. Davran, İsmail Akgün Mat- baası, İstanbul 1946.
• Schwenzer, Ingeborg/Keller, Tomie, “Recent Developments in Swiss Fa- mily Law”, Public and Private International Law Bulletin, Vol. 1, Iss. 35, 2015, p. 1-28.
• Sirmen, Kazım Sedat, “Eş Cinsel Birliktelikler ve Bunların Kanunlar İh- tilâfı Hukukunda Düzenlenişi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der- gisi, Vol. 58, Iss. 4, 2009, p. 825-880.
• Strasser, Mark, “Marital Acts, Morality, and the Right to Privacy”, New Mexico Law Review, Vol. 1, Iss. 30, 2000, p. 43-67.
• Strasser, Mark, “Sodomy, Adultery, and Same Sex Marriage: On Legal Analysis and Fundamental Interests”, UCLA Women’s Law Journal, Vol. 2, Iss. 8, 1998, p. 313-339.
• Ünsal, Oğuzhan, “Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma”, İstan- bul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 7, Iss. 12, 2022, p. 229-254.
• Üskül Engin, Zeynep Özlem, Hukuk Sosyolojisi Açısından Türkiye’de Evlenmenin Evrimi, Beşir, İstanbul 2008.
• Valverde, Mariana, “A New Entity in the History of Sexuality: The Res- pectable Same-Sex Couple”, Feminist Studies, Vol. 32, Iss. 1, 2006, p. 155-162.
• Velidedeoğlu, Hıfzı, Türk Medeni Kanunu Cilt II, 3. Edition, Tan Matba- ası, İstanbul 1956.
• Weiner, Irving. B./Craighead, Edward W., The Corsini Encyclopedia of Psychology (Volume 4), John Wiley& Sons, 2003.
• Yasan, Candan, Milletlerarası Özel Hukukta Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri, On İki Levha, İstanbul 2013.
• Yalçınkaya, Namık/Kaleli, Şakir, Boşanma Hukuku, Türk Hava Kurumu Basımevi, Ankara 1987.
• Yiğit, Talip, “Boşanma ve Zina İlişkisi: Türkiye ve Avrupa Birliği Üye Ülkelerin Yasa Uygulama Örnekleri”, Asos Journal, Vol. 1, Iss. 46, 2016, p. 201-222.
• Yılmaz, Süleyman, Medeni Hukuk Cilt III Aile Hukuku, Yetkin, Ankara 2023. Yılmaz, Süleyman/Yıldırım, Abdulkerim, Temel Hukuk Dizisi Medeni Hukuk (Başlangıç Hükümleri – Kişiler Hukuku – Aile Hukuku), 4. Edi- tion, Seçkin, Ankara 2023.
• Yücel, Özge, Boşanma Hukukunda Kusur İlkesinden Kusurdan Bağım- sızlığa Geçiş, Seçkin, Ankara 2023.
• Zevkliler, Aydın, “Medeni Kanun ve Cinsiyet Kargaşası”, Türkiye Baro- lar Birliği Dergisi, Vol. 2, Iss. 1, 1988, p. 258-285.
• Zeytin, Zafer/Ergün, Ömer, Türk Medeni Hukuku, 6. Edition, Seçkin, Ankara 2022.