Unending Migration of a Deported Community from Caucasia:   The Case of Meskhetian Turks in Çanakkale

Yıl 2013, Cilt: 22 Sayı: 2, 77 - 90, 01.12.2013

Selver Özözen Kahraman , Aydın İbrahimov

Öz

Meskhetian Turkish community is a stateless minority deported by Stalin from Meskheti-Javakheti to the Central Asian Republics of Kazakhstan, Kyrgyzstan and Uzbekistan in 1944. They were affected negatively by the Gorbachev’s liberal policies of glasnost’ and perestroika. Today, roughly 350.000 to 400.000 Meskhetian Turks live in nine different countries including Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, the Russian Federation, Turkey, Ukraine, Uzbekistan, and the United States. The present living conditions of the Meskhetian Turks vary significantly according to their place of settlement. It is estimated that there are more than 40.000 Meskhetian Turks living in Turkey. Approximately half of them has received Turkish citizenship. In this article, we focus on the questions of integration of Meskethian Turks in Çanakkale, one of the provinces of Turkey where Mesketian Turkish community live. The results indicate that the major problems facing most Meskhetian Turkish communities in Turkey are economic and that they are relatively closed community.

Keywords: Meskhetian Turks, integration, deportation, Çanakkale.

Anahtar Kelimeler

Meskhetian Turks, integration, deportation, Çanakkale

Kafkaslar'dan Sürgün Bir Toplumun Bitmeyen Göçü: Çanakkale'de Ahıska Türkleri

Öz

Ahıska Türkleri, 1944 yılında Stalin tarafından Sovyetlerin Mesheti Bölgesi’nden Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’a sürülen vatansız bir azınlıktır. Gorbaçov’ın liberal politikalarından (prestroika ve glsnost) da olumsuz etkilenen bu topluluğun tarihi göç ile şekillenmiştir. Günümüzde, toplam nüfusu yaklaşık 350-400 bin olan Ahıska Türkleri, dünyanın dokuz farklı ülkesinde yaşamaktadır (Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Türkiye, Ukrayna, Özbekistan ve ABD) ve yaşam koşulları yaşadıkları yerlere göre farklılık göstermektedir. Türkiye’de 40.000’den fazla Ahıska Türkünün yaşadığı tahmin edilmektedir. Bunların yaklaşık yarısı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmuştur. Bu çalışmada Ahıskalı Türklerin göç özellikleri ele alınmış ve Türkiye’de yerleşikleri illerden biri olan Çanakkale’de, Ahıskalıların Türk toplumuna entegrasyonu konusuna odaklanılmıştır. Araştırma bulguları, Ahıska Türklerinin en önemli sorunları ekonomik sorunlar olduğunu ve kendi içinde kapalı bir topluluk özelliğini koruduklarını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Ahıska Türkleri, entegrasyon, sürgün, Çanakkale.

 

Anahtar Kelimeler

Ahıska Türkleri, entegrasyon, sürgün, Çanakkale

Kaynakça

• Aslan, K. 1995. Ahıska Türkler, Ahıska Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yayınları, Ankara.
• Avşar, Z., Tunçalp, Z.S. 1995. Sürgünde 50. Yıl Ahıska Türkleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu, No: 73. Ankara.
• Askarov, 2011. “Ahıska Türkleri’nin Önünde Üç Yol” Bizim Ahıska. Kış 2011: 22-23
• Aydıngün, A., Harding, Ç.B., Hoover, M., Kuznetsov, I., Swerdlow, S. 2006. Meskhetian Turks, Ed. Donald A. Ranard, Culture Profile No. 20. CAL Pub. Washington.
• Chervonnaya, S. 1998. The Problem of the Repatriation of the Meskhet-Turks, Appendix to the Fact- Finding Mission of the FUEN (Federal Union of European Nationalities) delegation to Georgia, http://www.minelres.lv/min/meskh/FUEN_Meskh.htm.
• Demiray, E. 2012. Anavatanlarından Sekiz Ülkeye Dağıtılmış Bir Halk: Ahıska Türkleri, Turkish Studies, (7) 3, 877-885.
• Dominova, İ.G. 2007. Krasnodar Eyaletinde Ahıska Türkleri, Araştırma, Bilgi ve Metodik Materyaller, Derleyen: M.V. Savva, Yurrts Yayınları, Krasnodar.
• Erdentuğ, N. 1988. Kültürleşme (Acculturation), Türk Kültürü Araştırmaları, XXVI (1): 77-81.
• Gazigil, İ. 2006. Bir Göç Hikâyesi: Bir Ahıskalının Göç Öyküsü, Uluslararası Göç Sempozyumu, 8-11 Aralık 2005, İstanbul.
• Gurbanov, Ş. 1990. Mesheti Türkleri, Diderginler, Bakı.
• Günay, N. 2012. Osmanlı’nın Son Döneminde Ahıska Türklerinin Anadolu’ya Göç ve İskânı, Bilig, 61, 121-142.
• İlhamov, A. 2002, Özbekistan’ın Etnik Atlası (Rusça), Açık Toplum Enstitüsü yay. Özbekistan.
• Kalafat, Y. ve Ağacan, K. 2004. Güney Kafkasya Barışının Sağlanmasında Anahtar Etnisite: Ahıskalılar, Avrasya Dosyası, Cilt: 10, S: 1, s. 187-197.
• Marr, N. 1934. Dil ve Toplum, (Rusça) C: 3, Maddi Kültürün Devlet Akademisi, Moskova.
• Muhtaroğlu, V. 1993. Bir Türk Boyunun Yürekler Yakan Göç Destanı, Türk Yurdu.
• Pentikäinen, O., Trier, T. 2004. Between Integration and Resettlement: The Meskhetian Turks. European Center for Minority Issues, Working Paper 21, Germany.
• Rafatov, İ. 1996. Mesheti’ye ve Meshtiler (Meshetiye-i Meshi), İlim Yayınevi, Bişkek.
• Seferov, R. ve Akış, A. 2008. Sovyet Döneminden Günümüze Ahıska Türklerinin Yaşadıkları Coğrafyaya Göçlerle Birlikte Genel Bir Bakış, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 393-411.
• RESMİ GAZETE. 1992. “3835 Sayı ve 02.07.1992 Tarihli Ahıska Türklerinin Türkiye'ye Kabulü ve İskânına Dair Kanun” 11.7.1992 Sayı: 21281
• Tsutsiyev, A. A. 2006. Kafkasların Etno-Siyasi Tarihi Atlası, Moskova Avrupa Yayınevi, Moskova.
• Zeyrek, Y. 2001. Ahıska Türkleri ve Ahıska Bölgesi Ankara