Circle of Iron/Silent Flute (Demir Çember/Sessiz Flüt) Filminin İçerdiği Dini, Kültürel ve Mitolojik Unsurlar Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 191 - 207, 30.05.2020

Mustafa Baş

Öz

Dinlerde bulunan ortak özellikler gibi zaman zaman kültürler arasında da ortak anlatımların varlığı dikkat çekmektedir. Ölümsüzlük olgusu ve mutlak mutluluğu arama ile ilgili anlatımların bu anlamda kültürlerde benzer ifadelerle nakledildiği görülmektedir. Bu olguların, gelişen dönemde sinema filmleri aracılığı ile de sık sık işlendiği, farklı kültürel ögelerin birbiri ile kaynaştırılarak beyazperdeye yansıtıldığı görülmektedir. Senaryosunu Bruce Lee’nin başını çektiği üç kişi tarafından kaleme aldıkları Silent Flute/Circle Of İron isimli filmde bu anlamda farlı kültürel ögelerin iç içe geçtiği bir film olarak dikkat çekmektedir. Bir taraftan dövüş sporlarının felsefesi ile Zen Budizm ve Taoizm gibi inanışların ögelerini barındıran film, diğer taraftan farklı dini algılara mesnet olabilecek sembolik anlatımlara da yer vermektedir. Filmde sözü edilen Aydınlanma Kitabının arayışının ve bu uğurda geçilen imtihanların da, mitolojilerde yer alan ölümsüzlük arayışı ile benzerlikleri bulunmaktadır. Özellikle Kur’an’da Kehf Suresinde anlatılan Salih kul/Hızır ve Musa kıssasındaki olayların çok basit değişikliklerle filmde işlenmiş olması senaryoyu daha ilginç hale getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aydınlanma Kitabı, Ölümsüzlük, Cord, Âmâ, Zetan

Kaynakça

• ELİADE, Mircae. Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi Çev. Ali Berktay, 1. Cilt, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2003
• GRAVES, Robert. Yunan Mitleri Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler Çev. Uğur Akpur, 2. Baskı, İstanbul: Say Yayınları, 2010
• HOOKE, Samuel Henry. Ortadoğu Mitolojisi Mezopotamya Mısır Filistin Hitit Musevi Hıristiyan Mitosları Çev. Alaeddin Şenel, Ankara: İmge Yayınları, 1993
• HUN, Fatma Hicret. Karşılaştırmalı Hint ve Yunan Mitolojisi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yük. Lisans Tezi, Ankara: 2011
• İBN KESİR, Ebu’l Fida İsmail b. El-Kureşi. El-Bidaye ve’n-Nihaye. Thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türki. 2. Cilt. Beyrut: Dar’el Kütüp El-Ilmiyye, 1999
• KILIÇ, Yusuf- AY Şeyma. Eski Mezopotamya’da Siyasi Örgütlenmede Din Olgusu, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/5 Spring, ss.387-403, Ankara, 2013
• Kitab-ı Mukaddes, İstanbul: Kitab-ı Mukaddes Yay. 1981
• MERAL, Yasin. Musa-Hızır Kıssası ve Kıssanın Yahudi Kökeniyle İlgili İddiaların Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 55:2, ss.129-150, Ankara: 2014
• O’FLAHERTY, Wendy Doniger. Hindu Mitolojisi, Çev. Kudret Emiroğlu, Ankara: İmge Yayınevi, 1994
• OCAK, Ahmet Yaşar. İslam-Türk İnançlarında Hızır Yahut Hızır-İlyas Kültü, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2007
• ÖGEL, Bahaddin. Türk Mitolojisi 2 Cilt, Ankara: TTK Yayınları, 1995
• PAGE, Raymond İan. İskandinav Mitleri, Çev. İsmail Yılmaz, Ankara: Phoenix Yayınları, 2009
• POLLY, Matthew. Bruce Lee Newyork: Simon&Schuster Paperbacks, 2019
• ROSENBERG, Donna. Dünya Mitolojisi Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi, Çev. Koray Akten v.d. 3. Baskı, Ankara: İmge Yayınları, 2003
• SARIKÇIOĞLU, Ekrem. Dinlerde Mehdi Tasavvurları, Samsun: Sidre yayınları, 1997
• ŞAHİN, Muzaffer-ALTUNTAŞ, Halil, Kur’an-ı Kerim Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2011.
• ŞENAT, Fatma Asiye. “Kur’an Konularını Görsel Dille Anlatmanın İmkânı Üzerine”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 5 Aralık 2016 ss. 267-284
• TABERİ, Muhammed b. Cerir. Milletler ve Hükümdarlar Tarihi. Trc. Zakir Kadiri Uğan- Ahmet Temir. 3. Cilt, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1992.
• WATTS, Alan W. Zen Yolu Zen Budizm’in İlkeleri Çev Sena Uğur, Şule’s Yayınları, 1998
• WENSİNCK, A.J. “Hızır” MEB İslam Ansiklopedisi, 5-1. Cilt, İstanbul: MEB Devlet Kitapları, 1987
• http://jahtruth.net/flute.htm, erişim tarihi: 08.04.2020
• https://www.martialdevelopment.com/circle-of-iron-bruce-lee-lost-movie/ erişim tarihi: 06.04.2020