Karay Türkçesiyle Yazılmış Tutuwłanmahy Karajłarnyn Łuckada (Sahync) Başlıklı Metnin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 16, 21 - 40

Berkay Kıran

Öz

Hazarların devamı olduğu düşünülen Karaylar farklı çalışmalara konu edilmiştir. Bu çalışmada da Sergiusz Rudkowski tarafından 1933 yılında Polonya’nın Lutsk şehrinde Karay Türkçesi ile yazılan ve basılan Tutuwłanmahy Karajłarnyn Łuckada (Sahync) başlıklı metin incelenecektir. Karaylar’ın Lutsk’a yerleşmesini konu edinen eserin ağız özellikleri dikkate alındığında Haliç-Lutsk ağzında yazıldığı görülmektedir. Metin incelendiğinde henüz dilbilgisi ve noktalama işaretlerinin tam olarak sistemleştirilemediği dikkati çekmektedir. Bu makalede metnin çeviri yazı harflerine aktarımı ve Türkiye Türkçesine aktarımı yapılarak metnin Türklük bilimi araştırmalarına kazandırılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Karaylar, Karay Türkçesi, Tutuwłanmahy Karajłarnyn Łuckada, Kıpçak Türkçesi, Karaim Türkçesi

Kaynakça

• Akbulut, E. (2017). Töre Bitigi (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Aqtay, G. & Jankowski, H. (2015). A Crımean Karaım-Englısh Dıctıonary. Poznan: Katedra Studiów Azjatyckich.
• Arslan, I. (2018). Karayca Süreli Yayınlar (Çeviri Metin-Dizin-Kelime ve Ek Analizi). Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Atalan, S. (2023). Töre Bitiki: Gregoryan Muhiti Kıpçak Türkçesi Yasa Kitabı (İnceleme-Tenkitli Metin-Türkiye Türkçesine Aktarma-Dizin). Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı.
• Atalan, S. (2023). Gregoryan Muhiti Kıpçak Türkçesiyle Yazılmış “Alġışı Arı Nérsésning". Modern Türklük Araştırmaları Dergisi 20, 455-472.
• Çulha, T. (2002). Karaylar ve Karayca. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Çulha, T. (2015). Kırım Karaycasının Katık Mecmuası (Metin-Sözlük-Dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Doğruer, S. (2007). Karay (Karaim) Türklerinin Sözlü Edebiyatı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı.
• Garkavets, A. (2018). Qypchaq Dıctıonary. Almaty: Kazakh Research Institute of Culture.
• Gökçe, F. (2000). Karay Türkçesinin Fonetiği. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı.
• Gülsevin, S. (2010). Günümüz Karay Türkçesi (Giriş-Dil Özellikleri-Metinler-Söz Dizini) ve Türk Lehçeleri Arasındaki Yeri. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dünyası Araştırmaları Anabilim Dalı Türk Dili ve Lehçeleri Bilim Dalı.
• Gülsevin, S. (2020). Karay Türklerinin Dili (Troki Diyalekti). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Güner, T. (2018). Karayca Metinler (Çeviri Metin-Dizin-Kelime ve Ek Analizi). Yüksek Lisans Tezi. Ordu: Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Anabilim Dalı.
• Jankowski, H. (1997). A bible translation into the northern crimean dialect of Karaim. Studia Orientalia Dergisi 82, 54-81.
• Kakuk, Z. (1991). Ein Krımkaraımısches Wörterverzeıchnıs. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung Dergisi. 45(2-3), 350-401.
• Kırbaş, G. (2021). Karay Awazı Dergisi (1931-1938) Temelinde Karay Türkçesinde Deyimler (Transkripsiyonlu Metin-Çeviri-İnceleme-Sözlük). Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Türk Dili Ve Edebiyatı Bilim Dalı.
• Kocaoğlu, T. (2006). Karay the Trakai Dialect. Münih: Lincom Europa Yayınları.
• Mardkowicz, A. (1933). Westkaraimische Sprache: karaimisch-polnisch-deutsches Wörterbuch. Lutsk.
• Németh, M. (2011). Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). Krakov: Jagiellonian University-Institute of Oriental Studies.
• Ünal, O. (2010). Kodeks Kumanikus 1A-55A (Giriş-Metin-Dizin). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Eski Türk Dili Programı.