Balkanlar, Avrupa ve Dünya Penceresinden Türkiye’nin Yeşil Tahvil Performansı

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 109 - 123, 30.06.2025

Derya Yerlikaya , Türker Teker

Öz

Amaç – Her geçen gün hızla ilerleyen, hem günlük yaşam hem de gelecek adına büyük tehdit oluşturan iklim krizinin önüne geçmek amacıyla, sürdürülebilir ve çevre dostu girişimlerin finansmanının sağlanması önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmada Türkiye’de yapılan yeşil tahvil ihraçları incelenmiştir. Toplam ihraç büyüklüğü açısından bakıldığında Türkiye’deki yeşil tahvil ihraçlarının global ölçekteki payının ve öneminin ortaya konması amaçlanmıştır.
Tasarım/veri/metodoloji – Çalışmada Climate Bonds Initiative tarafından yayınlanan yeşil tahvil ihraç istatistikleri kullanılmıştır. Veri setine 2023 yılının sonuna kadar yapılan ihraçlar dahil edilmiştir. Türkiye’nin yeşil tahvil ihraç hacmi sırasıyla Balkan Ülkelerinde yapılan ihraçlar, Avrupa ülkelerinde yapılan ihraçlar ve tüm dünyadaki ihraçlar ile karşılaştırılmıştır.
Bulgular – Türkiye, Climate Bonds Iniitiative verilerine göre dünyada yeşil tahvil ihracı yapılan 96 ülke arasında yer almaktadır. İhraç büyüklüğü sıralaması açısından bakıldığında Türkiye’nin Balkan ülkeleri arasında 2. sırada yer aldığı, Avrupa ülkeleri arasında 22., tüm dünya genelinde ise 45. sırada kendine yer bulduğu tespit edilmiştir.
Özgünlük/değer – Türkiye’deki iklim bonosu ve yeşil tahvil ihraçlarına ilişkin literatürün henüz gelişmekte olduğu ve bu alandaki akademik çalışma sayısının az olduğu düşünülmektedir. Özellikle ihraçlara dair Balkan ülkeleri, Avrupa ülkeleri ve dünya geneline dair karşılaştırma yapmaya imkan vermesi ve yeşil tahvil ihraçlarındaki küresel büyüklük nezdinde çıkarımlar yapma olanağı sunması yönüyle çalışmanın özgün değer taşıdığı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Finans , Yeşil Tahviller , Uluslararası Finans , Çevre ve İklim Finansmanı , İklim Bonoları

Etik Beyan

Çalışmada kullanılan veriler ve yöntemler açısından etik kurul izni alınmasını gerektiren bir veri ya da yöntem içermemektedir.

FROM THE BALKANS, EUROPE AND THE WORLD PERSPECTIVE TURKEY'S GREEN BOND PERFORMANCE

Öz

Purpose – The climate crisis is escalating on a daily basis, posing a significant threat to both daily life and the future. To mitigate this threat, it is essential to allocate financial resources to sustainable and environmentally friendly initiatives.In this study, the focus is on analysing green bond issuances in Turkey. The objective is to ascertain the share and importance of green bond issuances in Turkey on a global scale, in terms of total issuance size.
Design/data/methodology – This research utilises the statistical data on green bond issuance as published by the Climate Bonds Initiative. The scope of the data encompasses issuances made until the conclusion of 2023. The study employs a comparative analysis, whereby Turkey's green bond issuance volume is evaluated in the context of issuances in the Balkan region, European nations, as well as the global aggregate.
Findings – As indicated by the data provided by Climate Bonds Initiative, Turkey is among the 96 countries worldwide in which the issuance of green bonds has been observed. With regard to the size of the issuance, Turkey is positioned second among Balkan countries, 22nd among European countries, and 45th worldwide.
Originality/value – It is considered that the literature on climate and green bond issuance in Turkey is still developing and the number of academic studies in this area is low. This study is considered to have a unique value in terms of enabling comparisons between Balkan countries, European countries and the world in general, and also providing the opportunity to make inferences in terms of the global scale of green bond issuance.

Anahtar Kelimeler

Finance , Green Bonds , International Finance , Environment and Climate Finance , Climate Bonds

Etik Beyan

The data and methods used in the study do not include any data or methods that require ethics committee approval.

Kaynakça

• Açar, F. (2021). Ekolojik iktisat teorisi açısından yeşil tahvilin değerlendirilmesi. Scientific Journal of Finance and Financial Law Studies, 1(1), 50-63.
• Antoniuk, Y., & Leirvik, T. (2021). Climate transition risk and the impact on green bonds. Journal of Risk and Financial Management, 14(12), 597. https://doi.org/10.3390/jrfm14120597
• Basturk, M. F. (2021). Green bonds as a finance tool of renewable energy. Pressacademia, 14(1), 152-153. https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2021.1516
• Climate Bonds Initiative (2024a). Sustainable Debt Global State of the Market Report 2023. https://www.climatebonds.net/files/reports/cbi_sotm23_02h.pdf (9.04.2025).
• Climate Bonds Initiative (2024b). Interactive Data Platform [Veri Seti] https://www.climatebonds.net/market/data/ (9.04.2025).
• Demir, S. (2024). Yatırımcı duyarlılığı ile ABD geleneksel ve yeşil tahvil piyasaları arasındaki bağlantılılık analizi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 264-275. https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1451827
• Dinçel, G. (2022). Yeşil yeni düzen bağlamında Türkiye’de enerji dönüşümünün finansmanı. Shura Enerji Dönüşümü Merkezi, Politika Notu 2: Enerji dönüşümü perspektifinden Türkiye’nin yeşil tahvil potansiyeli. ISBN 978-625-7329-83-5 https://www.shura.org.tr/wp-content/uploads/2022/08/Politika_notu_2.pdf (7.05.2025).
• Dragon Yongjun, T., & Zhang, Y. (2020). Do shareholders benefit from green bonds?, Journal of Corporate Finance, 61 https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2018.12.001
• Dumlu, T., & Keleş, E. (2023). Kurumsal yeşil tahviller ve firma değeri: Türkiye uygulamaları. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 261-269. https://doi.org/10.29106/fesa.1258937
• Erdoğan, D. (2022). İklim değişikliğinin etkilerini azaltma yolunda finansal bir çözüm önerisi olarak yeşil tahvil kullanımı. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 102-124. https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1078477
• Garanti BBVA. (2020). Yeşil Tahviller ve Sürdürülebilir Ekonomiye Geçiş. https://www.garantibbva.com.tr/blog/yesil-tahvil-ve-surdurulebilir-ekonomi (13.03.2025).
• Göçmen Yağcilar, G., & Yilmaz, F. (2022). Yeşil tahvil ihracı duyurularına pay senedi yatırımcılarının tepkisi: Türkiye’deki bankaların yeşil tahvil ihraçlarına ilişkin olay çalışması. Journal of Business Innovation and Governance, 5(2), 147-162. https://doi.org/10.54472/jobig.1142631
• Ibrić, M., Kozarević, E. ve Mešković, A. (2024). The rise of green bonds: global context and European ınsights. Journal of Economics, Law and Society, 1(1), 55-71.
• ICMA, (2021). Yeşil Tahvil İlkeleri, 2021 Yeşil Tahvil İhracı İçin Gönüllü Süreç Rehberleri. https://www.icmagroup.org/assets/documents/Regulatory/Green-Bonds/Translations/2021/Turkish-GBP-2021.pdf?vid=2 (11.04.2025).
• Kuloğlu, E., & Öncel, M. (2015). Yeşil finans uygulaması ve Türkiye’de uygulanabilirliği. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 2-19.
• Menteşe, B. (2021). Yeşil tahvilin gelişimi ve Türkiye’deki uygulamaları. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 3(1), 94-117.
• Mishra, S.P., Kumar, R., & Rout, J. (2023). An overview of green, social, sustainability, and sustainability-linked (GSSS) bonds. Journal of Social and Economic Development, 25, 127–145. https://doi.org/10.1007/s40847-023-00275-8
• Narter & Partners. (2022). Yeşil Tahvil Nedir? Narter & Partners. https://www.narterlaw.com/yesil-tahvil-nedir/ (5.02.2025)
• Nermien A., Hebatallah G., & Mona A. E. (2024). Does sustainable development benefit from sovereign green, social and sustainability bonds? Indian Journal of Applied Economics and Business, 6(1),1-16. https://doi.org/10.47509/IJAEB.2023.v06i01.1
• Nur, T., & Ege, İ. (2022). Yeşil tahvil ve pay piyasası arasındaki ilişkinin zaman serisi analizleri ile araştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 94, 185-206. https://doi.org/10.25095/mufad.1049956
• SPL. (t.y.) Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası. Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi Basın Duyurusu. https://spk.gov.tr/surdurulebilirlik/yesil-borclanma-araci-surdurulebilir-borclanma-araci-yesil-kira-sertifikasi-surdurulebilir-kira-sertifikasi-rehberi-basin-duyurusu (21.03.2025).
• Sustainable Banking Network. (2018). Creating Green Bond Markets: Insights, Innovations, and Tools from Emerging Markets. https://openknowledge.worldbank.org/server/api/core/bitstreams/7749b887-2142-57e5-9c7d-644d9df9f21c/content (18.04.2025).
• Turguttopbaş, N. (2020). Sürdürülebilirlik, yeşil finans ve ilk Türk yeşil tahvil ihracı. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 12(22), 267-283. https://doi.org/10.14784/marufacd.688425
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. (t.y.). Balkan Ülkeleri İle İlişkiler. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. https://www.mfa.gov.tr/balkanlar_ile-iliskiler.tr.mfa (10.05.2025).
• Yiğit, A. (2015). Balkan yarımadası’nın beşeri coğrafya özellikleri ve Türk ve veya müslüman nüfus varlığı. Yeni Türkiye, 66, 943-971.