The Examination of the Relationship between Perception of Democracy,Deontic Justice, and Perception of Social Values among Secondary School Students

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 1, 161 - 181, 31.07.2018

Hakan Sarıçam , Adnan Özbey

https://doi.org/10.12984/egeefd.349907

Cited By: 1

Öz

The main goal of this study;
it is also possible to examine the relationship between perception of democracy,
deontic justice and perception of social values in secondary school students. The
sample of research was consisted of 182 female and 163 male students selected
with convenience sampling from three junior high schools in İzmir. Deontic
Justice Scale, Perception of Democracy Scale in Middle School, and Perception
of Social Values Scale were used in study. When it was tested data searching independent
samples t test, ANOVA, Pearson moments product correlation analysis, and
multiple regression analysis were used. In results, significant differences
were found in democracy perception, perception of social values and deontic
justice levels according to school and age variables. According to gender variables,
there was a significant difference in the perception of social values, but
there was no difference in the perception of democracy and deontic justice.
Pearson correlation analysis showed statistically significant positive
correlations between democracy perception, deontic justice and social values perception.
As the result of multiple regression analysis, perception of democracy and deontic
justice were the important predictors for perception of social values.

Anahtar Kelimeler

Social Values, Deontic Justice, Democracy Perception

Ortaokul Öğrencilerinde Demokrasi Algısı, Deontik Adalet, Toplumsal Değerler Algısı Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, ortaokul
öğrencilerinde deontik adalet, toplumsal değerler ve demokrasi algısı arasında ilişki
olup olmadığını incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir’in Buca
İlçesi’nde bulunan üç ortaokuldan uygun örnekleme seçilmiş 182 kız ve 163 erkek
öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada Deontik Adalet Ölçeği, Ortaokulda Demokrasi
Algıları Ölçeği, Toplumsal Değerler Algı Ölçeği kullanılmıştır. Veriler test
edilirken t testi, ANOVA testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi ve
çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularında okul ve
yaş değişkenine göre demokrasi algısı, toplumsal değerler algısı ve deontik
adalet tutumlarında anlamlı şekilde farklılık bulunmuştur. Cinsiyet değişkene
göre toplumsal değerler algısında anlamlı farklılık görülürken deontik adalet
ve demokrasi algısında farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Pearson korelasyon
analizi sonucunda demokrasi algısı, deontik adalet ve toplumsal değerler algısı
arasında istatiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler bulunmuştur.
Çoklu regresyon analizi sonucunda demokrasi algısı ve deontik adalet
anlayışının toplumsal değerler algısını yordamada önemli değişkenler olduğu
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

toplumsal değerler, deontik adalet, Deontik Adalet, Demokrasi Algısı

Kaynakça

• Abbasoğlu, Ş. (2015). İş görenlerde örgütsel adalet algısı ve örgütsel adaletin çalışanların iş motivasyonu üzerindeki etkisi: Bir devlet hastanesi örneği. Yüksek Lisans Tezi. Atılım Üniversitesi, İstanbul (396117).
• Akan, Y. (2011). Ortaöğretimde okuyan öğrencilerin demokrasi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya (328015).
• Akın, A., Sarıçam, H., Kaya, Ç., Akdeniz, C., Gediksiz, E., Toprak, H., & Yıldız, B. (2013). Deontik Adalet Ölçeği Türkçe Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, 15. doi: 10.13140/RG.2.2.33608.52487.
• Ayık, A., Şayir, G., & Yücel, E. (2015). Analyzing the relation between management by values and organizational trust according to the secondary school teachers’ perceptions. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 67-81. Doi: 10.17679/iuefd. 16298290
• Bacanlı, H. (1999). Üniversite öğrencilerinin değer tercihleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 5(4), 597-610.
• Bakaç, E. (2013). Toplumsal Değerlere Yönelik Algı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 303-309.
• Bawa, B. (2017). Relationship between democracy and education. http://www.yourarticlelibrary.com/democracy/relationship-between-democracy-and-education/76841/ adresinden 14.08.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Beetham, David (2006). Demokrasi ve insan hakları, (Çeviren: Bilal Canatan). Ankara: Liberte Yayınları.
• Beetham, D. (2009). Democracy: Universality and diversity. Ethics & Global Politics, 2(4), 284-296. http://dx.doi.org/10.3402/egp.v2i4.2111
• Beugre, C. D. (2012). Development and validation of a Deontic Justice Scale. Journal of Applied Social Psychology, 42(9), 2163-2190. doi: 10.1111/j.1559-1816.2012.00935.x
• Beugre, C. D., & Baron, R. A. (2001). Perceptions of systemic justice: The effects of distributive, procedural, and interactional justice. Journal of Applied Social Psychology, 31(2), 324-339. doi: 10.1111/j.1559-1816.2001.tb00199.x
• Botha, A., Joubert, I., & Hugo, A. (2016). Children’s perceptions of democratic values: Implications for democratic citizen education. South African Journal of Childhood Education, 6(1), 1-8. doi: 10.4102/sajce.v6i1.343
• Bulut, N. (2006). Bir grup üniversite öğrencisinin demokratik tutumları ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45), 37-59.
• Castillo, C., & Fernandez, V. (2017). Relationships between the dimensions of organizational justice and students' satisfaction in university contexts. Intangible Capital, 13(2), 282-301. doi: http://dx.doi.org/10.3926/ic.774 Cesur, S., & Topçu, M. S. (2010). Değerlerin Belirlenmesi Testinin güvenirlik ve geçerlik çalışması ve yaş, eğitim, cinsiyet ve ebeveyn eğitiminin ahlaki gelişim ile i1işkisi. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(3), 1657-1696.
• Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta-analysis. Organizational behavior and human decision processes, 86(2), 278-321. https://doi.org/10.1006/obhd.2001.2958
• Colquitt, J.A., Conlon, D.E., Wesson, M.J., Porter, C.O.L.H. and Ng, K.Y. (2001) Justice at the Millennium: A metaanalytic review of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psychology, 86, 425-445.http://dx.doi.org/10.1037/0021-9010.86.3.425
• Chory, R. M. (2007). Enhancing student perceptions of fairness: The relationship between instructor credibility and classroom justice. Communication Education, 56(1), 89-105. http://dx.doi.org/10.1080/03634520600994300
• Cronpanzano, R., & Greenberg, J. (1997). Progress in organizational justice: tunneling through the maze: In: CL Cooper, & IT Robertson (Orgs.). International review of industrial and organizational psychology, 12, 317-372.
• Çoşkun, Y., & Yıldırım, A. G. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 311-328.
• Çalışkur, E. A. (2008). Üniversite öğrencilerinin yaşam değerleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul (219966).
• Çam, E. (1995). Siyaset bilimine giriş. İstanbul: Der Yayınları.
• Çiçekliyurt, Z. T. (2014). 4. Sınıf sosyal bilgiler dersinde doğrudan verilecek beceri ve değerlerin kazanılma durumunun değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale (372453).
• Dağlı, M. (2016). Psikolojik sözleşme ihlalleri, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet algısı ilişkisine yönelik bir araştırma. Doktora Tezi. Haliç Üniversitesi, İstanbul (430505).
• Dai, D. Y. (2013). Excellence at the cost of social justice? Negotiating and balancing priorities in gifted education. Roeper Review, 35(2), 93-101. http://dx.doi.org/10.1080/02783193.2013.766961
• Debats, D. L. (1996). The structure of human values: A principal components analysis of the Rokeach value survey (RVS). Unpublished doctoral dissertation, University of Groningen, Groningen, Netherlands.
• Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara (229089).
• Doğan, İ. (2005). Modern toplumda insan haklarının kültürel temelleri. Ankara: Pagem Yayıncılık.
• Dudu, Ö. (2016). Ortaokul 8. sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinin demokrasi kültürüne katkısının öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi: Burdur ili örneği. Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur (429330).
• Duruhan, K., & Ersöz, Y. (2013). Ortaokulda demokrasi algıları ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 6, 657-672.
• Erdogan, B., Liden, R. C., & Kraimer, M. L. (2006). Justice and leader-member exchange: The moderating role of organizational culture. Academy of Management Journal, 49(2), 395-406.
• Erdoğan, İ. (2007). Karl Marx insan, toplum ve iletişim. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 25, 199-228.
• Erkenekli, M., Uzun, Z., & Gümüş, Ö. D. (2012). Sosyoekonomik statü ve sosyal değerler ilişkisine yönelik bir inceleme. Savunma Bilimleri Dergisi, 11(2), 125-147.
• Filgueiras, F. (2013). Perceptions on justice, the judiciary and democracy. Brazilian Political Science Review, 7(2), 62-87. http://dx.doi.org/10.1590/S1981-38212013000200003
• Folger, R. G., & Cropanzano, R. (1998). Organizational justice and human resource management (Vol. 7). SAGE Publications, Inc.
• Geddes, D. (2003, June). Fairness in the classroom: Lessons learned from organizational justice research. 16th Annual IACM Conference Melbourne, Australia. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.400880
• Gözütok, F. D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. Ankara: TDV (Türk Demokrasi Vakfı) Yayınları. Ankara University. Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(1), 135-156.
• Gutmann, A. (1987). Democratic education. Princeton. NJ: Princeton University Press.
• Gündüz, M. (2016). Ortaokullarda demokrasi kavramının kazandırılmasında demokrasi eğitimi ve okul meclisleri uygulamasının etkisi (İzmir İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Uşak (459563).
• Güven, Sevim, (2009). Demokrasi eğitimi. İç. Turan, Refik ve Ali Murat Sünbül, ed. Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara, Pegem A Yayıncılık. Hamburger Programm (2007, Oktober). Grundsatzprogramm der Sozialdemokratischen Partei Deutschland, beschlossen auf dem Hamburger Bundesparteitag der SPD am 28, Berlin. https://www.spd.de/fileadmin/Dokumente/Beschluesse/Grundsatzprogramme/hamburger_programm.pdf
• Halstead, M., & Pike, M. (2006). Citizenship and moral education: Values in action. Routledge, Oxford.
• Holden, Barry (2007). Liberal demokrasiyi anlamak, (Çeviren: Hüseyin Bal). Ankara: Liberte Yayınları.
• Hüseyniklioğlu, B. (2010). Bireysel değerler ve örgütsel bağlılık düzeyi ilişkisi: Asker hastanesi çalışanları üzerinde bir inceleme. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana (280927).
• İçerli, L. (2010). Örgütsel adalet: Kuramsal bir yaklaşım. Journal of Entrepreneurship and Development, 5(1), 67-92.
• Kaldırım, E. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin demokrasi algıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 143-162.
• Karatekin, K., Merey, Z., & Kuş, Z. (2013). Öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 561-574.
• Kekic, L. (2007). The Economist Intelligence Unit’s index of democracy. The Economist, 21, 1-11.
• Kepekçioğlu, E.S. (2015). Üniversite öğrencilerinin öğretim elemanlarının inanılırlığı algısı ve sınıfta adalet algısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu (384692).
• Koç, K. (2007). İlköğretim 7. sınıflarda okutulan vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersinde öğrenciye kazandırılması amaçlanan evrensel değerlere ilişkin tutumlar üzerinde öğretim sürecinin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniveristesi, Elazığ (204624).
• Kundakçı, Z. (2014). Lise öğrencilerinin değer tercihleri ile çevreye yönelik tutumları arasındaki ilişki (Denizli İli Örneği) Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul (355904).
• Linde, J., & Ekman, J. (2003). Satisfaction with democracy: A note on a frequently used indicator in comparative politics. European Journal of Political Research, 42(3), 391-408. doi: 10.1111/1475-6765.00089
• Manfredo, M. J., Bruskotter, J. T., Teel, T. L., Fulton, D., Schwartz, S. H., Arlinghaus, R., ... & Sullivan, L. (2017). Why social values cannot be changed for the sake of conservation. Conservation Biology, 31, 772-780. doi: 10.1111/cobi.12855
• MEB (2013). Ortaöğretim demokrasi ve insan hakları dersi öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=224 linkinden erişilmiştir.
• Morsümbül, Ş. (2014). Değerlerin kuşaklar arası değişimi: Ankara örneği. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara (354737).
• Norrıs, Pippa. (2011), Democratic deficit. Critical citizens revisited. New York: Cambridge University Press.
• Parashar, S., Dhar, S., & Dhar, U. (2004). Perception of values: a study of future professionals. Journal of Human Values, 10(2), 143-152.
• Podsakoff, N.P., Whiting, S.W., Podsakoff, P.M., & Blume, B.D. (2009). Individual and organizational level consequences of organizational citizenship behaviors: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 94(1), 122. https://doi.org/10.1037/a0013079
• Rupp, E. D. (2011). An employee-centered model of organizational justice and social responsibility. Organizational Psychology Review, 1(1), 72-94.
• Roeper, A., & Silverman, L. K. (2009). Giftedness and moral promise. In Morality, ethics, and gifted minds (pp. 251-264). Springer US. https://doi.org/10.1007/978-0-387-89368-6_19
• Saracaloğlu, A. S., Evin, İ., & Varol, S. R. (2004). İzmir ilinde çeşitli kurumlarda görev yapan öğretmenler ile öğretmen adaylarının demokratik tutumları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 335-363.
• Slev, A. M. (2014). Perceptions of democracy and democratic principles among Romanian law students. Land Forces Academy Review, 19(1), 38.
• Srivastava, U. R. (2015). Multiple Dimensions of Organizational Justice and Work-Related Outcomes among Health-Care Professionals. American Journal of Industrial and Business Management, 5(11), 666. doi: 10.4236/ajibm.2015.511067
• Satterfield, T. (2001). In search of value literacy: Suggestions for the elicitation of environmental values. Environmental Values, 10(3), 331-359. doi: https://doi.org/10.3197/096327101129340868
• Stein Ringen (2010): Demokrasi neye yarar?- Özgürlük ve ahlaki yönetim üzerine, Çev. Nurettin Elhüseyni, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Stockemer, D., & Sundström, A. (2013). Corruption and citizens’ satisfaction with democracy in Europe: what is the empirical linkage?. Zeitschrift für Vergleichende Politikwissenschaft, 7(Suppl1), 137-157. Doi: https://doi.org/10.1007/s12286-013-0168-3
• Subba, D. (2014). Democratic values and democratic approach in teaching: a perspective. American Journal of Educational Research, 2(12A), 37-40. doi: 10.12691/education-2-12A-6
• Tutar, H., Akbolat, M. ve Erdönmez, C. (2015). Öğrencilerin yaşam değerlerinin incelenmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 14.Bürokon Özel Sayısı. 466-480.
• Ural, Ş. (1999). Demokrasi kavramı, toplumsal değerler ve birey. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 451-459.
• Verma, J. (2004). Social values. In J.Pandey (Ed.), Psychology in India revisited: Developments in the discipline. (pp.69-117) New Delhi: Sage.
• Wagner, A. F., Schneider, F., & Halla, M. (2009). The quality of institutions and satisfaction with democracy in Western Europe: A panel analysis. European Journal of Political Economy 25(1), 30-41. https://doi.org/10.1016/j.ejpoleco.2008.08.001
• Yapıcı, A., & Zengin, S. Z. (2003). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4), 173-206.
• Yazıcı, K. (2011). An analysis of social studies prospective teachers’ democratic values in relation to various variables. Education and Science, 36(159), 165-178.
• Yıldırım, F. (2011). Üniversite gençliği “sosyal adalet”ten ne anlıyor? Sosyal adalet ilkeleri bağlamında bir eğilim belirleme araştırması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Ankara.
• Yılmaz, Ç. (2012). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında verilen değerlerin hedeflerinin gerçekleşme düzeyi (Ardahan örneği). Kafkas Üniversitesi, Kars.