An Evaluation of Critical Thinking Skills of Seventh Grade Primary School Students According to Variables

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 2, 33 - 49, 01.08.2012

Hilmi Demirkaya Esra Çakar

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

İLKÖĞRETİM YEDİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır Araştırmanın evrenini Burdur İl merkezindeki ilköğretim yedinci sınıflarında öğrenim gören dokuzyüz kırksekiz öğrenci örneklemini ise evren içerisinden seçilen yüzseksen sekiz öğrenci oluşturmaktadır Araştırmada Özdemir 2005b tarafından geliştirilen ve α=0 78 bulunan “Eleştirel Düşünme Ölçeği” kullanılmıştır İstatistiksel analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre: 1 Öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri ile cinsiyetleri arasında anlamlı bir fark olmadığı 2 Öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri ile öğrenim gördükleri okul arasında anlamlı bir fark olmadığı 3 Öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri ile sosyal bilgiler dersi başarı puanları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Düşünme, eleştirel düşünme, eleştirel düşünme becerileri, sosyal bilgiler, ilköğretim okulu

Kaynakça

• Akar, C. (2007). İlköğretim öğrencilerinde eleştirel düşünme becerileri. (Yayımlanmamış doktora tezi) Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akbıyık, C. (2002). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Akınoğlu, O. (2001). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan Fen Bilgisi öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Altun, F. ve Yazıcı, H. (2013). Ergenlerin benlik algılarının yordayıcıları olarak akademik öz-yeterlik inancı ve akademik başarı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 145-156.
• Arslan, S. ve Özpınar, İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: İlköğretim programlarının beklentileri ve Eğitim Fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi,2(1), 38-63.
• Astleitner, H. (2002). Teaching critical thinking online. Journal of Instructional Psychology, 29(2), 53-76.
• Ay, Ş. ve Akgöl, H. (2008). Eleştirel düşünme gücü ile cinsiyet, yaş ve sınıf düzeyi.Kuramsal Eğitimbilim, 1(2), 65-75.
• Aybek, B. (2006). Konu beceri ve temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme düzeyine etkisi.(Yayımlanmamış doktora tezi) Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Baker, T. ve Delmonico, J. (1999). Enchancing critical thinking in high school english and theatre arts. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi)Saint Xavier University, http://eric.ed.gov/PDFS/ED438547.pdfadresinden 05.05.2010 tarihinde elde edildi. Chicago, Illinois.
• Beyer, B. K.(1988). Developing a scope and sequence for thinking skills instruction. Educational Leadership, 45(7), 26-30.
• Boychuk Duchscher, J.E. (1999). Catching the wave: Understanding the concept of critical thinking. Journal of Advanced Nursing, 29, 577-583.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum(9.baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Carin, A. A. ve Sund, R.B. (1985). Teaching modern science(4. Baskı). Coloumbs, Ohio: Charles E. Merrill Publishing Co. A. Bell and Howell Company.
• Chaffee, J. (1994). Thinking critically ( 9. Baskı). Boston: Houghton Mifflin.
• Demir, M. K. (2006). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 155-169.
• Edwards, S. (2007). Critical thinking: A two-phase framework. Nurse Education in Practice, 7, 303-314.
• Ennis, R. H. (1991). Goals for a critical thinking curriculum. İçindeA. L. Costa (Ed.), Developing minds: A resource book for teaching thinking. (pp. 68-71). Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Ennis, R.H. (1993). Critical thinking assessment. The Ohio State University, College of Education, 32(3), 179-186.
• Facione, P. A. (1990).Critical thinking: A statement of expert consensus for purposes of educational assessment and instruction. research findings and recommendations. Newark, Del:Delphi Report American Philosophical Association.
• Gelen, İ. (1999). İlköğretim okulları 4. sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler dersinde düşünme yeterliklerinindeğerlendirilmesi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). becerilerini Çukurova Üniversitesi, Adana. kazandırma
• Goodlad, J. I. (1984). A place called school. New York: McGraw-Hill.
• Gömleksiz, M. N. (2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(2), 339–370.
• Güzel, S. (2005). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Hales, R. G. (1999). Critical thinking strategies implemented by classroom teachers and their effect on student achivement.(Yayımlanmamış doktora tezi).South Carolina State University, USA.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, H. (1997). Üniversite öğrencilerinde eleştirel akıl yürütme gücü. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kıroğlu, K. (2006). Öğretenler ve öğrenenler için ek açıklamalarla ilköğretim programları (1–5. Sınıflar). Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Kökdemir, D. (2003).Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. (Yayımlanmamış doktora tezi) Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kurnaz, A. (2007). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde beceri ve içerik temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri, erişi ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Lau,J.(2003).A mini guide to critical thinking. http://philosophy.hku.hk/think/misc/miniguide.pdf 12.09.2009 tarihinde elde edildi. adresinden
• Leming, J.S. (1998). Some critical thoughts about the teaching of critical thinking. Social Studies, 89(2), 61.
• McPeck, J. E. (1981). Critical thinking and education. New York: St. Martin’s Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı-MEB (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (6-7). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Mirioğlu, M. (2002). The relationship between proficiency in a foreign language and critical Üniversitesi, Adana. doktora tezi).Çukurova
• Munzur, F. (1999). Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarında eleştirel düşünmeeğitimi üzerine bir değerlendirme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Ankara Üniversitesi, Ankara.
• National Council for the Social Studies - NCSS (1997). Task force on social studies teacher education standarts. Washington: National Council for the Social Studies.
• Norris, S. P. (1989). Can we test validly for critical thinking? Educational Researcher,18(9), 21-26.
• Patrick, J. J. (1986). Critical thinking in the social studies.ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education Bloomington IN. http://www.ericdigests.org/pre-924/critical.htm adresinden 05.05.2010 tarihinde elde edildi.
• Rudd, R.D., (2007). Defining critical thinking. Techniques. 86 (2), 46-47.
• Özdemir, D. (2005a). Sosyal Bilgiler dersinin düşünme becerilerini, kazandırmadüzeyine ilişkin öğretmen görüşleri.(Yayınlamamış yüksek lisans tezi).AnadoluÜniversitesi, Eskişehir.
• Özdemir, M. S.(2005b).Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 297-316.
• Seferoğlu, S. ve Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme ve öğretimi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 193-200.
• Semerci, N.(2000). Kritik düşünme ölçeği. Eğitim ve Bilim, 25(116), 23-26
• Semerci, Ç. (2003). Eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim. 28(127), 64-70.
• Sharma, M. B. ve Elbow, G. S. (2000). Using internet primary sources to teach critical thinking skills in geography. USA: GreenWood Press.
• Simpson, E. veCourtney, M. (2002). Critical thinking in nursing education, literature review.International Journal of Nursing Practice, 8, 89-98.
• Şahinel, S.(2001).Eleştirel düşünme becerileri ile tümleşik dil becerilerinin geliştirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi).Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Walsh, D. ve Paul, R. (1988). The goal of critical thinking: From educational ideal to educational reality. Washington, D.C. Amerikan Federation of Teachers.
• Watson, G. ve Glaser, E. M. (1980). Watson-Glaser crtical thinking appraisal, forms A and B. Cleveland, Ohio: The Psychological Corporation.
• Westwood, G.E. (1993). Integrating thinking skills into the third grade social studies curriculum. (Yayımlanmamış doktora tezi) Nova University, Florida, ABD. http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED366530.pdf adresinden 03.02.2010 tarihinde elde edildi.
• Yağcı, R. (2008). Sosyal bilgiler öğretiminde eleştirel düşünme: İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde, öğretmenlerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için uyguladıkları etkinliklerin değerlendirilmesi. (Yayınlamamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Yaşar, Ş., Gültekin, M., Türkan, B., Yıldız, N. veGirmen, P. (2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulamasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazır bulunuşluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi (Eskişehir ili örneği). Sözle Bildiri, Eğitimde Yansımalar: VIIIYeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu. Kayseri.