Türk Toplumunda Median ve Ulnar Sinirlerin Ultrasonografik Değerlendirilmesi ve Antropometrik Ölçümlerle İlişkisi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 18, 01.07.2018

Ali Yavuz Karahan , Serdar Arslan , Kemal Emre Özen , Fatih Öncü , Süleyman Bakdık , Emine Aynur Çiçekcibaşı

Öz

Amaç

Bu klinik çalışmanın amacı sağlıklı gönüllülerde median ve ulnar sinir
kesit alanı (SKA) ölçümlerinin antropometrik vücut ölçümleri ile ilişkisini
ortaya koymaktır.

Metot

İki yüz on sekiz sağlıklı gönüllünün her iki üst esktremitesi
değerlendirildi. Yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi gibi değişkenlerin yanı
sıra omuz genişliği, kol ve ön kol uzunluğu ve ön kol çevresi ölçüldü. SKA
ölçümleri ultrasonografik değerlendirme ile yapıldı. Median SKA ölçümü skafoid
kemik hizasından ve ön kol orta noktasından, Ulnar SKA ölçümü ise hamat kemiğin
çengeli seviyesinden ve ön kol orta noktasından yapıldı.

Bulgular

Toplam 218 kişinin (118 kadın/100 erkek) değerlendirildiği çalışmada Median
SKA skafoid kemik hizasında 8.7±1.8 mm², ön kol orta noktasında ise
6.4±1.3 mm² hesaplandı. Ulnar sinir SKA hamat kemiğin çengeli
hizasında 6.3±1.4 mm² ve ön kol orta noktasında ise 7.5±1.9 mm²
olarak hesaplandı. Dominant ve non-dominant ekstremiteler arasında tüm
ölçümlerde SKA istatistiksel olarak anlamlı bir fark göstermemekteydi
(p=0.951). Tüm ölçümlerde erkeklerde izlenen SKA istatistiksel olarak kadınlara
göre daha kalındı (p=0.021). SKA değerleri yaş, boy, kilo ve vücut kitle
indeksi değerleri ile belirgin bir korelasyon göstermemekteydi. Ölçülen
antropometrik değerler arasında SKA ile en yüksek düzeyde korelasyon gösteren
ölçüm ön kol çevresi (r=.721). Bifid ve trifid olarak saptanan median SKA,
normal median SKA’ na göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha büyük
bulundu.

Sonuç

Median ve ulnar sinirin ultrasonografik görüntülemesi tüm sinir trasesi
boyunca kolay ve tutarlı olarak değerlendirildi. Bu çalışmada elde edilen
referans değerler, anormal sinir veya patolojik durumlarının analizini
kolaylaştıracak ve özellikle saptanan varyasyonlar ve cinsiyete özgü
farklılıklar hakkındaki bilgiler yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Median sinir, Ulnar sinir, Ultrasonografi, Varyasyon, Antropometrik

Kaynakça

• Arslan S, Karahan AY, Oncu F, Bakdik S, Durmaz MS, Tolu I. Diagnostic Performance of Superb Microvascular Imaging and Other Sonographic Modalities in the Assessment of Lateral Epicondylosis. J Ultrasound Med. 2018;37(3):585-593.
• Ordahan B, Karahan AY. Efficacy of paraffin wax bath for carpal tunnel syndrome: a randomized comparative study. Int J Biometeorol. 2017;61(12):2175-2181.
• Burg EW, Bathala L, Visser LH. Difference in normal values of median nerve cross-sectional area between Dutch and Indian subjects. Muscle Nerve. 2014;50:129-32.
• Miyamoto H, Morizaki Y, Kashiyama T, Tanaka S. Grey-scale sonography and sonoelastography for diagnosing carpal tunnel syndrome. World J Radiol. 2016;:8(3):281-287.
• Kaymak B, Ozçakar L, Cetin A, Candan Cetin M, Akinci A, Hasçelik Z. A comparison of the benefits of sonography and electrophysiologic measurements as predictors of symptom severity and functional status in patients with carpal tunnel syndrome. Arch Phys Med Rehabil. 2008;89(4):743-8.
• Abrishamchi F, Zaki B, Basiri K, Ghasemi M, Mohaghegh M. A comparison of the ultrasonographic median nerve cross-sectional area at the wrist and the wrist-to-forearm ratio in carpal tunnel syndrome. J Res Med Sci. 2014;19(12):1113-1117.
• Ghasemi M, Masoumi S, Ansari B, Fereidan-Esfahani M, Mousavi SM. Determination of cut-off point of cross-sectional area of median nerve at the wrist for diagnosing carpal tunnel syndrome. Iran J Neurol. 2017;16(4):164-167.
• Metin Ökmen B, Ökmen K, Altan L. Sağlıklı Gönüllülerde Dominant ve Non-dominant Üst Ekstremite Sinir Kesit Alanlarının Ultrasonografik Değerlendirilmesi. J PMR Sci 2018;21(1):1-8.
• Yang CS, Chen HC, Liang CC, et al. Sonographic measurements of the thickness of the soft tissues of the interscapular region in a population of normal young adults. J Clin Ultrasound. 2011;39:78-82.
• Walker FO, Cartwright MS, Wiesler ER, et al. Ultrasound of nerve and muscle. Clin Neurophysiol. 2004;115:495-507.
• Heinemeyer O, Reimers CD. Ultrasound of radial, ulnar, median, and sciatic nerves in healthy subjects and patients with hereditary motor and sensory neuropathies. Ultrasound Med Biol. 1999;25:481-5.
• Cartwright MS, Passmore LV, Yoon JS, et al. Cross-sectional area reference values for nerve ultrasonography. Muscle Nerve. 2008;37:566-71.
• Won SJ, Kim BJ, Park KS, et al. Reference values for nerve ultrasonography in the upper extremity. Muscle Nerve. 2013;47:864-71.
• Henry BM, Zwinczewska H, Roy J, et al. The Prevalence of Anatomical Variations of the Median Nerve in the Carpal Tunnel: A Systematic Review and Meta-Analysis. PLoS One 2015:25;10(8).
• Boehm J, Scheidl E, Bereczki D, et al. Highr esolution ultrasonography of peripheral nerves: measurements on 14 nerve segments in 56 healthy subjects and reliability assessments. Ultraschall Med. 2014;35:459-67.
• Dikici A, Ulaslı AM, Dikici O, et al. Median, ulnar and peroneal nerve cross-sectional area as a function of muscle mass and BMI. J Neurol Sci. 2016;33:585-93.
• S Billakota, LD Hobson-Webb. Standard median nerve ultrasound in carpal tunnel syndrome: A retrospective review of 1,021 cases. Clinical Neurophysiology Practice, 2017:2;188-191.