Birinci Dünya Savaşı Döneminde Rus Ermeni Basınında Savaş Propagandası

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 2, 473 - 500, 30.12.2020

Şahin Doğan

https://doi.org/10.18513/egetid.849657

Cited By: 1

Öz

I. Dünya Savaşı’nın başlaması ve Osmanlı Devleti’nin savaşa dâhil olmasıyla özellikle Taşnaksutyun Komitesi olmak üzere Ermeni siyasi çevrelerinde, savaş sonuçlandığında yıkılacağına kesin gözüyle bakılan Osmanlı Devleti topraklarında Ermenistan’ın kurulması fikri artık tamamen yerleşmişti. Bu amaçla özellikle Taşnakların girişimiyle Rus ordusu bünyesinde Ermeni Gönüllü Birlikleri oluşturuldu ve yapılan propaganda ile Dünya’nın dört bir etrafından gelen Ermeniler bu gönüllü birliklere katılarak Osmanlı Devleti’ne karşı İtilaf Devletlerinin yanında savaştılar ve Anadolu’da savaş suçu olan birçok askeri faaliyette bulundular. Bu süreç içerisinde Ermeni siyasi çevrelerince birçok yolla İtilaf Devletlerini destekleyen savaş propagandası yapıldı. I. Dünya Savaşı günlerinde yapılan bu propaganda oldukça etkili olduğu gibi günümüze kadar süregelen Ermeni meselesinin ortaya çıkmasında da büyük bir rol oynadı. Ermeni siyasi çevrelerince yapılan bu propagandanın en önemli ayaklarından biri Rus Ermeni basınıydı ve özellikle Taşnaklara yakın Rus Ermeni basınında yapılan propaganda ile açık bir şekilde Osmanlı Devleti hedef alınmıştı. İşte bu makale ile I. Dünya Savaşı yıllarında yayımlanan ve Taşnaksutyun Komitesine yakın Rus Ermeni basınında önemli bir yere sahip Armyanskiy Vestnik ve Armyane i Voyna dergilerleri ışığında I. Dünya Savaşı sırasında Rus Ermeni basınında yapılan savaş propagandası ele alınmış ve değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

I. Dünya Savaşı, Rus Ermeni Basını, Savaş Propagandası, Taşnaksutyun Komitesi

The War Propaganda in The Russian Armenian Press during The First World War

Öz

With the beginning of World War I and the inclusion of the Ottoman State in this war, the idea of founding an Armenia state in the territory of the Ottoman State, which was considered to disappear when the war ended, was completely settled among the Armenian political circles, especially in the Dashnaksutyun Committee, For this purpose, Armenian Volunteer Units were formed within the Russian army, especially with the initiative of the Dashnaks. As a result of the propagandas made, Armenians from all over the world joined these voluntary units and fought against the Ottoman State, together with the Allied Powers, and in Anatolia they carried out many military activities that were war crimes. During this period, war propaganda was made by the Armenian political circles supporting the Entente States in many ways. This propaganda made during the days of World War I was very effective and played a major role in the emergence of the Armenian issue that continues until today. One of the most important pillars of this propaganda made by Armenian political circles was the Russian Armenian press and the Ottoman Empire was clearly targeted with the propaganda made in the Russian Armenian press close to the Dashnaks. In this article, in the light of Armyanskiy Vestnik and Armyane i Voyna magazines, which were significant for Armenian press and published in the World War I years and close to the Dashnaksutyun Committee, the war propaganda made in the Russian Armenian press during the World War I is discussed and evaluated.

Anahtar Kelimeler

World War I, Russian Armenian Press, War Propaganda, Armenian Volunteer Units, Dashnaksutyun Committee

Kaynakça

• Gazete ve Dergiler Armyanskiy Vestnik, No:5, Moskva, 28 Şubat 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:8, Moskva, 2o Mart 1916
• Armyanskiy Vestnik, No:16, Moskva, 15 Mayıs1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:17, Moskva, 22 Mayıs1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:18, Moskva, 29 Mayıs1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:19, Moskva, 5 Haziran 1916
• Armyanskiy Vestnik, No:20, Moskova, 12 Haziran 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:22, Moskva, 26 Haziran 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:23, Moskva, 3 Temmuz 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:26, Moskva, 24 Temmuz 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:30, Moskva, 21 Ağustos 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:32, Moskva, 4 Eylül 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:34, Moskva, 18 Eylül 1916, s. 14-16.
• Armyanskiy Vestnik, No:37-38, Moskva, 16 Ekim 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:45, Moskva, 4 Aralık 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:46, Moskva, 11 Aralık 1916.
• Armyanskiy Vestnik, No:10-11, Moskva, 16 Mart 1917.
• Armyanskiy Vestnik, No:13, Moskva, 26 Mart 1917.
• Armyanskiy Vestnik, No:14, Moskva, 9 Nisan 1917.
• Armyane i Voyna, No:1, Oddessa, Haziran 1916.
• Armyane i Voyna, No:8, Oddessa, Ekim 1916.
• Armyane i Voyna, No:9, Oddessa, Kasım, 1916.