Osmanlı İmparatorluğu’nda Diplomatik Dokunulmazlık ve Şifreli Diplomatik Haberleşme

Yıl 2021, Cilt: 36 Sayı: 1, 1 - 19, 28.07.2021

Sedat Bingöl Hayrettin Pınar

https://doi.org/10.18513/egetid.974589

Cited By: 1

Öz

Kurulduğu andan itibaren etrafındaki dünya ile temasa geçen Osmanlı, tarihi süreç içinde zengin bir diplomasi birikimi elde etmiştir. Diplomasinin en önemli başlıkları arasında yer alan evrak ve haberleşme dokunulmazlığı da zamanla Osmanlı hariciyesinin birikim kazandığı alanlardan biri olmuştur. Osmanlılar diplomatik dokunulmazlıklar konusunda ilişkiye girdikleri ülkelerle daha çok teamül hukuku çerçevesinde hareket etmişlerdir. Dolayısıyla hem diplomatik temsilcilerin, hem de onların yazışmaları ve haberleşmelerine ait dokunulmazlıkların, yazılı olmaktan daha çok devletlerarası hukukun sağladığı birikimle şekillenmiştir. Bu makalede Osmanlı tarihçilerinin genellikle iktisadi boyutuyla ilgilendikleri, Ahidnamelerin başka bir yönünü esas alacağız. Ahidnameler çerçevesinde Osmanlı Devleti'nin diplomatik dokunulmazlıklar konusundaki tutum değişikliklerinin izleri tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu, Diplomasi, Teamül Hukuku, Şifreli Haberleşme, Dokunulmazlık

Diplomatic Immunity and Encrypted Diplomatic Correspondence In The Ottoman Empire

Öz

The Ottoman Empire, which was in continuous communication with the surrounding world since its first establishment, built up a rich body of diplomatic correspondence over the course of its history. Among the most important headings of its documented communications related to diplomat immunity and encrypted correspondence. In spite of their diplomatic immunity, Ottoman diplomats acted largely within the framework of the customary law observed in the countries in which they operated. Thus, both the behavior of the Ottoman diplomatic representatives and their communiques were shaped less by statutory law than through the experience provided by international law. In this article We will base on another aspect of the capitulations, in which Ottoman historians are only interested in the economic aspect. Within the framework of the capitulations, the attitude changes of the Ottoman State on diplomatic immunities was traces determined.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, Diplomacy, Customary Law, Encrypted Communications, Immunity

Kaynakça

• a. Archival Documents State Archives of Turkey (COA) COA. AE/SMHD, no. I/64, 4159 COA. A.}DVN.DVE. no. 1–43 COA. DH.EUM.SSM. no. 1–51 COA. A DVN DVE no. 14–34 COA. C..HR.. no. 182–9063 COA. HAT no. 44–2213 COA. HAT no. 140/5808 COA. HAT no. 169–07179 COA. İ..MVL. no. 286–11331.