OSMANLI DÖNEMİNDE YAYINLANAN ORMANCILIKLA İLGİLİ İLK ESERLERDE GEÇEN BAZI TERİMLER VE ÖNEMİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 10 - 17, 30.10.2019

Erhan Kılıç Mustafa Yılmaz

https://doi.org/10.31451/ejatd.640025

Öz

Ülkemizde
ormancılık eğitimi 1857 yılında Fransız ormancıların davet edilmesiyle
başlamıştır. Fransız uzman Tassy’nin şekillendirdiği ormancılık eğitimi
Fransızca olarak yapılmıştır. Haliyle teknik ormancılık için kullanılan kavram
ve terimler de Fransızca olarak verilmiştir. 1877 Osmanlı-Rus savaşı sonrasında
Fransız ormancılar ülkemizden ayrılmış ve ormancılık eğitimi yerli uzmanlar
tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Mıgırdıç Hekimyan ve Hoca Ali Rıza Efendi
kısa süre içerisinde ormancılıkla ilgili eserler hazırlamışlar ve eserlerinde
Osmanlı Türkçesinde yer alan ormancılık terimlerini kullanmaya başlamışlardır.
Bu çalışmada, ülkemizde ilk dönem ormancılık uygulamaları ve eğitiminde
kullanılan Osmanlı Türkçesi’ndeki bazı ormancılık terimleri verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ormancılık terimleri, Ormancılık tarihi, Türkçe terim

SOME FORESTRY TERMS USED IN THE EARLY BOOKS PUBLISHED DURING OTTOMAN TIME

Öz

Forestry education in Turkey started in 1857 with
the invitation of French foresters. The forestry education formed by the French
expert Tassy was carried out in French language. As a result, the concepts and
terms used for technical forestry are also given in French. After the 1877
Ottoman-Russian war, French Foresters left our country and forestry education
started to be carried out by the local experts. Mıgırdıç Hekimyan and Hoca Ali
Rıza Efendi prepared the publications 
related to forestry in a short time and started to use the forestry
terms in Ottoman Turkish. In this study, some forestry terms in Ottoman Turkish
used in the early forestry practices and education in our country were
presented.

Anahtar Kelimeler

Forestry terms, History of forestry, Turkish term

Kaynakça

• Anonim. 1840. Takvîm-i Vekâyi Gazetesi. Umur-u Dahiliye. (205).
• Anonim. 1841. Takvîm-i Vekâyi Gazetesi. Umur-u Dahiliye. (228).
• Anonim. 1854. TC Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivi Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Sadaret Divan Kalemi Evrakı Dosya:97 Gömlek:82
• Anonim. 1882a. TC Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivi Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İrade Dahiliye Dosya: 844 Gömlek:67787.
• Anonim. 1882b. TC Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivi Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Yıldız Hususi Maruzat Dosya: 169 Gömlek:58. Anonim. 1884. TC Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivi Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Şura-yı Devlet Dosya: 1177 Gömlek:4.
• Anonim. 1918. Adapazarı Devlet ormanlarından Hendek nahiyesi idare mıntıkasına ait amenajman layihası fenniyesidir. Hilal Matbaası. Dersaadet (İstanbul) Rumi 1334
• Akar, A. 2005. Türk Dili Tarihi. Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Devellioğlu, F. 2015. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Aydın Kitabevi Yayınları 31.Baskı, Ankara.
• Ergin, O. 1977. Türkiye Maarif Tarihi, Eser Kültür Yayınları, İstanbul.
• Fahrettin, M. 1930. Ormancılığımızın tarihine dair kıymetli bir vesika. Orman ve Av Dergisi(32)
• İhsan. 1917. Ormanlarımızın Tarihçesi. Orman Mektebi Alisi Mecmuası(1), 26.
• Keskin, Ö. 2005. Orman ve Ma’adin ve Ziraat Nezareti Kuruluşu ve Faaliyetleri. http://tez.yok.gov.tr (Ziyaret Tarihi 03.01.2018).
• Kutluk, H. 1948. Türkiye Ormancılığı ile İlgili Tarihi Vesikalar. Orman Genel Müdürlüğü, İstanbul.
• Onan, B. 2016. “Dil Eğitiminde kullanılan Bilimsel Terminoloji Üzerine Bir Tasnif Çalışması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13(34).
• Pilav, S. 2008. Terim Sorunu ve Eğitim Öğretimde Terimlerin Yeri Ve Önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi (16),1.
• Sevgi, O. ve Tecimen, H.B. 2008. Ormancılık Bilimleri’nde Terim Çalışmaları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri B Cilt 58 Sayı 1.
• TDK. 2011. Türkçe Sözlük. 11.Baskı. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Timurtaş, F.K. 1966. Terimlerin Türkçeleştirilmesi. Türk Kültürü Dergisi (207-208) Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
• Zülfikar, H. 1991.Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları. TDK Yayınları, Ankara.