BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 88 - 94, 09.09.2013

Mahmut Gürgan

Öz

At the present day, our knowledge about Uyghur medicine in pre-Islamic period is based on the medical texts that are recovered by research teams of various countries during reconnoitering in Central Asia at the beginning of 20th century. The transcriptions and the German translations of these texts were done by linguists and published at various dates. In this article, the Turkish translations of the names of the forty-six animal derived drugs and their uses in these texts were considered by searching the prescriptions of the medical texts that are written in old Uyghur dialect.

Anahtar Kelimeler

Uyghur Medical texts Animal drugs

Kaynakça

  • Adams D. Q., 1999. A Dictionary of Tocharian B. Rodopi B.V (Ed.), Amsterdam.
  • Atalay B., 1999. Divanü Lügati't Türk, I-II-III-IV cilt, TDK Yay., Ankara.
  • Atasoy F., Türkoğlu H., 2010. Şanlıurfa'da üretilen ve satışa sunulan sadeyağların (urfa yağı) serbest yağ asitleri bileşiminin belirlenmesi üzerine bir araştırma. J.ASgric. Fac. HR.U. 14(2):9-12
  • Bailey H. W., 1953: 51-56. Medicinal plant names in Uigur Turkish, In: Melanges Fuad Köprülü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayını, Ankara, pp. 51-56.
  • Baytop T., 1999. Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul.
  • Clauson G. L. M., 1972. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Oxford..
  • Dutt U. C., 1989. The Materia Medica of the Hindus, Delhi.
  • Erdemir A. D., 2009. Şifalı Bitkiler Doğal İlaçlarla Geleneksel Tedaviler. Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Gabain A. V.., 1954. Texte In BrāhmÄ«schrift. In: Türkische Turfan-Texte VIII, Berlin.
  • Guo H. Y., Pang K., Zhang X. Y., Zhao L., Chen S. W., Dong M. L. , Ren F. Z., 2007. Composition, Physiochemical Properties, Nitrogen Fraction Distribution, and Amino Acid Profile of Donkey Milk. J. Dairy Sci. 90:1635-1643.
  • İnanç N, Şahin H, Çiçek B., 2005. Probiyotik ve prebiyotiklerin sağlık üzerine etkileri. Erciyes Tıp Dergisi, 3(27): 122-127.
  • Marchand, S. L., 2010. The Turfan Expeditions and the Intellectual Consequences of the Cental Asian Antiquities Race. In: German Orientalism in the Age of Empire. Religion, Race, and Scholarship. Cambridge University Press, pp.416-426.
  • Rachmati G. R., 1930. Zur Heilkunde der Uiguren. In: Sitzungsberichte der Preußischen Akademie der Wissenschaften, Berlin, pp. 451€“473.
  • Rachmati G. R., 1932. Zur Heilkunde der Uiguren II. In: Sitzungsberichte der Preußischen Akademie der Wissenschaften, Berlin, pp. 401€“448.
  • Rachmati G.R., Eberhard W., Türkische Turfan-Texte VII, aus den APAW, Jahrgang 1936, Phil.- Hist. Klasse, Nr. 12. Verlag der Akademie der Wissenschaften, Berlin, 1936;; 70-72..
  • Rinpoche R., 1976. Tibetan medicine: illustrated in original texts. University of California Press, Berkeley.
  • Sudarshan S. R., 2005. Materia Medica-Herbal Drugs. Encyclopedia of Indian Medicine, vol.4 , India.
  • Tekin T., 2008. Orhon Yazıtları. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Vıta D., Passalacqua G., Dı Pasquale G., Camınıtı L., Crısafullı G., Rullı I., Pajno G. B., 2007. Ass's milk in children with atopic dermatitis and cow's milk allergy: Crossover comparison with goat's milk. Pediatric allergy and immunology, 18: (7), s. 594-598.
  • Wilson H. H., 2004. Sanskrit English Dictionary (Practical Hand Book). Asian Educational Services, New Delhi.
  • Zieme P., 1999. Einige neue medizinische Textfragmente der alten Uiguren. In: Eimer Het al.(Ed.), Studia Tibetica et
  • Mongolica (Festschrift M. Taube), Swisttal-Odendorf, Indica et Tibetica Verlag, Germany, pp. 325-340

İslam Öncesi Dönem Uygur Tıp Metinlerinde Bulunan Hayvansal Drog İsimleri

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 88 - 94, 09.09.2013

Mahmut Gürgan

Öz

Özet

Bugün İslam öncesi Uygur tıbbına dair bilgilerimizin kaynağını, yirminci yüzyıl başlarında bölgeye çeşitli ülkelerden seyahat eden araştırmacı ekiplerce bulunarak, ülkelerine götürülen ve tıbbi bilgi içeren yazmalar oluşturmaktadır. Söz konusu metinlerden Almanya'ya götürülenlerin transkripsiyonları ve Almanca çevirileri dil bilimciler tarafından yapılarak muhtelif tarihlerde yayımlanmıştır. Bu makalede, günümüze ulaşan eski Uygur lehçesi ile yazılmış tıbbi bilgi içerikli bu metinlerdeki reçeteler taranarak saptanan kırk altı hayvansal kökenli drogun isimlerinin günümüz Türkçesindeki karşılıkları ve söz konusu metinlerdeki kullanım alanları incelenmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Uygur, tıp metinleri, hayvansal droglar

Anahtar Kelimeler

Uygur Tıp Metinleri Hayvansal Droglar

Kaynakça

  • Adams D. Q., 1999. A Dictionary of Tocharian B. Rodopi B.V (Ed.), Amsterdam.
  • Atalay B., 1999. Divanü Lügati't Türk, I-II-III-IV cilt, TDK Yay., Ankara.
  • Atasoy F., Türkoğlu H., 2010. Şanlıurfa'da üretilen ve satışa sunulan sadeyağların (urfa yağı) serbest yağ asitleri bileşiminin belirlenmesi üzerine bir araştırma. J.ASgric. Fac. HR.U. 14(2):9-12
  • Bailey H. W., 1953: 51-56. Medicinal plant names in Uigur Turkish, In: Melanges Fuad Köprülü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayını, Ankara, pp. 51-56.
  • Baytop T., 1999. Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul.
  • Clauson G. L. M., 1972. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Oxford..
  • Dutt U. C., 1989. The Materia Medica of the Hindus, Delhi.
  • Erdemir A. D., 2009. Şifalı Bitkiler Doğal İlaçlarla Geleneksel Tedaviler. Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Gabain A. V.., 1954. Texte In BrāhmÄ«schrift. In: Türkische Turfan-Texte VIII, Berlin.
  • Guo H. Y., Pang K., Zhang X. Y., Zhao L., Chen S. W., Dong M. L. , Ren F. Z., 2007. Composition, Physiochemical Properties, Nitrogen Fraction Distribution, and Amino Acid Profile of Donkey Milk. J. Dairy Sci. 90:1635-1643.
  • İnanç N, Şahin H, Çiçek B., 2005. Probiyotik ve prebiyotiklerin sağlık üzerine etkileri. Erciyes Tıp Dergisi, 3(27): 122-127.
  • Marchand, S. L., 2010. The Turfan Expeditions and the Intellectual Consequences of the Cental Asian Antiquities Race. In: German Orientalism in the Age of Empire. Religion, Race, and Scholarship. Cambridge University Press, pp.416-426.
  • Rachmati G. R., 1930. Zur Heilkunde der Uiguren. In: Sitzungsberichte der Preußischen Akademie der Wissenschaften, Berlin, pp. 451€“473.
  • Rachmati G. R., 1932. Zur Heilkunde der Uiguren II. In: Sitzungsberichte der Preußischen Akademie der Wissenschaften, Berlin, pp. 401€“448.
  • Rachmati G.R., Eberhard W., Türkische Turfan-Texte VII, aus den APAW, Jahrgang 1936, Phil.- Hist. Klasse, Nr. 12. Verlag der Akademie der Wissenschaften, Berlin, 1936;; 70-72..
  • Rinpoche R., 1976. Tibetan medicine: illustrated in original texts. University of California Press, Berkeley.
  • Sudarshan S. R., 2005. Materia Medica-Herbal Drugs. Encyclopedia of Indian Medicine, vol.4 , India.
  • Tekin T., 2008. Orhon Yazıtları. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Vıta D., Passalacqua G., Dı Pasquale G., Camınıtı L., Crısafullı G., Rullı I., Pajno G. B., 2007. Ass's milk in children with atopic dermatitis and cow's milk allergy: Crossover comparison with goat's milk. Pediatric allergy and immunology, 18: (7), s. 594-598.
  • Wilson H. H., 2004. Sanskrit English Dictionary (Practical Hand Book). Asian Educational Services, New Delhi.
  • Zieme P., 1999. Einige neue medizinische Textfragmente der alten Uiguren. In: Eimer Het al.(Ed.), Studia Tibetica et
  • Mongolica (Festschrift M. Taube), Swisttal-Odendorf, Indica et Tibetica Verlag, Germany, pp. 325-340
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mahmut Gürgan

Yayımlanma Tarihi 9 Eylül 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 1 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gürgan, M. (2013). İslam Öncesi Dönem Uygur Tıp Metinlerinde Bulunan Hayvansal Drog İsimleri. Avrasya Terim Dergisi, 1(2), 88-94.
 Kapak Resmi İndir


 

ISSN: 2147-7507

Avrasya Terim Dergisi