“Oyun Temelli Okuma-Yazmaya Hazırlık Eğitimi Programı” nın Anaokulu Çocuklarının İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 2, 0 - 0, 18.01.2017

Nilay Dereobalı

Öz

Bu araştırma, okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 ay arası çocuklara uygulanan “Oyun Temelli Okuma Yazmaya Hazırlık Eğitimi Programı”nın; çocukların okula hazır bulunuşluk düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, “Oyun Temelli Okuma Yazmaya Hazırlık Eğitimi Programı”nın okula hazırbulunuşluğa olan etkisini belirlemek amacıyla ön test, son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini yansız atama yoluyla belirlenen 44 çocuk oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgi Formu”, “Metropolitan Olgunluk Testi”, “Frostig Görsel Algı Testi” kullanılmıştır. Deney grubuna uygulanan “Oyun Temelli Okuma Yazmaya Hazırlık Eğitimi Programı”, sekiz hafta süre ile haftada üç gün, günde otuz - kırk dakikalık etkinlikler şeklinde uygulanmıştır. Program uygulanırken, kontrol grubuna ise herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Deney ve kontrol gruplarının veri toplama araçlarından elde ettiği puanlar SPSS 20.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen puanlar veri toplama araçlarının her alt testi için karşılaştırılmıştır. Deneysel işlemin etkili olup olmadığını belirlemek için Kişisel Bilgi formundan alınan bilgiler üzerinde frekans ve yüzde hesaplamaları yapılırken; ortalama karşılaştırmaları için, ilişkili örneklemler t testi, ilişkisiz örneklemler t testi, ve Mann Whitney–U testi, kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; deney ve kontrol grubundaki çocukların, toplam okul olgunluğu ve görsel algılama seviyeleri açısından ön test puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenirken; son test puan ortalamaları arasındaki farkın deney grubu lehine anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Deney ve kontrol gruplarının okul olgunluğu ve görsel algı testi puanlarına cinsiyet değişkeni yönünden bakıldığında aradaki farkın anlamlı olmadığı belirlenmiştir. 

Kaynakça

• AÇEV (2012). 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi ile ilgili görüş ve öneriler. http://www.acev.org adresinden 05 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• Aktaş, A.Y. (2002). Okulöncesi dönemi çocuklarında sayı kavramının kazanılması. Çoluk Çocuk Dergisi. (1) 14.
• Aral, N., Baran, G., Bulut, Ş. ve Çimen, S. (2000a). Çocuk Gelişimi 1-2. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Aral, N., Kandır, A. ve Yaşar, M. C. (2000b). Okulöncesi Eğitim ve Ana Sınıfı Programları Öğretmen El Kitabı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Arıkök, İ. (2001). Beş –Altı Yaş Çocuklarında Görsel Algı Eğitiminin Okuma Olgunluğuna Olan Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.
• Balat, U. G. (2003). Altı Yaş Grubu Korunmaya Muhtaç ve Ailesinin Yanında Kalan Çocukların Okula Hazırbulunuşluk ile İlgili Temel Kavram Bilgilerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Balat, U. G. (2004). Çocuğunuz okula başlamaya hazır mı? Çoluk Çocuk Dergisi, (45), 10-11.
• Balat, U. G. (2013). İlköğretime hazırbulunuşluğun değerlendirilmesi. Oktay, A. (Ed.), İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları, Ankara: Pegem Akademi, 178-197.
• Başal, H. A. (2005). Okulöncesi Eğitim. İstanbul: Morpa Yayınları.
• Başal, H. A. ve Kahraman, B. P. (2013). Okula hazırbulunuşluğu değerlendirme testinin uyarlama çalışması. International Journal of Social Science, 6(1), 889-911.
• Bayhan, D. (2003). Çoklu Zeka Kuramı’na Dayanan Okuma-Yazmaya Hazırlık Programının 6 Yaş Çocuklarının Okula Hazırbulunuşluk Düzeylerine Etkilerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Bekman, S. ve Gürselel, F. (2005). Doğru Başlangıç: Türkiye’de Okulöncesi Eğitim. İstanbul: TÜSİAD. http://www.tusiad.org/__rsc/shared/file/egitim.pdf. adresinden 12 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• Boğaziçi Üniversitesi. (2012). 5.1.1961 tarih ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi hakkında Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin güncellenen görüşü. http://www.fed.boun.edu.tr adresinden 05 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• Boz, M. (2004). Altı Yaş Çocuklarının Okula Hazırbulunuşluk Düzeylerinin Veli ve Öğretmen Görüşleri Yönünden İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Cinkılıç, H. (2009). Okulöncesi Eğitimin İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okul Olgunluğuna Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Konya.
• Dinçer, Ç. (2005) Çocukların Yaşam Değişikliklerine Uyumu. Oktay, A. (Ed.) Okul Öncesi Eğitimde Güncel Konular. İstanbul: MORPA Yayınları., 101-129.
• Duran, E. (2013). İlkokula 60. Ayında Başlayan Öğrencilerin Yazı Beceri Gelişimlerinin İncelenmesi. International Journal of Social Science, 6(2), 1075-108.
• Edmonds, E., O’Donoghue, C., Spano, S., and Algozzine, R. F. (2009). Learning when school is out. The Journal of Educational Research, 102 (3), 213-221.
• Eğitim-İş. (2012). Eğitim-İş Raporu Ağustos 2012. http://www.egitimis.org.tr. adresinden 05 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• Eğitim-Sen. (2012). Eğitim-Sen Bülteni Eylül-Ekim 2012, (23), 18-21.
• Erkan, S., Kırca, A. (2010). Okulöncesi eğitimin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluklarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 94-106.
• Erkan, S. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeydeki ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 186-197.
• Esaspehlivan, M. (2006). Okulöncesi Eğitim Kurumuna Gitmiş Ve Gitmemiş 78 Ve 68 Aylık Çocukların Okula Hazırbulunuşluklarının Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü: İstanbul.
• Gober, C. M. (2008). Concepts About Print and The Development of Early Reading Strategies in Kindergarten. Unpublished Doctoral Thesis, Walden University: USA.
• Görmez, E. (2007). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okul Olgunluğu ve Matematik Hazırbulunuşluk Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Eskişehir.
• Hacettepe Üniversitesi. (2012). Hacettepe Üniversitesi Senatosu’ndan “4+4+4” Eğitim düzenlemesiyle ilgili olarak kamuoyuna açıklama. www.hacettepe.edu.tr/Eklenti/238 adresinden 05 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• İnal, G. (2010). Okula başlama ve uyum süreci. Alisinanoğlu, F. (Ed.), İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları (87-109). İstanbul: Matsis.
• Kayılı, G. (2010). Montessori Yönteminin Anaokulu Çocuklarının İlköğretime Hazırbulunuşluklarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Konya.
• Kaytaz, M. (2005). Türkiye’de Okulöncesi Eğitimin Fayda-Maliyet Analizi. İstanbul: AÇEV Yayınları.
• Kelman, M. E. (2006). An İnvestigation Of Preschool Children’s Primary Literacy Skills, Unpublished Doctoral Thesis, University of Wichita State: USA.
• Kerem, A. E. (2001). Okulöncesi Dönem Çocuklarında Okuma Gelişimi ve Okumaya Hazırlık Programının Etkisinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Kırca, A. (2007) Okulöncesi Eğitimin İlköğretim Birinci Sınıf Çocuklarının Okula Hazırbulunuşluklarına Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.
• Koç, E. (2002). Görsel-Algı Becerilerinin Gelişimine Yönelik Örnek Bir Eğitim Program Modelinin Hazırlanması ve Anasınıfı Çocuklarında Görsel Algı Gelişimine Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara
• Lam, M. S. Pollard, A. (2006). A conceptual framework for understanding childeren as agent in the transition from home to kindergarten. Early Years: An International Research Journal, 26(2), 123-141 http://dx.doi.org/10.1080/09575140600759906
• Marr, D., Windsor, M. M., and Cermak, S. (2001). Handwriting readiness: Locatives and visuomotor skills in the kindergarten year. Early Childhood Research Practice,3 (1), 1- 17.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013a). Megep-Çocuk Gelişimi ve Eğitimi: Okuma Yazmaya Hazırlık. Ankara: MEB Yayınevi.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013b). İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, 28735, 14/08/ 2013.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013c). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. Okulöncesi Eğitim Programı http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf adresinden 02 Şubat 2014 tarihinde indirilmiştir.
• ODTÜ. (2012). 5.1.1961 tarih ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi hakkında ODTÜ eğitim fakültesi ilköğretim bölümü görüşü. http://www.fedu.metu.edu.tr adresinden 05 Kasım 2014 tarihinde alınmıştır.
• Oja, L., Toivo, J. (2002). Physical Activity, Motor Ability and School Readiness of 6 Yr.Old Children. Perceptual and Motor Skills, 95, 405-415.
• Özaslan, D., H. (2010). Proje Yaklaşımına Dayalı Eğitimin Anasınıfına Devam Eden Çocukların Okul Olgunluğuna Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Semerci, B. (2012). Okula Başlama Yaşı ve Meslek Seçimi Önemli. (2012,17Mart).Sabah.http://www.sabah.com.tr/yazarlar/cumartesi/bsemerci/2012/03/17/okula-baslama-yasi-ve-meslek-secimi-onemli
• Sosyal, Ş., Bodur,Ş. (2004). Bir Büyüme Masalı: Okul Korkusu. Süreli Tıp Eğitimi Dergisi, 13 (6), 234-236.
• Şimşek, Ö. (2007). Anasınıfına Devam Eden Çocukların Okuma Olgunluğu Düzeyine Türkçe Dil Etkinlik Programının Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Tabachnick, B. G, Fidell, L. S. (2007). Using Mulivariate Statistics. MA: Allyn&Bacon, Inc.
• Tuğrul, B., Aral, N., Erkan, S. ve Etikan, (2001). Altı yaşındaki çocukların görsel algılama düzeylerine frostig gelişimsel görsel algı eğitim programının etkisinin incelenmesi. Journal of Qafqaz University, 8(1), 1-9.
• Turan, E. D. (2006). Alt Sosyo-Ekonomik Düzeyde Anasınıfına Devam Eden Ve Etmeyen 60–71 Ay Çocuklarında Görsel Algılama Davranışının İncelenmesi (Konya İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Konya.
• Tutal, Ö. (2013). İlk Okuma-Yazma Öğrenmede Okula Başlama Yaşının Okuma-Yazma Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Diyarbakır.
• Türk Eğitim-Sen. (2012). Türkiye Eğitim, Öğretim ve Bilim Hizmetleri Kolu Kamu Çalışanları Sendikası Genel Merkezi Aylık Haber Bülteni, (99), 12.
• Unutkan, Ö. P. (2003). Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Standardizasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Ülkü, B. (2007). Anasınıfı ve İlköğretim 1. Sınıfa Devam Eden Çocukların Velileri ve Öğretmenlerinin Çocukların Okul Olgunluğu Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Adana.
• Yazıcı, Z. (2002). Okulöncesi Eğitiminin Okul Olgunluğu Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, Yaz-Güz, 155-156.
• Yıldırım, S., Akman, B., ve Alabay, E. (2012). Okulöncesi dönem çocuklarına sunulan montesorri ve mandala eğitiminin görsel algılama davranışlarına etkisinin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 2012.
• Yeşil Dağlı, Ü. (2013). Çocukları Okulöncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Velilerin İlkokula Hazırbulunuşluk ile İlgili Görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, 16(52), 231-243.
• Yoleri, S., Tanış, H. M. (2014). İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okula Uyum Düzeylerini Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 130-141.