12-14 Yaş Arası Çocuklarda Dijital Oyun Bağımlılığı, Beslenme Tutumları ve Beden Kütle İndeksi Arasındaki İlişkilerin Araştırılması

Yıl 2023, , 1 - 10, 31.03.2023

Mahmut Ayas , Kemal Göral

https://doi.org/10.47778/ejsse.1199423

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, 12-14 yaş arası çocuklarda dijital oyun bağımlılığı, beslenme tutumları ve beden kütle indeksleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya başlamadan önce, araştırma için gerekli izin ve etik kurul onayı alınmıştır. Araştırma verileri, Muğla ili Menteşe ilçesine bağlı bazı okullarda yüz yüze olarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan çocukların yaş ortalamaları, kızlarda 12,83±0,71 yıl, erkeklerde 12,95±0,68 yıldır. Beden kütle indeksi değerleri ise kızlarda 21,58±2,64 kg/m2, erkeklerde 21,88±2,87 kg/m2 olarak belirlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre, dijital oyun bağımlılığı değerleri ile beslenmeye ilişkin tutumlarının olumlu beslenme, kötü beslenme alt boyutları ve toplam puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Yaş değişkenine göre dijital oyun bağımlılığı değerleri ile beslenme hakkında bilgi alt boyutları arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Erkek çocukların; dijital oyun bağımlılığı ile beslenmeye yönelik duygu arasında pozitif yönde; dijital oyun bağımlılığı ile kötü beslenme arasında ise negatif yönde anlamlı düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Kız çocukların ise dijital oyun bağımlılığı ile beslenmeye yönelik duygu, dijital oyun bağımlılığı ile olumlu beslenme, dijital oyun bağımlılığı ile kötü beslenme ve dijital oyun bağımlılığı ile sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ölçeği (SBİTÖ) toplam puanları arasında negatif yönde anlamlı düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çocuklar arasında dijital oyun bağımlılığı ile beslenmeye ilişkin bazı olumsuz etkenlerin varlığının sağlıklı olmayan beslenme tutumlarını da etkileyebildiği, bu durumun hareketsiz bir yaşam tarzının da ortaya çıkaracağı etkiyle birleşince, çocuklarda sağlık açısından dikkat edilmesi gereken oldukça önemli sonuçlar doğurabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Oyun, Bağımlılık, Beslenme.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK - 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEK PROGRAMI

Proje Numarası

1919B012102034

Teşekkür

Bu araştırma 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında TÜBİTAK tarafından desteklenmiştir. Bu bağlamda TÜBİTAK’a teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Investigation of the Relationships between Digital Game Addiction, Nutritional Attitudes and Body Mass Index Values of 12-14 Year Old Children

Öz

This study was conducted to examine the relationships between digital game addiction, nutritional attitudes and body mass indexes in children aged 12-14. Before starting the study, necessary permission and ethics committee approval were obtained for the research. Research data were collected face-to-face in some schools in the Menteşe district of Muğla province. The mean age of the children participating in the study was 12.83±0.71 years for girls and 12.95±0.68 years for boys. Body mass index values were determined as 21.58±2.64 kg/m2 for girls and 21.88±2.87 kg/m2 for boys. According to the gender variable, a significant difference was found between the digital game addiction values and the positive nutrition, malnutrition sub-dimensions and total scores of attitudes toward nutrition (p<0.05). A significant difference was found between the digital game addiction values and the sub-dimensions of knowledge about nutrition according to the age variable (p<0.05). There was a positive correlation between the digital game addiction of boys and the feeling of nutrition; On the other hand, significant negative correlations were found between digital game addiction and malnutrition. On the other hand, negative and significant relationships were found between digital game addiction and nutritional emotion, digital game addiction and positive nutrition, digital game addiction and malnutrition, and digital game addiction and Attitude Scale for Healthy Nutrition (ASHN) total scores of girls. As a result, it is thought that the presence of digital game addiction and some negative factors related to nutrition among children can also affect unhealthy eating attitudes, and this situation, combined with the effect of a sedentary lifestyle, may have very important consequences for children's health.

Anahtar Kelimeler

Child, Game, Addiction, Nutrition.

Proje Numarası

1919B012102034

Kaynakça

• Alphan, E., Keskin, Y., & Tatlı, F. (2002). Özel okul ve devlet okulunda öğrenim gören adolesan dönemindeki çocukların beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 31(1), 9-17.
• Aslan, H., Başcıllar M., & Karataş K. (2022). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile sosyal beceriler arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 23(3), 266-274. https://doi.org/10.51982/bagimli.1033761
• Başar, E. (2019). 11-14 yaş arası okul çağındaki çocuklarda obezite sıklığı. Sağlık Akademisi Kastamonu, 4(1), 53-66. https://doi.org/10.25279/sak.407795
• Bek, N. (2008). Fiziksel aktivite ve sağlığımız. Klasmat Matbaacılık.
• Bulut, S. (2013). Sağlıkta sosyal bir belirleyici: Fiziksel aktivite. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji, 70(4), 205-214. https://doi.org/10.5505/TurkHijyen.2013.67442
• Cena, H., & Calder, P.C. (2020). Defining a healthy diet: Evidence for the role of contemporary dietary patterns in health and disease. Nutrients, 12(2), Article 334. https://doi.org/10.3390/nu12020334
• Efe-Aydın, G. (2017). Sağlıklı bireyler için temel beslenme el kitabı. Türkiye Böbrek Vakfı. https://www.tbv.com.tr/site/assets/files/4780/temel_beslenme.pdf Retrieved September 26, 2022.
• Güneş, Z. (2005). Spor ve Beslenme. Nobel Yayın Dağıtım.
• Hazar, Z., & Hazar, M. (2017). Çocuklar için dijital oyun bağımlılığı ölçeği. Journal of Human Sciences, 14(1), 204-216.
• Hendekçi, A., & Aydın-Avcı, İ. (2020). The Relationship between internet addiction and nutrition exercise behaviors in adolescents. Ankara Med J., 20(2), 315-326. https://doi.org/10.5505/amj.2020.52533
• Marshall, J.S., Biddle, S.J.H., Gorely, T., Cameron, N., & Murdey, I. (2004). Relationships between media use, body fatness and physical activity in children and youth: A Meta-analysis. International Journal of Obesity, 28, 1238–1246. https://doi.org/10.1038/sj.ijo.0802706
• Metinoğlu, İ., Pekol, S., & Metinoğlu, Y. (2012). Kastamonu’da 10- 12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevelansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 117-123.
• Mustafaoğlu, R., & Yasacı, Z. (2018). Dijital oyun oynamanın çocukların ruhsal ve fiziksel sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Bağımlılık Dergisi, 19(3), 51-58.
• Pekcan, G. (2008). Beslenme durumunun saptanması. Klasmat Matbaacılık.
• Pekcan, G., Şanlıer, N., & Baş, M. (2019). Türkiye beslenme rehberi TÜBER 2015. İçinde G. Pekcan, N. Şanlıer, & M. Baş, (Eds.), Besine dayalı beslenme rehberi (ss. 26-28). T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031.
• Republic of Turkey Ministry of Health, Health Improvement General Directorate. (2012). Turkey body weight perception survey. Anıl Publishing.
• Republic of Turkey Ministry of Health, General Directorate of Public Health. (2017). Obesity and diabetes clinical guidelines for primary care ınstitutions. Ministry of Health Publishing No: 1070.
• Savaşhan, Ç., Sarı, O., Aydoğan, Ü., & Erdal, M. (2015). İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 19(1), 14-21. https://doi.org/10.17942/sted.551556
• Semiz, S., Özdemir, Ö.Z.M., & Sözeri-Özdemir, A. (2008). Denizli merkezinde çocuklarda obezite sıklığı. Pamukkale Tıp Dergisi,1,1-4.
• Somavarapu, S. (2017). Healthy nutrition to build a healthy nation. American Journal of Biomedical and Life Sciences, 5(6), 123-129. https://doi.org/10.11648/j.ajbls.20170506.13
• Tekkurşun-Demir, G., & Cicioğlu, H.İ. (2019). Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 256-274.
• World Health Organization (WHO) (2022). Body mass index for age. https://www.who.int/ Retrieved September 25, 2022.
• Yiğit, E., & Günüç, S. (2020). Çocukların Dijital Oyun Bağımlılığına Göre Aile Profillerinin Belirlenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 144-174. https://doi.org/10.33711/yyuefd.691498
• Zembat, R., Kılıç, Z., Ünlüer, E., Çobanoğlu, A., Usbaş, H., & Bardak, M. (2015). Çocuğun beslenme alışkanlığını kazanmasında okul öncesi eğitim kurumlarının yeri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(Suppl., 2), 417-424.